اساس جذب اعضای هیأت علمی؛ شایستگی یا سلیقه !

اساس جذب اعضای هیأت علمی؛ شایستگی یا سلیقه ! یکی از مشکلاتی که متقاضیان جذب هیأت علمی در دانشگاه‌ها با آن روبه‌رو هستند، تأیید نشدن صلاحیت‌های علمی آنهاست. این انتقاد همواره از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و هیأت عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به دانشگاه‌ها وارد بوده و هست که آنها در جذب […]

اساس جذب اعضای هیأت علمی؛ شایستگی یا سلیقه !

یکی از مشکلاتی که متقاضیان جذب هیأت علمی در دانشگاه‌ها با آن روبه‌رو هستند، تأیید نشدن صلاحیت‌های علمی آنهاست.

این انتقاد همواره از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و هیأت عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به دانشگاه‌ها وارد بوده و هست که آنها در جذب افراد تا حد زیادی سلیقه‌ای و گاه سیاسی رفتار می‌کنند.

همچنین برخی از متقاضیان جذب عنوان می‌کنند که انتخاب اعضاء براساس تولیدات علمی، اسناد و مدارک دارای توان علمی بالا صورت نمی‌گیرد و اعمال سلیقه باعث شده که استادانی که خود را دارای شرایط لازم می‌دانند از این مسیر دور بمانند.

در این باره محمدرضا رضوان‌طلب، رئیس مرکز جذب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اینگونه توضیح داد: گاه نامه‌هایی از ارگان‌های بالادستی برای جذب برخی افراد در هیأت علمی دانشگاه‌ها به مرکز جذب وزارت علوم می‌رسد در حالی که این مسأله، کار مرکز جذب نیست. مرکز جذب یک سامانه است که متقاضیان در آن ثبت‌نام می‌کنند و سامانه موظف به ارائه پاسخ صحیح است.

رئیس مرکز جذب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به جذب سلیقه‌ای حتی در دانشگاه‌های برتر و سطح یک کشور ایراداتی وارد کرد و به ارائه آماری درخصوص جذب سلیقه‌ای در برخی دانشگاه‌ها پرداخت.

۱۱۱ نفر به جای ۴۵۹ نفر

وی در این باره اظهار داشت: در این مسأله که دانشگاه‌ها باید در تشخیص صلاحیت داوطلبان جذب، مستقل باشند، شکی نیست. به عنوان مثال یکی از دانشگاه‌های سطح یک در فراخوان جذب سال‌های ۹۲ تا ۹۷ تنها ۱۱۱ را تأیید کرد و ۴۵۹ نفر را فاقد صلاحیت لازم علمی دانست.

معاون وزیر علوم با بیان اینکه آمار ارائه شده در پایش مرکز جذب وزارت علوم به دست آمد، گفت: در حالی آن ۱۱۱ نفر برای جذب هیأت علمی تأیید شدند که معدل مقاطع دکتری و پژوهش آن ۴۵۹ داوطلب رد شده بهتر از افرادی بود که پذیرفته شدند.

وی بیان داشت: با دستور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به این مسأله وارد شدیم، هر چند قصد ایجاد تنش نداریم و به دنبال رعایت حقوق افراد هستیم.

آگاهی نداشتن متقاضیان از روند شکایت

هر چند انتقاداتی به دانشگاه‌ها در مسأله جذب وارد است اما تعداد زیادی از داوطلبان جذب هم راه‌های ارسال شکایت به مراجع ذی‌صلاح برای پیگیری حق و حقوق و پرونده خود را نمی‌شناسند.

این مسأله یک نمونه عینی دارد که جواد محمدی، دبیر هیأت عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در این رابطه گفت: اگر فردی شکایتی در مورد پرونده خود دارد و بر این باور است پرونده‌اش شرایط اولیه جذب را دارد باید از مسیر قانونی برای شکایت اقدام کند.

وی در این باره با اشاره به مراحل قانونی شکایت متقاضیان جذب اظهار داشت: براساس مسیر قانونی، فرد ابتدا باید به هیأت اجرایی جذب در دانشگاه شکایت کند و اگر قانع نشد این شکایت را نزد هیأت مرکزی جذب در وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا دانشگاه آزاد اسلامی می‌برد.

دبیر هیأت عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی گفت: در صورتی که مشکل فرد در این هیأت هم برطرف نشد در نهایت شکایت در کارگروه رسیدگی به شکایات هیأت عالی جذب این شورا مطرح خواهد شد؛ در این کارگروه نمایندگان دو وزارتخانه یاد شده و دانشگاه آزاد اسلامی، نماینده دفتر نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه‌ها و یک نماینده حقوقی از هیأت عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی حضور دارند و پرونده‌ها را در یک جمع خارج از مجموعه جذب وزارتخانه یا دستگاه ذی‌ربط بررسی می‌کنند.

ارسال ۲۵۰ شکایت به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی

به گفته محمدی، کارگروه هیأت‌عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی براساس واقعیت و حقی که دانشگاه یا فرد متقاضی دارند، رأی صادر می‌کند؛ معمولاً رأی صادر شده مرضی‌الطرفین بوده و همه قبول دارند که رأی منصفانه است.

وی خاطرنشان کرد: برخی متقاضیان از این مسیرهای قانونی بی‌اطلاع هستند و در صورتی که متقاضیان جذب احساس کنند براساس شکایت‌شان حقی از آنها ضایع شده است در سفرهای استانی یک هیأت بازرسی از سوی هیأت عالی جذب به دانشگاه اعزام و پرونده‌ها بررسی می‌شود.

دبیر هیأت‌عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در مورد رسیدگی این هیأت به شکایات متقاضیان جذب نیز، اظهار داشت: از سال ۹۴ تاکنون بیش از ۲۵۰ شکایت به هیأت عالی جذب ارسال و برای ۱۵ تا ۲۰ درصد این پرونده‌ها رأی صادره منجر به جذب افراد شده است.

اختیار کامل دانشگاه‌ها در جذب

هر چند داوطلبان جذب هم می‌توانند نسبت به پیگیری پرونده جذب‌شان از دانشگاهی انتقاد یا حتی شکایت کنند اما محمدی تأکید دارد که دانشگاه‌ها در اعلام نیاز برای عضو هیأت علمی، مصاحبه، انتخاب افراد اصلح همچنین در تمام فرآیند جذب هیأت علمی اختیار کامل دارند.

وی خاطرنشان کرد: با وجود استقلال دانشگاه‌ها در جذب اعضای هیأت علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر روند جذب در دانشگاه‌ها و هیأت عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در موضوع رسیدگی به شکایات نظارت دارد.

اعلام نیاز اساتید متناسب با درخواست دانشگاه‌ها نیست

دبیر هیأت‌عالی جذب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از این گفت‌وگو این نکته را هم یادآور شد که دانشگاه‌ها را موظف به طی کردن این فرآیند برای تمام متقاضیان کرده‌ایم اما برخی از متقاضیان شرایط اولیه را ندارند؛ به عنوان مثال دانشگاهی در رشته مهندسی پزشکی اعلام نیاز می‌کند اما داوطلب جذب در رشته دیگری ثبت‌نام کرده است.

وی افزود: در همان غربالگری اولیه برخی دانشگاه‌ها اعلام می‌کنند تنها افرادی را می‌پذیرند که دانشگاه محل تحصیل آنها هم‌تراز با سطح علمی دانشگاه مقصد باشد. در این زمینه بررسی سطح علمی افراد متقاضی برای جذب هیأت علمی کاملاً در اختیار دانشگاه قرار دارد و دانشگاه در این زمینه مختار است.

محمدی تأکید کرد: بیشتر پرونده‌ها در هیأت‌های مرکزی جذب وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حل‌وفصل می‌شود.

هر چند در فرآیند جذب هیأت علمی هیچ حقی از دانشگاه‌ها سلب نمی‌شود و وزارت علوم برای هیچ دانشگاهی در زمینه جذب هیأت علمی، گزینه‌ای را تعیین نمی‌کند اما این وزارتخانه معتقد است در انتخاب‌ها عدالت باید رعایت شود.

منبع: ایرنا