خام فروشی در صنعت مس، تنها یک بهانه است

خام فروشی در صنعت مس، تنها یک بهانه است یک تحلیل‌گر صنعت مس گفت: موضوع خام فروشی در صنایع معدنی به عبارتی تبدیل شده است که در بیشتر مواقع از آن سوء استفاده می‌شود. فرشید سلطان‌زاده، در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به تعیین قیمت مس در ایران گفت: به دلیل سهم یک تا دو […]

خام فروشی در صنعت مس، تنها یک بهانه است

یک تحلیل‌گر صنعت مس گفت: موضوع خام فروشی در صنایع معدنی به عبارتی تبدیل شده است که در بیشتر مواقع از آن سوء استفاده می‌شود.

فرشید سلطان‌زاده، در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به تعیین قیمت مس در ایران گفت: به دلیل سهم یک تا دو درصدی ایران در بازار مس دنیا، قیمت مس در این کشور، متأثر از قیمت جهانی و نرخ ارز است. در شرایط ثبات سیاسی و تجاری، قیمت مس در کشور با اختلاف کمی نسبت به قیمت جهانی و منطقه‌ای مس، نوسان می‌کند؛ اما در شرایط عدم ثبات تجاری و جهش‌های ارزی، عموماً طی دوره زمانی چند ماهه تا چند ساله، قیمت‌ها در بورس کالا، اختلاف قابل توجهی با قیمت کف بازار و قیمت منطقه‌ای مس دارند که بعضا تبعات بسیار منفی نیز ایجاد می‌کند.

سلطان‌زاده افزود: سیاست‌گذاری دولت به نحوی بوده است که از صنایع تبدیلی و بخش پایین‌دست حمایت کند؛ این امر باعث شده تا قیمت مس در ایران حدود ۱ تا ۵ درصد ارزان‌تر از دنیا باشد.

وی تصریح کرد: پس از افزایش شدید نرخ ارز در ابتدای سال گذشته، اختلاف قیمت مس در بورس با بازار آزاد به شدت افزایش یافت که مازاد تقاضا، صادرات محصولات و قاچاق مس و بحران در تأمین مواد اولیه صنعت، از پیامدهای آن بودند. در ادامه با تغییر مبنای ارز در فرمول قیمت‌گذاری و اصلاحات انجام شده در روند عرضه و همین‌طور، نزدیک‌تر شدن قیمت ارز نیمایی به بازار آزاد، بازار دوباره به شرایط ثبات و حتی افت تقاضا برگشت که دلیل آن تشکیل ذخایر قابل توجه مس در انبارهای خریداران بود. در حال حاضر به نظر می‌رسد این ذخایر به اتمام رسیده و روند عرضه و تقاضا در بورس به شرایط ثبات سابق خود برگشته است.

وی با بیان اینکه مصرف داخلی مس تصفیه شده در ایران کمتر از ۱۵۰ هزار تن در سال است، ادامه داد: سرانه مصرف مس به ازای هر نفر ۱.۸ کیلوگرم است. چند سال گذشته به دلیل عدم ثبات اقتصادی در ایران این میزان نیز کاهش داشته است.

وی معتقد است مصرف مس در بخش تزیینی و ظروف مسی، چندان تأثیری روی سرانه مصرف مس نداشته است و رکود بخش‌هایی مثل ساخت و ساز و خودروسازی، تأثیری منقی بر تقاضای مس در کشور داشته‌اند.

سلطان‌زاده با بیان اینکه ماده خام، ماده‌ای است که روی آن فرآوری انجام نشده است، ادامه داد: در شرایطی خام‌فروشی برای یک کشور مشکل ایجاد می‌کند که این محصول در صورت عدم صادرات می‌تواند به محصولی با ارزش افزوده بالاتری تبدیل شود. در زنجیره مس، سنگ معدن را که دارای عیار پایینی است، نمی‌توان صادر کرد؛ بنابراین تبدیل به کنسانتره و بعضا کاتد هیدرومتالورژی می‌شود. صادرات کنسانتره در دنیا رواج بالایی داشته و کشورهای معدنی مثل شیلی و پرو عمده کنسانتره مس تولیدی را صادر می‌کنند. زیرا در صنعت مس تولید کنسانتره ۹۰ تا ۹۵ درصد حاشیه سود کل زنجیره را شامل می‌شود. این در حالی است که ذوب، پالایش مس و تولید محصولات پایین دست از حاشیه سود بسیار پایین‌تری برخوردار هستند. حتی آمریکا به عنوان دومین کشور بزرگ مصرف کننده مس در جهان، بخشی از کنسانتره تولیدی خود را صادر کرده و کسری عرضه کاتد را از طریق واردات تأمین می‌کند.

وی با بیان اینکه بنا به شرایط اقتصادی کشور، تولید اغلب محصولات پایین‌دست سودآور و اقتصادی نیست، گفت: رونق در صنایع پایین‌دست مس، بستگی به صنعتی بودن، رشد اقتصادی، ثبات اقتصادی و تجاری و نرخ پایین تورم در کشور دارد. هر کدام از این موارد منفی باشد، سرمایه‌گذاران روی صنایع تبدیلی و فرآوری کنسانتره مس سرمایه‌گذاری نمی‌کنند؛ مگر اینکه چشم امیدشان به شرایط بی‌ثبات بازار و عرضه ارزان مس باشد.

وی بیان کرد: در حال حاضر برنامه کشور در حوزه بالادست صنعت به سمت توسعه بخش تغلیظ طراحی شده است که یک رویکرد درستی برای ایران است؛ زیرا ایران رشد اقتصاد پایینی داشته و نرخ تورم در آن بالا است.

سلطان‌زاده با ابراز امیدواری از وضعیت صنعت مس در کشور گفت: اوضاع در صنعت بالادست مس خوب است و این امر حاصل افزایش تولید، بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری‌های جدید معدنی است. اما پایین‌دست صنعت مس تنها در شرایطی به ثبات سودآوری خواهند رسید که اولاً کشور رشد اقتصادی بالایی داشته باشد و ثانیاً امکان صادرات وسیع محصولات به بازارهای خارجی به خصوص بازار منطقه فراهم شود.