انتقال طهران در برزخ قوانین مجلس!

انتقال طهران در برزخ قوانین مجلس!

رامین شاهی – طهران یا تهران! تختگاهی ۲۲۱ ساله این شهر  از یکشنبه روزی و با تاج‌گذاری آغامحمدخان‌قاجار، آغاز شد! تهران در طول این مدت تبدیل به ابر شهری شده است که با شهرهای اقماری اطراف خود حدود ۲۰ میلیون نفر جمعیت دارد.

شهری به این وسعت، قطعاً مشکلات بزرگ و زیادی در حد یک کشور دارد. موضوع انتقال پایتخت از اواخر مجلس هشتم مورد توجه واقع شد و همچنان از سوی نمایندگان مجلس در دستور کار قرار دارد. گروهی معتقد به انتقال پایتخت و گروهی همچنان مخالف آن هستند و در این راه، مشکلی قانونی در انتقال پایتخت وجود دارد.

دولت گزارشی از روند پیشرفت کار در زمینه انتقال پایتخت به مجلس ارایه کند

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس با انتقاد از بلاتکلیفی قانون مجلس در موضوع انتقال پایتخت سیاسی اداری کشور، گفت: با توجه به حساسیت‌های مذکور لازم است دولت گزارشی از روند پیشرفت کار در زمینه انتقال پایتخت به مجلس ارایه کند.

به گزارش مناقصه‌مزایده، امیرخجسته با یادآوری مهلت دو ساله مجلس به دولت برای انتقال پایتخت گفت: هم اکنون یک‌سال از مصوبه مجلس مبنی بر قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران گذشته است اما هنوز اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: دولت باید با توجه به حساسیت و شرایط ویژه و این‌که تهران در روی ۴ گسل قرار گرفته و خطراتی که پایتخت را تهدید می‌کند، نسبت به این مصوبه حساسیت‌های لازم را داشته باشد.

این نماینده مردم در مجلس دهم، تصریح کرد: با توجه به حساسیت‌های مذکور لازم است دولت گزارشی از روند پیشرفت کار در زمینه انتقال پایتخت به مجلس ارایه کنند تا مشخص شود دولت چه گام‌هایی در این زمینه برداشته است.

وی تأکید کرد: انفجار جمعیت، آلودگی هوا، تخریب محیط‌زیست، ترافیک، کارتن‌خواب‌ها، آلودگی صوتی، کودکان کار، زنان بی‌سرپرست، از مهم‌ترین مسایل و دغدغه‌هایی است که ضرورت انتقال پایتخت را ایجاب می‌کند.

خجسته با بیان این‌که انتقال پایتخت سیاسی اداری کشور از مطالبات مردم است، گفت: با توجه به حساسیت ایجاد شده در فضای رسانه‌ای کشور و مطالبات مردم در این زمینه باید مشخص شود که سرنوشت پایتخت و انتقال پایتخت به کجا رسیده است.

نمایندگان مجلس در ۲۱مرداد ماه ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی، در جریان رسیدگی به طرح امکان‌سنجی انتقال پایتخت تصویب کردند که شورای ساماندهی پایتخت موظف است حداکثر ظرف دو سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون نتایج تحقیقات و مطالعات خود را در جهت اجرای این موضوع، تهیه و به دولت ارایه کند.

باید و نبایدهای انتقال پایتخت

طرح انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکز‌زدایی از تهران در حالی مطرح شده که مخالفان و موافقان بسیاری دارد، مخالفان این طرح را یک تجربه ناموفق در دولت قبل دانسته در حالی که موافقان اجرای این طرح را در راستای بهبود شرایط پایتخت ارزیابی می‌کنند.

با توجه به مشکلات روزافزون کلان‌شهر تهران و به دنبال طرح موضوع انتقال پایتخت که با انتقادهای بسیاری هم روبه‌رو بود، طرح امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکز زدایی از تهران مطرح شده که این طرح نیز در حال مطالعات و بررسی‌های کارشناسانه است.

ابوذر ندیمی در خصوص طرح انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکز زدایی از تهران، می‌گوید: هرچند در مجموع طرح خوبی است اما بنده با این طرح مخالفم چراکه هزینه‌های هنگفتی را به دنبال خواهد داشت.

 نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل با تأکید بر این‌که پایتخت کشور فی‌نفسه قابل جابه‌جا شدن نیست، افزود: با توجه به تجربه‌ای که در دولت گذشته و در خصوص سازمان میراث فرهنگی وجود داشته، بسیار مشهود است که این تجربه هزینه‌های بسیاری را به کشور تحمیل کرد، در خصوص طرح انتقال مرکز سیاسی و اداری و تمرکززدایی نیز احتمال موفقیت اندک است.

وی با بیان این‌که پایتخت از نظر سیاسی هیچ‌گاه قابل انتقال نیست، تصریح می‌کند: مراکز اداری پایتخت را نیز نمی‌توان انتقال داد، در واقع مسایل به نحوی باید مدیریت شود که در مورد نقل و انتقال و تأمین هزینه مشکلاتی بودجه‌ای پیش نیاید.

پایتخت همچنان تهران است

ندیمی با تأکید بر این‌که از نظر من پایتخت همچنان تهران است، می‌گوید: نباید اجازه فعالیت جدید در تهران داده شود مگر این‌که با هدف کاهش هزینه و نیروی انسانی باشد.

تمرکززدایی تجربه ناموفق در دولت قبل بوده است

نماینده مردم لاهیجان و سیاهکل در مجلس نهم در خصوص انتقال مردم و مسؤولان به شهرهای دیگر، یادآوری می‌کند: طرح انتقال مردم به بیرون از تهران در دولت قبل نیز مطرح شد اما چون تنها شعار و وعده بی‌عمل بود تنها سبب تحمیل هزینه‌های اضافی به مردم شد از این رو درست نیست که باز این موضوع به جریان بیفتد چراکه اتفاقی در بهبود روند فعالیت‌های شهر و کشور نخواهد داشت.

ندیمی با اشاره به این‌که امروز انتقال فیزیکی پایتخت جواب نمی‌دهد، افزود: با مدیریت فن‌آورانه باید تدبیری اندیشیده شود. عملاً نمی‌توانیم مردم را نفی بلد کنیم. مردم باید خود تصمیم بگیرند که کجا زندگی کنند زیرا طبق قانون اساسی هماهنگی و جابه‌جایی با رضایت افراد است و هیچ کس هم نمی‌تواند مردمی را که تمایل ندارند مجبور به انتقال کند.

ضرورتی در اجرای طرح انتقال مرکز سیاسی و تمرکز‌زدایی از تهران نیست

عضو فراکسیون مدیریت شهری و روستایی در مجلس نهم، تأکید می‌کند: ضرورتی در اجرای طرح انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکز‌زدایی از تهران نیست بلکه بهتر است انجام فعالیت‌های جدید برای پایتخت جدید تعریف شود و فعالیت‌های قدیم مثل سابق ادامه یابد مگر این‌که به فعالیت جدیدی ختم شود.

با اجرای طرح انتقال مراکز سیاسی و تمرکززدایی مشکلات تهران دیده می‌شود

در همین زمینه اما مهردادبائوج‌لاهوتی نظری متفاوت را مطرح می‌کند و می‌گوید: بنده موافق با طرح انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکز‌زدایی از تهران هستم. در واقع این همان طرح انتقال پایتخت البته با انجام اصلاحاتی است.

نماینده مردم لنگرود در مجلس نهم، تصریح می‌کند: از آن‌جایی که امکان انتقال پایتخت به‌طور کلی وجود ندارد، باید بدون ایجاد مانع بر سر راه مردم کاری صورت بگیرد که مشکلات پایتخت دیده و حل شود.

وی با بیان این‌که تهران یکی از پایتخت‌های خوب دنیا است، افزود: برخی مشکلات چون آلودگی هوا و وضعیت حمل و نقل با انجام اصلاحاتی در مسیر قانونی باید دنبال شود. در خصوص موضوع حمل و نقل تهران سال‌ها است فعالیت‌هایی را آغاز کرده‌ایم ولی هنوز نتوانستیم آن را به بهره‌برداری کامل برسانیم در صورتی که با اصلاح و ساماندهی و تمرکززدایی می‌توانیم وضعیت مطلوب را در تهران جاسازی کنیم.

عضو فراکسیون مدیریت شهری و روستایی در مجلس نهم، تأکید می‌کند: انتقال مرکز سیاسی و اداری به‌طور کامل مشکلی را حل نخواهد کرد، بلکه باید با تمرکززدایی شرایط ورود به تهران را کنترل کرد و از رفت و آمدهای نابه‌جا به تهران جلوگیری شود. در حقیقت وزارتخانه‌های مختلف می‌توانند اختیاراتی به سایر استان‌ها واگذار کنند تا رفت‌وآمدهای زائد به تهران حذف شود. این در حالی است که امروزه اکثر مردم برای انجام کارهای اداری، بانکی، مسافرت، پزشکی و حتی دانشگاهی باید به تهران بیایند.

انتقال پایتخت در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست

عضو فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس با یادآوری اقدامات ناموفق دولت قبل در انتقال پایتخت، گفت: دولت قبل به دنبال انتقال هر معاونت و وزارتخانه به یک استان بود که در واقع قابلیت اجرا نداشت اما طرح انتقال تمامی مراکز سیاسی و اداری به یک منطقه اقدامی اساسی تر خواهد بود.

نبی‌ا… احمدی درباره طرح امکان‌سنجی انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران، گفت: با توجه به مطرح بودن مشکلات متعدد در تهران از جمله آلودگی هوا، ترافیک سنگین و… ضروری است تا تدابیری اندیشیده شود که بتوانیم مسایل را حل کنیم، از همین رو موضوع امکان‌سنجی انتقال پایتخت در دست بررسی قرار گرفته تا بتوان حداقل مشکلات تهران را برطرف کرد.

نماینده مردم داراب در مجلس شورای اسلامی، افزود: انتقال پایتخت سیاسی در کشور امکان‌پذیر است البته به شرط این‌که بررسی‌های کارشناسانه به درستی انجام گیرد.

عضو فراکسیون مدیریت شهری و روستایی در مجلس نهم، با تأکید بر این‌که در حال حاضر زیرساخت‌های انتقال پایتخت سیاسی به اندازه پایتخت اقتصادی فراهم نیست، تصریح کرد: امروزه تنها در حد نیازهای وزارتخانه‌ها در دیگر استان‌ها قدمی برداشته شده است اما برای عملیاتی شدن طرح امکان‌سنجی انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران لازم است یکی از استان‌ها که دارای ظرفیت حداقلی است و البته به شهر تهران هم نزدیک است، برای انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور مورد بررسی قرار گیرد.

احمدی یادآور شد: پس از امکان‌سنجی انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران که مورد تأیید شورای نگهبان هم قرار گرفته، یکی از استان‌های نزدیک به تهران به عنوان پایتخت سیاسی انتخاب خواهد شد.

وی درباره این‌که تجربه تلخ دولت گذشته در خصوص انتقال پایتخت فرهنگی تکرار نخواهد شد، گفت: دولت قبل به دنبال انتقال هر معاونت و وزارتخانه به یک استان بود که در واقع امکان‌پذیر نبود از این رو نتوانست موفق شود، اما حضور تمامی مراکز سیاسی و اداری در یک منطقه و تمرکز مسؤولان مربوطه در یک مکان اقدامی اساسی تر خواهد بود.

نماینده مردم داراب در مجلس نهم، گفت: اصل طرح امکان‌سنجی انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران نیازمند بررسی جدی است و البته لازم است با ارایه راهکارهای عملیاتی از توسعه شهر جلوگیری کنیم تا از مشکلات تهران کاسته شود.

وی با بیان این‌که انتقال پایتخت سیاسی و اداری مشکلی از مشکلات تهران نمی‌کاهد، تأکید کرد: با انتقال پایتخت سیاسی و اداری و تمرکززدایی از پایتخت قطعاً از رشد و توسعه تهران جلوگیری خواهد شد زیرا در کنار انتقال پایتخت سیاسی بخشی از مراکز و شرکت‌های اقتصادی که با حوزه‌های وزارتخانه‌ها ارتباط دارند نیز منتقل می‌شوند، بر این اساس هرچند در مجموع تأثیر زیادی بر جمعیت فعلی تهران نخواهند داشت ولی توسعه جمعیت را مهار می‌کند.

عضو فراکسیون مدیریت شهری و روستایی در مجلس نهم، با اشاره به این‌که پروسه طرح انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران حدود ۳ الی ۴ سال به طول خواهد انجامید، گفت: آن‌چه دارای اهمیت است اصل موضوع انتقال و جانمایی مناسب به عنوان پایتخت جدید است.

عضو کمیسیون عمران در مجلس شورای اسلامی، تأکید کرد: برای جلوگیری از مسکوت ماندن طرح انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران در صورت تغییر دولت این طرح در مجلس مطرح شد و با پشتوانه قانونی هر دولتی موظف به عملیاتی کردن طرح انتقال پایتخت سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران خواهد بود.

 

به نظر می‌آید نگاه برخی کارشناسان، انتقال سیاسی پایتخت است اما این امر با توجه به وجود مشکلات بسیار زیاد در ایجاد زیر ساخت‌های لازم بسیار سخت و دشوار است. به یاد داشته باشیم انتقال برلین از بن آلمان دست‌کم ۱۰ سال طول کشید.