بررسی آیین‌نامه ایجاد تأسیسات پالایشگاهی با سرمایه‌گذاری مردمی در دولت

بررسی آیین‌نامه ایجاد تأسیسات پالایشگاهی با سرمایه‌گذاری مردمی در دولت پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی در حال رسیدگی در کمیسیون اقتصاد دولت است. به گزارش ایسنا، وزارت نفت آیین‌نامه اجرایی حمایت از طرح‌های ایجاد تأسیسات پالایشگاهی و پترو پالایشگاهی با خوراک نفت‌خام […]

بررسی آیین‌نامه ایجاد تأسیسات پالایشگاهی با سرمایه‌گذاری مردمی در دولت

پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی در حال رسیدگی در کمیسیون اقتصاد دولت است.

به گزارش ایسنا، وزارت نفت آیین‌نامه اجرایی حمایت از طرح‌های ایجاد تأسیسات پالایشگاهی و پترو پالایشگاهی با خوراک نفت‌خام و یا میعانات گازی با ضریب پیچیدگی بالا توسط بخش غیردولتی و همچنین بهینه‌سازی و ارتقای کمیت و کیفیت فرآورده‌های پالایشگاه‌های موجود را به هیأت دولت ارائه کرده است.

طبق قانون «حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت‌خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی»، خوراک پالایشگاه‌ها بدون دریافت بهای آن از زمان شروع بهره‌برداری، به تعداد روزی که ارزش آن، معادل حجم سرمایه‌گذاری ارزش‌گذاری شده در مجوز صادر شده باشد، به عنوان تسهیلات به شرکت مجری طرح اعطاء خواهد شد.

در ادامه به تشریح برخی مفاد این آیین‌نامه پیشنهادی پرداخته شده است.

تعاملات مالی دوران تنفس خوراک

دوره تنفس خوراک از زمان شروع تولید پالایشگاه یا پتروپالایشگاه با حداقل ۸۰ درصد ظرفیت تولید فرآورده‌های مذکور در مجوز طرح آغاز خواهد شد و وزارت نفت بنا به درخواست شرکت مجری طرح، پیش از آغاز بهره‌برداری، مراتب را جهت طی فرآیند لازم برای عقد قرارداد با شرکت مجری، به صندوق و یا بانک‌عامل پذیرفته شده، اعلام می‌کند.

صندوق توسعه ملی به میزان سرمایه‌گذاری ارزش‌گذاری شده اعلامی وزارت نفت در مجوز هر طرح، در قبال ترهین پالایشگاه یا پتروپالایشگاه به بهره‌برداری رسیده و نیز فرآورده‌های تولیدی آن، تسهیلات تنفس خوراک را در اختیار شرکت مجری طرح قرار می‌دهد. پرداخت تسهیلات از سوی صندوق و یا بانک‌عامل پس از اعلام وزارت نفت مبنی بر تحقق ماده ۲۳ صورت می‌گیرد.

پرداخت تسهیلات تنفس خوراک، از نظر نرخ سود یا کارمزد و نحوه بازپرداخت از هر نظر، مطابق مقررات صندوق توسعه ملی صورت می‌گیرد. پس از تصویب پرداخت تسهیلات تنفس خوراک طرح توسط صندوق و تعیین بانک‌عامل و عقد و نفوذ قرارداد با ذی‌نفع، مراتب به وزارت نفت اعلام می‌شود. در دوره تنفس، وزارت نفت صورتحساب ارزش خوراک تحویلی به پالایشگاه یا پتروپالایشگاه را به بانک‌مرکزی اعلام تا معادل آن طی ۱۰ روز پس از دریافت صورتحساب به حساب ذی‌نفعان واریز شود.

تمام مبلغ ارزش خوراک که در دوره تنفس از پالایشگاه موضوع قانون دریافت نمی‌شود، در مرحله نخست باید به مصرف بازپرداخت اصل و فرع تعهدات مالی پالایشگاه بابت اوراق مالی منتشره برسد و مصرف آن در موارد دیگر، موجب قطع تحویل خوراک به پالایشگاه یا پتروپالایشگاه خواهد شد.

پس از پایان دوره تنفس خوراک، شرکت مجری طرح موظف به پرداخت ماهانه بهای خوراک تحویلی است و وزارت نفت هیچگونه مسؤولیت و تعهدی در قبال بازپرداخت تسهیلات دریافتی از صندوق ندارد.

فرآیند اطلاع‌رسانی و ارسال درخواست سرمایه‌گذاری

به منظور اطلاع‌رسانی صحیح به عموم مردم برای جلب مشارکت در سرمایه‌گذاری در طرح‌ها، وزارت نفت مکلف است متن قانون و آیین‌نامه آن را به همراه فرآیند اجرای ارسال درخواست سرمایه‌گذاری‌ها، نمونه گزارش‌های امکان‌سنجی فنی و اقتصادی طرح و نمونه عمومی مجوز و تمام مجوزهای صادر شده را در تارنمای خود منتشر نماید.

متقاضیان باید گزارش‌های فنی و اقتصادی طرح مورد نظر خود را در زمان‌بندی مشخص شده در فراخوان برای ارزیابی به وزارت نفت ارسال نماید. گزارش‌های فنی و اقتصادی باید طبق الگوی اعلام شده توسط این وزارتخانه تهیه شود.

گزارش‌های فنی و اقتصادی هر طرح، باید حسب مورد توسط شرکت‌های دارای صلاحیت که فهرست کوتاه آن توسط وزارت نفت (در چارچوب فهرست بلند اعلام شده توسط دفتر نظام فنی و اجرایی سازمان برنامه و بودجه کشور) تعیین و در تارنمای آن وزارتخانه اعلام می‌گردد، تهیه شود.

در گزارش‌های اقتصادی طرح‌ها، سرمایه‌گذاران باید برنامه تأمین منابع مالی مورد نیاز طرح مورد نظر چه از طریق آورده خود و چه از طریق دیگر منابع داخلی و خارجی، از جمله موارد مذکور در ماده ۲۱ این آیین‌نامه را به روشنی و با ارائه مدارک و مستندات کافی اعلام نمایند.

فرآیند و مبانی تهیه گزارش‌های فنی و اقتصادی

به منظور فراهم کردن امکان مقایسه و ارزیابی گزارش‌های فنی و اقتصادی دریافتی نسبت به یکدیگر، ارزیابی این گزارش‌ها توسط وزارت نفت بر مبنای مفروضات یکسان در شرایط مشابه (از جمله مواری مانند روش انجام محاسبات اقتصادی، نرخ تنزیل در محاسبات اقتصادی برای محاسبه NPV و دوره بازگشت دینامیک سرمایه، دوره بهره‌برداری و استهلاک برای هر نوع از پالایشگاه، حدود برآورد سرمایه‌گذاری برای هر بشکه نفت‌خام یا میعانات با یا بدون منظور نمودن یوتیلیتی، نحوه محاسبه قیمت خوراک و فرآورده‌ها و محصولات تولیدی در محاسبات فنی و اقتصادی (FS)، هزینه‌های عملیاتی نسبت به سرمایه‌ای در طرح)، که باید جهت اطلاع عموم در تارنمای این وزارتخانه منتشر شود، صورت خواهد گرفت.

مشخصات، شرایط صدور و ابطال مجوز

دولت مکلف است از طریق وزارت نفت، نسبت به صدور و بازنگری مجوز طرح‌ها تا سقف دو میلیون بشکه در روز و اعطای تنفس خوراک، از سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی برای جذب سرمایه‌گذاری مردمی حمایت کند. درصد تولید نفت کوره در طرح‌های موضوع قانون باید کمتر از ۱۰ درصد کل فرآورده‌های تولیدی هر طرح باشد. تمام محصولات سنگین پالایشی که قیمت آنها کمتر از قیمت نفت خوراک طرح باشد از جمله وکیوم باتوم و ته‌مانده برج تقطیر در اتمسفر و برج تقطیر در خلأ در حکم نفت کوره است.

به استثنای طرح‌های بهینه‌سازی و ارتقای پالایشگاه‌های موجود، مجوز صرفاً برای اجرای طرح در سواحل کشور صادر می‌شود. در صورتی که دارنده مجوز، ظرف مدت یکسال از تاریخ صدور مجوز، موفق به قطعی کردن نحوه تأمین مالی طرح (از طریق اخذ مجوز بورس برای انتشار اوراق مالی یا روش‌های دیگر) نشود، مجوز وی از درجه اعتبار ساقط شده و وزارت نفت می‌تواند نسبت به صدور مجوز برای دیگر متقاضیان اقدام نماید.

اولویت‌بندی طرح‌ها

پس از ارزیابی گزارش‌های فنی و اقتصادی طرح‌ها، در صورتی که ظرفیت درخواستی متقاضیان واجدین شرایط دریافت مجوز، بیش از سقف دو میلیون بشکه در روز نفت باشد، یا به‌دلیل محدودیت موضوع ماده ۱۵ این آیین‌نامه، وزارت نفت نتواند درخواست‌های همه متقاضیان واجد شرایط را بپذیرد، این وزارتخانه مجاز است براساس اولویت، نسبت به اعطای مجوز متقاضیان (از نظر مقدار تخصیص خوراک و نیز زمان‌بندی اجرا و شروع بهره‌برداری از طرح‌ها) حسب مورد اقدام نماید.

طرح‌های دارای مجوز تا تاریخ تصویب قانون برای اجرا در سواحل و واجد شرایط برای استفاده از تسهیلات قانون و مفاد آیین‌نامه، طرح‌های فراگیر پالایشی سیراف و نیز زنجیره پتروپالایش مربوط به آنها، طرح‌های بهینه‌سازی و ارتقای کمیت و کیفیت فرآورده‌های پالایشگاه‌های موجود، طرح‌های پالایشی در جاسک، طرح‌هایی که به صورت کیمیاشهر (پارک‌شیمیایی) و یا ادغام واحدهای پالایش و پتروشیمی (پتروپالایش) مبتنی بر تکمیل زنجیره ارزش طراحی شوند، طرح‌های دارای سرمایه‌گذاران خصوصی/تعاونی و طرح‌های دارای امکان تأمین منابع مالی مطمئن‌تر داخلی یا خارجی با ارائه مستندات کافی، از جمله اولویت‌های تعیین شده در این آیین‌نامه است.

در صورتیکه مجموع ظرفیت درخواستی متقاضیان واجد شرایط از دو میلیون بشکه در روز بیشتر شود، علاوه بر اعمال اولویت‌ها، وزارت نفت همچنین مجاز است به منظور بهره‌مندی تعداد بیشتری از متقاضیان از تسهیلات، با رعایت بازدهی اقتصادی طرح‌ها، سقف ظرفیت خوراک نفت مصرفی هر طرح را به ۲۰۰ هزار بشکه در روز محدود کند.

میزان تعهدات مالی قابل پذیرش برای صندوق در دوره تنفس خوراک طرح‌ها در سال‌های آینده، مطابق توانمندی مالی صندوق تعیین خواهد شد. میزان این توانمندی طبق جدول زمانی به پیشنهاد صندوق، ظرف مدت چهار ماه پس از تصویب این آیین‌نامه به تصویب هیأت امنای صندوق خواهد رسید. وزارت نفت در مجوزهای صادره برای طرح‌های موضوع قانون، باید برنامه زمانی ساخت و بهره‌برداری را به نحوی تنظیم نماید که تعهدات ناشی از تنفس خوراک برای صندوق، از محدوده مقادیر مذکور در جدول یاد شده فراتر نرود. انتقال تعهدات یک سال به سال بعد بلامانع است.