«ایران ساخت»‌های دانش‌بنیان، چقدر برای ایران منفعت دارند ؟!

«ایران ساخت»‌های دانش‌بنیان، چقدر برای ایران منفعت دارند ؟! بسیاری از دانش‌بنیان‌ها این روز‌ها با تولیدات باکیفیت خود توانسته‌اند با هزینه کمتر و به صرفه‌تر جایگزین نمونه خارجی شوند و سهم به‌سزایی از صرفه‌جویی ارزی را برای کشور به ارمغان بیاورند. چند سالی می‌شود که تولیدات شرکت‌های دانش‌بنیان بیش از قبل شتاب گرفته‌اند تا با […]

«ایران ساخت»‌های دانش‌بنیان، چقدر برای ایران منفعت دارند ؟!

بسیاری از دانش‌بنیان‌ها این روز‌ها با تولیدات باکیفیت خود توانسته‌اند با هزینه کمتر و به صرفه‌تر جایگزین نمونه خارجی شوند و سهم به‌سزایی از صرفه‌جویی ارزی را برای کشور به ارمغان بیاورند.

چند سالی می‌شود که تولیدات شرکت‌های دانش‌بنیان بیش از قبل شتاب گرفته‌اند تا با کنار زدن اقتصاد نفتی، بتوانند اقتصاد کشور را بر پایه دانش، پایه‌ریزی کنند.

به گزارش مهر؛ در حال‌حاضر چهارهزار و۳۰۰ شرکت دانش‌بنیان در کشور فعالیت می‌کنند و کمابیش تعدادی از آنها به مرحله تأمین نیاز داخل و صادرات هم رسیده‌اند؛ براساس اطلاعات احصاشده و اعلام معاونت علمی و فناوری در سال ۹۷، نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار صادرات محصولات «های‌تک» از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان داشته‌ایم؛ محصولات دانش‌بنیانی که از دل شرکت‌های دانش‌بنیان بیرون آمدند و به کشورهای دیگر رسیده‌اند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان چنین برداشت کرد که شرکت‌های دانش‌بنیان علاوه بر تأمین نیاز کشور در حوزه‌های مختلف صنعتی و صرفه‌جویی‌های ارزی، موفق شده‌اند ارزآوری نیز برای کشور داشته باشند.

ارزآوری و جلوگیری از خروج ارز با تولیدات دانشی

جلیل زعیم، کارشناس واحد بازار ستاد فناوری نانو با تأکید بر اهمیت مقوله ارزآوری و جلوگیری از خروج ارز به واسطه شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: اهمیت این دو در موارد مختلف فرق می‌کند، در کیس‌های دارو ابتدا باید نیاز داخل کشور را رفع کنیم و جلوی خروج ارز را بگیریم و تولید بومی را داشته باشیم تا بعد بتوانیم به ارزآوری فکر کنیم.

سهیم بودن نانو در عرصه ارزآوری

 زعیم گفت: در سال گذشته ۶۲ میلیون دلار محصول نانو به کشورهای خارجی صادر شده است.

وی با بیان اینکه فناوری نانو در بحث جلوگیری از خروج ارز نیز سهیم بوده است، بیان کرد: در سال گذشته سه محصول نانویی که دو محصول در حوزه دارو و دیگری در صنعت پوشش‌های تزیینی مورد استفاده قرار می‌گیرند صادر شدند که این باعث صرفه‌جویی ارزی در این حوزه‌ها به سهم خود شدند.

زعیم با بیان اینکه «سینادکسوزوم»، «پاکلی نب»، داروی درمان سرطان هستند که قیمت جهانی آنها به ازای هر یک ویال حدود ۷-۱۰گرم، بیش از هزار دلار ارزش جهانی دارد، بیان کرد: اگر این دو دارو در کشور تولید نمی‌شد و جزء اقلام وارداتی محسوب می‌شد بایستی به‌طور میانگین برای هر بیمار در طول یکسال بیش از حدود هزار تا هزار و ۵۰۰ ویال وارد کرد.

وی افزود: برآورد می‌شود که صرفه‌جویی ارزی هر یک از این دارو‌ها سالانه به ۵۰۰ هزار دلار برسد که جمعاً برابر با یک میلیون دلار می‌شود.

کارشناس واحد بازار ستاد فناوری نانو با تأکید بر اینکه این برای شروع کار است، خاطر نشان کرد: این دو محصول اولین حضورشان در بازارهای خارجی را تجربه می‌کنند.

وی ادامه داد: اما سومین محصول در حوزه نانو که منجر به صرفه‌جویی ارزی شد، دستگاه پوشش‌های سطح خلأ بود که عمدتاً برای شیرآلات و پوشش‌های تزیینی و ضدخوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ حدوداً ۱۵ دستگاه به شرکت‌های داخلی فروخته شده است. پیش از این شرکت‌های داخلی از نمونه‌های خارجی استفاده می‌کردند. طبق برآوردها، هر دستگاه پوشش‌دهی، به‌طور میانگین تقریباً بین ۲۰۰ تا ۳۰۰هزار دلار ارزش دارد؛ یعنی در کل چهارونیم میلیون دلار نیز بابت این دستگاه در کشور صرفه‌جویی ارزی شده است.

به گفته وی، جمعاً برای این سه محصول نانویی که در سال گذشته تولید و صادرات شده است شش میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی شده است.

صرفه‌جویی ارزی یک میلیارد دلاری داروهای زیست فناوری

دکتر مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: تاکنون با توجه به فعالیت‌های صورت گرفته در این ستاد حدود یک میلیارد دلار از محل تولید داخل صرفه‌جویی ارزی شده است.

تاکنون با توجه به فعالیت‌های صورت گرفته در ستاد زیست فناوری حدود یک میلیارد دلار از محل تولید داخل صرفه‌جویی ارزی شده است. وی ادامه داد: در حال‌حاضر تعداد داروهای زیست فناوری موجود در بازار جهانی ۱۴۶ قلم است و از این تعداد، ۲۲ دارو در بازار ایران موجود است که تعدادی داروی منوکلونال آنتی‌بادی و تعدادی هم داروی نوترکیب هستند.

قانعی تصریح کرد: داروهای زیستی، داروهایی هستند که از منابع زیستی گرفته شده باشند. واکسن، خون و فرآورده‌های آن، یاخته‌ها، آلرژن‌ها، بافت‌های زیستی و پروتئین‌های نوترکیب‌، شناخته‌شده‌‌ترین انواع زیست‌دارو‌ها به شمار می‌روند.

صادرات ۶۰ میلیون دلاری داروهای زیستی ایران‌ساخت

مهدی الیاسی، معاون سیاست‌گذاری و توسعه معاونت علمی و فناوری درخصوص گزارش شاخص جهانی نوآوری سال ۲۰۱۹ در حوزه داروهای زیستی گفت: براساس این گزارش، ایران توانسته علاوه بر افزایش قابل توجه ساخت داخلی و خودکفایی دارویی، ۶۰ میلیون دلار صادرات سالانه برای کشور به همراه داشته باشد که بخش قابل‌توجهی از این صادرات به کشورهای اروپایی بوده است.

ضرورت اهمیت به محصولات ارزآور در کشور

حمیدرضا طیبی، رئیس جهاددانشگاهی درخصوص اهمیت تولید برخی محصولات در کشور در راستای ایجاد صرفه‌جویی‌های ارزی گفت: محققان ما توانسته‌اند در خیلی از حوزه‌ها برای تولید محصولات ورود پیدا کنند که این صرفه‌جویی ارزی زیادی داشته است.

وی با بیان اینکه حوزه‌های «های‌تک» مانند پاور الکترونیک، نفت و گاز، پتروشیمی، مخابرات، صنعت حمل‌ونقل ریلی از جمله حوزه‌هایی هستند که محققان جهاددانشگاهی به آن ورود پیدا کرده‌اند، بیان کرد: این حوزه‌ها می‌تواند صرفه‌جویی ارزی زیادی را برای کشور فراهم آورند زیرا باعث می‌شوند که کمتر نیاز به واردات داشته باشیم.

وی ادامه داد: اتکاء به محققان کشور برای ایجاد صرفه‌جویی‌های ارزی در کشور خصوصاً در این مرحله از کشور می‌تواند تأثیر زیادی داشته باشد.

رئیس جهاددانشگاهی عنوان کرد: اما تنها ورود به حوزه‌های های‌تک و اساسی تأثیر‌گذار در ایجاد صرفه‌جویی‌های ارزی است و ورود به برخی حوزه‌ها نمی‌تواند به صرفه باشد.

وی با تأکید بر اینکه فناورانی که در حوزه‌های های‌تک ورود پیدا کرده‌اند انتظار دارند که از محصولاتشان استفاده شود، بیان کرد: این انتظار زیادی نیست کما اینکه یکی از تأثیراتی که می‌تواند بگذارد صرفه‌جویی ارزی است. ما هم در جهاددانشگاهی محصولاتی را به تولید رسانده‌ایم که بی‌تأثیر در صرفه‌جویی ارزی نیست.

مشت نمونه خروار صرفه‌جویی ارزی محصولات دانش‌بنیان

چهارهزار و۳۰۰ شرکت دانش‌بنیان فعال در کشور تاکنون موفق به تولید و صادرات محصولات زیادی در کشور شده‌اند که بخشی از این محصولات تجاری‌سازی و مورد استقبال مصرف‌کنندگان و صنایع قرار گرفته و بخش زیاد دیگری هنوز آن طور که باید به جامعه مصرف‌کننده و صنعتی کشور معرفی نشده‌اند و نیازمند سرمایه‌گذاری و حمایت بیشتر هستند.