شفاف‌سازی مالی دستاورد خصوصی‌سازی صنعت پتروشیمی

 شفاف‌سازی مالی دستاورد خصوصی‌سازی صنعت پتروشیمی یک مقام مسؤول در وزارت نفت، گفت: یکی از مزایای تجربه خصوصی‌سازی در صنعت پتروشیمی، شفافیت نسبی هزینه‌ها و درآمدهای هر شرکت است که منجر به بهبود سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری این صنعت می‌شود. به گزارش مهر، حجت‌ا…‌میرزایی، معاون اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی در نشست اندیشکده حکمرانی شریف، […]

 شفاف‌سازی مالی دستاورد خصوصی‌سازی صنعت پتروشیمی

یک مقام مسؤول در وزارت نفت، گفت: یکی از مزایای تجربه خصوصی‌سازی در صنعت پتروشیمی، شفافیت نسبی هزینه‌ها و درآمدهای هر شرکت است که منجر به بهبود سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری این صنعت می‌شود.

به گزارش مهر، حجت‌ا…‌میرزایی، معاون اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی در نشست اندیشکده حکمرانی شریف، به بیان تجربه‌های حاصل از مسیر اشتباه خصوصی‌سازی انجام شده در این صنعت پرداخته و نتیجه این رویه اشتباه را انتصاب مدیران عمدتاً سیاسی و فاقد تخصص در این حوزه فنی، دانست.

وی گفت: نمود دیگر این تجربه تاریخی را در بروکراسی‌های متعدد حاکم بر یک تصمیم ساده مانند توسعه فنی یکی از واحدها، شاهد هستیم؛ به نحوی که برای مثال، سازوکار تصمیم‌های توسعه‌ای برای یک شرکت پتروشیمی‌ ذیل وزارت رفاه، در حال‌حاضر از هیأتمدیره شرکت آغاز و حتی تا هیأتمدیره شستا و سازمان تأمین‌اجتماعی به درازا می‌کشد که طبیعتاً این امر، مانع چابکی سازمانی و تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی، خواهد شد.

وی در پاسخ به سؤالی درخصوص عدم بهره‌گیری از مدیران متخصص در شرکت‌های زیرمجموعه صندوق‌ها یا به طور کلی غیردولتی، افزود: نظام انگیزشی ناکارآمد فعلی در شرکت‌های زیرمجموعه دولت، سبب شده تا مدیران باسابقه و متخصص، انگیزه زیادی برای تصدی پست‌های اصلی این صنعت را نداشته باشند.

در ادامه این نشست یاسر میرزایی، مدیر کل بودجه و طرح‌های وزارت نفت، به نقش تعیین‌نشده وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ‌در حکمرانی فعلی بازیگران صنعت پتروشیمی، بعد از واگذاری‌های انجام شده در دو دهه اخیر اشاره کرد و گفت: در شرایط جدید، وزارت نفت به جای ایفای نقش هدایت‌گری و تعیین استراتژی‌های توسعه، از طریق زیرمجموعه‌های خود از جمله صندوق بازنشستگی نفت یا سهام عدالت، به یکی از بازیگران این صنعت تبدیل شده است.

وی در عین حال، یکی از مزایای تجربه خصوصی‌سازی در صنعت پتروشیمی ‌را شفافیت نسبی هزینه‌ها و درآمدهای هر شرکت دانست که منجر به بهبود سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری این صنعت در مقایسه با محیط غیرشفاف و یکپارچه دولتی شده است.

در ادامه، محمدحسن پیوندی، معاون سابق برنامه‌ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی‌و رئیس هیأت مدیره شرکت سرمایه‌گذاری نفت، گاز و پتروشیمی‌تأمین، با اشاره به ورود آمریکا به تجارت پتروشیمی‌در دنیا، سهم بالای متانول و پروپیلن در پیش‌بینی‌های آینده صنعت پتروشیمی ‌را یکی از نقاط امیدوارانه آینده این صنعت دانسته که با سرمایه‌گذاری هوشمندانه در ایران، می‌توان همچنان در این صنعت بازیگری جدی ماند.

وی همچنین یکی از دلایل عدم توسعه صنایع پاییندستی پتروشیمی‌ را عدم سرمایه‌گذاری مناسب در بخش پروپیلن دانست و در عین حال، یکی از فرصت‌های این موضوع را تبدیل متانول به پروپیلن با احداث واحدهای MTP و یا تولید الفین‌ها با توسعه واحدهای MTO دانست.

پیوندی در ادامه، اشاره کرد که با توجه به دسترسی به منابع عظیم گاز خصوصاً در منطقه پارس‌جنوبی، همچنان یکی از مزیت‌های صنعت پتروشیمی‌ایران، تولید متانول حاصل از فرآیند سنتز گاز خواهد بود.

وی همچنین به خلط دو سیاست حمایت از مناطق محروم و توسعه صنعت پتروشیمی، به عنوان یکی از اشتباهات انجام شده در این حوزه اشاره کرد و افزود: این امر سبب شده تا بعضاً واحدهایی دور از ترمینال‌های صادراتی جنوب ایران و با دسترسی کم به منابع آبی، احداث شوند یا در مرحله احداث قرار گیرند که در نهایت، سبب افزایش هزینه‌های تمام شده و کاهش سود شرکت‌ها خواهد شد.

همچنین پیوندی در بخش آخر صحبت‌های خود پیشنهادی مبنی بر تثبیت نرخ خوراک برای بازه‌های ۱۰ ساله توسط قانون‌گذار را مطرح کرد که می‌تواند منجر به ایجاد اطمینان سرمایه‌گذاری در توسعه واحدهای پتروشیمی‌خصوصاً در بخش‌های پایین دستی گردد.

در این نشست، همچنین طهماسبی، پژوهشگر حوزه انرژی اندیشکده حکمرانی شریف، به مرور تجربه تاریخی تغییر بازیگران در تعادل جهانی نفت‌خام و سناریوهای احتمالی برای تکرار این تجربه در آینده صنعت پتروشیمی، پرداخت و افزود: شواهدی مانند انقلاب شیل در منطقه آمریکای شمالی و در نتیجه آن افزایش تولید خوراک‌هایی مانند متان، اتان و پروپان، تبدیل ایالات متحده به صادرکننده اتان در قالب محموله‌های اتان مایع به مقاصد دوردست با سرمایه‌گذاری مشترک با شرکای هندی و چینی و سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد دلاری آمریکا در توسعه واحدهای پتروشیمی‌طی ۱۰ سال اخیر، از جمله نشانه‌های تغییر پارادایم تجارت جهانی پتروشیمی‌است.

وی افزود: این در نهایت سبب شده طی سال‌های اخیر آمریکا به یکی از صادرکنندگان محصولات پتروشیمی‌تبدیل شود و برای مثال بیش از ۵۰ درصد صادرات آن در بخش‌های بالادستی مانند پلی‌اتیلن‌ها و متانول باشد. بنابراین یکی از رقبای جدی محصولات پتروشیمی‌ایران در آینده نزدیک در مقاصدی همچون چین و هند، ایالات متحده خواهد بود.