دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت و فراورده‌های نفتی در بورس کالای ایران- قسمت سوم

دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت و فراورده‌های نفتی در بورس کالای ایران- قسمت سوم مصوب مورخ۱۴/۱۲/۸۹ هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مشتمل بر۴۵ ماده و ۲۴ تبصره ماده ۲۳ – دارندگان گواهی سلف موازی استاندارد می‌توانند در طول دوره معاملاتی اقدام به فروش قرارداد سلف موازی استاندارد تا سقف دارایی […]

دستورالعمل اجرایی معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت و فراورده‌های نفتی در بورس کالای ایران- قسمت سوم

مصوب مورخ۱۴/۱۲/۸۹ هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مشتمل بر۴۵ ماده و ۲۴ تبصره

ماده ۲۳ – دارندگان گواهی سلف موازی استاندارد می‌توانند در طول دوره معاملاتی اقدام به فروش قرارداد سلف موازی استاندارد تا سقف دارایی خود طبق گواهی سلف موازی استاندارد نمایند. کلیه فروشندگان، با انجام معامله خریدار را به شرکت ملی نفت ایران جهت تحویل فیزیکی حواله می‌دهند.

تبصره: شرکت ملی نفت ایران، متعهد به تحویل فیزیکی به دارنده گواهی سلف موازی استاندارد در ماه قرارداد می‌باشد و دارندگان این گواهی حق رجوع به شخص دیگری را ندارند.

فصل سوم – تسویه معاملات

ماده ۲۴- تسویه معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد طی مهلت تسویه توسط کارگزاری که قرارداد سلف موازی استاندارد را خریداری نموده است، انجام می‌شود. در هر حال تحویل گواهی سلف موازی استاندارد به خریدار منوط به پرداخت وجه و تسویه وی با کارگزار است.

تبصره ۱: کارگزار باید وجوه یا تضامین لازم را جهت تسویه بهای قرارداد سلف موازی استاندارد، قبل از معامله از خریدار دریافت كند.

تبصره ۲: شرکت ملی نفت ایران عضو اتاق پایاپای بوده و مسؤولیت تسویه معاملات خود را بر عهده دارد.

ماده ۲۵- به منظور تسویه کامل وجوه، هر عضو اتاق پایاپای موظف است حساب یا حساب‌های عملیاتی را طبق شرایطی که اتاق پایاپای مشخص می‌کند، افتتاح كند.

تبصره: اتاق پایاپای حق نظارت، دریافت گزارش نقل و انتقالات و به عنوان وکیل عضو اتاق پایاپای، حق برداشت از حساب یاد شده به منظور انجام عملیات تسویه و پایاپای از جمله برداشت وجوه معامله، خسارات، کارمزدها و انجام سایر وظایفی که طبق مقررات بر عهده اتاق پایاپای می‌باشد را خواهد داشت.

ماده ۲۶- اتاق پایاپای تا پایان هر روز معاملاتی، خالص مبلغی که بايد به هر کارگزار عضو اتاق پایاپای پرداخت يا از او دريافت کند را محاسبه و به صورت اطلاعیه­ از طریق سامانه مکانیزه، برای عضو مربوطه ارسال مي‌كند. این مبلغ با کسر ارزش کل خريد عضو اتاق پایاپای از ارزش کل فروش وی محاسبه مي‌شود. در محاسبه ارزش خالص معامله، مالیات، کارمزدها و سایرکسورات نیز لحاظ می‌شود.

ماده ۲۷- اعضای اتاق پایاپای مکلفند براساس اطلاعیه اتاق پایاپای نسبت به تسویه وجوه معاملات قرارداد سلف موازی استاندارد طی مهلت تسویه اقدام كنند.

ماده ۲۸- وجوه مربوط به خرید و فروش‌های شرکت ملی نفت ایران مستقیماً توسط اتاق پایاپای به حساب عملیاتی مربوط به این شرکت واریز یا از آن برداشت می‌شود. بر این اساس محاسبه خالص مبالغ پرداختی یا دریافتی موضوع ماده ۲۶ این دستورالعمل برای هر کارگزار عضو اتاق پایاپای، بدون احتساب معاملاتی که برای شرکت ملی نفت ایران انجام داده است، محاسبه می‌شود.

ماده ۲۹- مانده وجوه حساب عملیاتی مربوط به شرکت ملی نفت ایران قبل از اتمام فرایند تسویه نقدی قرارداد سلف موازی استاندارد، صرفاً در صورت تودیع تضامین لازم نزد اتاق پایاپای قابل برداشت می‌باشد.

تبصره: میزان تضامین موضوع این ماده و شرایط تودیع آن بر اساس مصوبه هیأت مدیره بورس تعیین می‌شود.

ماده ۳۰- تسویه معاملات به صورت نقدی بوده و روش آن می‌تواند از طریق پرداخت وجه از سوی خریدار یا اعلام فروشنده طبق فرم بورس مبنی بر تسویه مستقیم معامله باشد. در مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد روش‌های مورد قبول تسویه و مهلت‌های تسویه ذکر می‌شود. عضو اتاق مکلف است نسبت به تسویه معاملات با رعایت مقررات این دستورالعمل و با شرایطی که در مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد ذکر شده است، اقدام كند.

تبصره: به هر ترتیب کارمزدها، مالیات‌های مترتبه و سایر کسورات قانونی به صورت نقدی از حساب عملیاتی عضو اتاق پایایاپای کسر خواهد شد.

ماده ۳۱- در صورتی که عضو اتاق پایاپای تعهدات خود را ظرف مهلت مقرر ایفا نكند، اتاق پایاپای می‌تواند یک یا تمام اقدامات زیر را حسب مورد انجام دهد:

تعلیق عضویت عضو اتاق پایاپای و اعلام به بورس جهت جلوگیری از تداوم معاملات وی؛

تأمین تعهدات از سپرده‌ها وتضامین عضو نزد اتاق پایاپای و در صورت عدم تکافو، فروش به میزان قرارداد‌های سلف موازی استاندارد خریداری شده توسط عضو از حساب وی؛

تأمین کسورات از محل وجوه صندوق تضمین.

فصل چهارم- تحویل فیزیکی و تسویه نقدی

ماده ۳۲ –  قرارداد سلف موازی استاندارد پس از آخرین روز معاملاتی، وارد دوره تحویل می‌شود و طرفین قرارداد باید نسبت به طی فرایند تحویل اقدام كنند.

ماده ۳۳ – دوره تحویل از روز کاری بعد از آخرین روز معاملاتی شروع و تا پایان ماه قرارداد ادامه می‌یابد.

ماده ۳۴ شرکت ملی نفت ایران به عنوان فروشنده قرارداد سلف موازی استاندارد و هم‌چنین دارندگان گواهی سلف موازی استاندارد در پایان آخرین روز معاملاتی می‌توانند حداکثر تا ساعت ۱۶ روز کاری بعد از آخرین روز معاملاتی با اعلام به اتاق پایاپای و طبق رویه‌ای که بورس تعیین می‌كند، از تحویل دارایی پایه قرارداد انصراف دهند.

تبصره۱: در صورتی که در مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد، حداقلی جهت تحویل فیزیکی تعیین شده باشد، کم‌تر بودن دارایی خریداران در پایان آخرین روز معاملاتی از حداقل تعیین شده در مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد، به منزله انصراف خریدار از تحویل فیزیکی دارایی پایه است.

تبصره۲: در صورتی که در مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد حداکثری جهت تحویل فیزیکی تعیین شده باشد، وجود مازاد دارایی یک خریدار در پایان آخرین روز معاملاتی نسبت به حداکثر تعیین شده، به عنوان انصراف وی از تحویل فیزیکی مازاد است.

تبصره ۳: هیأت پذیرش می‌تواند سقفی را جهت انصراف طرفین از تحویل دارایی پایه تعیین كند. این سقف باید در قالب مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد اعلام شود.

ماده ۳۵ اتاق پایاپای طی روز کاری دوم پس از آخرین روز معاملاتی اقدامات زیر را انجام می‌دهد.

۱) حجم قابل تحویل توسط شرکت ملی نفت ایران براساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

(جمع قراردادهاي انصراف داده شده توسط خريداران) (خالص فروش شركت ملي نفت ايران طب دوره معاملاتي) = حجم قابل تحويل

۲) حجم مورد درخواست جهت تحويل از سوي خريداران براساس فرمول زير محاسبه مي‌شود:

(جمع قراردادهاي انصراف داده شده توسط خريداران) (جمع دارايي خريداران در پايان روز معاملاتي)

۳) درصورتی که حجم قابل تحویل بزرگ‌تر یا مساوی حجم مورد درخواست باشد به کل حجم مورد درخواست، تحویل فیزیکی تخصیص می‌یابد و قراردادهای سلف موازی استاندارد انصراف داده شده از سوی خریدار و فروشنده بر اساس بند ۵ این ماده تسویه نقدی می‌شوند.

۴) در صورتی که حجم قابل تحویل کوچک‌تر از حجم مورد درخواست باشد، تحویل فیزیکی به خریداران براساس اولویت زمانی انجام می‌شود. در این حالت قراردادهای سلف موازی استاندارد انصراف داده شده از سوی خریدار و فروشنده و هم‌چنین قراردادهای سلف موازی استاندارد که براساس اولویت زمانی، تحویل فیزیکی به آن‌ها تخصیص نیافته است، براساس بند ۵ این ماده تسویه نقدی می‌‌شود.

۵) اتاق پایاپای ارزش قراردادهای سلف موازی استانداردی را که تسویه نقدی می‌شنود، براساس قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی (حاصل ضرب اندازه قرارداد در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی) محاسبه و معادل آن از حساب عملیاتی مربوط به شرکت ملی نفت ایران کسر و به تفکیک به حساب عملیاتی کارگزار مربوط به هر خریدار واریز می‌كند.

تبصره ۱: در صورت امکان خرید از طریق چند کارگزاری توسط یک خریدار، وی باید کارگزاری را که وجوه ناشی از تسویه نقدی به حساب او  واریز می‌گردد، به اتاق پایاپای معرفی كند.

تبصره ۲: درصورتی که تمام یا بخشی از معامله قرارداد سلف موازی استاندارد با اعلام قبولی فروشنده به اتاق پایاپای تسویه شود، در تسویه نقدی، سند اعلام قبولی فروشنده به خریدار عودت داده شده و مابه‌التفاوت ارزش اعلام شده طی سند با ارزش قرارداد سلف موازی استاندارد براساس قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی، به صورت نقدی تسویه می‌شود.

 

تبصره ۳: روش احراز اولویت زمانی موضوع این ماده توسط بورس تعیین و اعلام می‌شود.