تبانی دوباره فرانسوی ها و شیخ نشینان قطر

بعد ازمحرومیت۱۰ ساله نفتی ایران در برداشت از یک میدان نفتی

تبانی دوباره فرانسوی ها و شیخ نشینان قطر 

همزمان با امضای قرارداد محرمانگی بین ایران و توتال برای توسعه یک میدان مشترک نفتی، این شرکت فرانسوی با قطر برای تخلیه نفت یک میدان مشترک با ایران قرارداد امضا کرد. سال ۱۳۹۳ برخی از کارشناسان صنعت گاز ایران برای نخستین بار از اخلال عمدی شرکت توتال فرانسه در شیوه برداشت گاز از لایه‌های پارس جنوبی خبر داده و یادآور شدند: با همین اقدامات ایران ۱۰ سال از برداشت یکی از لایه‌های پارس جنوبی محروم شده، بدون آن‌که کسی از این موضوع مطلع باشد.

توتال فرانسه بدون شک فعال‌‌ترین شرکت نفتی اروپایی در صنعت نفت ایران در دوره چند ماه پساتحریم بوده است. امضای قرارداد واردات روزانه ۱۶۰ هزار بشکه نفت، امضای قرارداد محرمانگی توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی، امضای چندین تفاهم‌نامه همکاری با شرکت‌های تابع شرکت نفت و گفت‌و‌گوهای متعدد به منظور امضای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی از مهم‌ترین فعالیت‌های این شرکت فرانسوی در طول دست کم چند ماه گذشته تاکنون بوده است.

به گزارش مهر، از سوی دیگر درحالی با دستور بیژن زنگنه، وزیر نفت قرارداد محرمانگی با توتال فرانسه امضا شده و شرکت ملی نفت ایران مجبور به ارایه جزییات اطلاعات فنی این میدان مشترک نفتی با عراق به شرکت فرانسوی شده که توتال فرانسه کارنامه قابل قبولی در توسعه میادین نفتی ایران همچون توسعه فازهای پارس جنوبی و میادین نفتی سیری در خلیج‌فارس نداشته است.

 چند هفته قبل سعیدحافظی، مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره جزییات برنامه اصلاحی توسعه میادین نفتی منطقه سیری A و E که منجر به افت زودهنگام تولید نفت در این دو میدان نفتی که پیش‌تر توسط توتال فرانسه انجام شده بود، را اعلام کرد.

همزمان با انتقاد‌ها از وضعیت توسعه این دو میدان نفتی ایران در خلیج‌فارس توسط توتال، کارنامه این شرکت فرانسوی در توسعه فازهای پارس جنوبی هم مورد نظر و انتقاد تحلیلگران صنعت نفت ایران است.

بر این اساس، سال ۱۳۹۳ برخی از کارشناسان صنعت گاز ایران برای نخستین‌بار از اخلال عمدی شرکت توتال فرانسه در شیوه برداشت گاز از لایه‌های پارس جنوبی خبر داده و یادآور شدند: با همین اقدامات ایران ۱۰ سال از برداشت یکی از لایه‌های پارس جنوبی محروم شده، بدون آن‌که کسی از این موضوع مطلع باشد.

آنان با تأکید بر این‌که به زودی لایحه‌‌ای برای شکایت از شرکت توتال فرانسه توسط انجمن گاز ایران تدوین و به مراجع بین‌المللی ارایه می‌شود، تأکید کردند: در میدان گازی پارس‌جنوبی ۴ لایه گازی وجود دارد اما ۱۰ سال است که ایران از بزرگ‌‌ترین لایه گازی این میدان برداشتی نداشته‌ چرا که طرح شرکت توتال برای برداشت کامل نبوده است.

منصور دفتریان، کارشناس انرژی هم پیش‌تر با بیان این‌که «حقه بازی بزرگی در حال انجام شدن است»، به ضررهای اقتصادی هنگفت ایران از یکسو و منفعت چشمگیر کشور رقیب در آن سوی میدان مشترک اشاره کرده و این کار توتال را عمدی می‌داند.

با گذشت چند سال از این اظهارات کارشناسی شده، شرکت ملی نفت ایران در نهایت برای کشف حقایق تازه گازی در پارس جنوبی آستین‌‌ها را بالا زد و حفاری‌های اکتشافی در سازندهای عمیق‌تر این میدان مشترک با قطر آغاز شد.

بر این اساس، شرکت ملی نفت ایران حفاری‌های اکتشاف در پارس جنوبی را آغاز کرده به‌طوری که گزارش شرکت نفت و گاز پارس از این حفاری اکتشافی منتشر شده (سال ۱۳۹۳ منتشر شد) مستندات بیش‌تری در اختیار کارشناسان شرکت نفت در خصوص حقه بازی توتال در پارس جنوبی قرارداده است.

در همین حال فرخ علیخانی جانشین وقت مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در تشریح دستاوردهای جدید اکتشافی در پارس جنوبی، گفته بود: با دستیابی به این موفقیت تازه همه ابهام‌های پیشین درباره لایه‌های اصلی مخزنی و سازندهای زیرین میدان گازی پارس جنوبی رفع شد که با تکمیل روند مطالعات آتی، شناخت دقیق‌تری از این مخزن بزرگ هیدروکربوری حاصل می‌شود.

ائتلاف جدید توتال و قطر علیه نفت ایران

شرکت توتال فرانسه درحالی در طول ۳ ماه گذشته تاکنون مذاکرات متعددی با شرکت میل نفت ایران برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و آزادگان جنوبی به عنوان دو میدان مشترک نفتی با کشورهای همسایه را آغاز کرده است که برخلاف جریان مذاکرات به منظور توسعه و بهره‌برداری یک میدان مشترک نفتی ایران با قطر قرارداد همکاری امضا کرد.

بر این اساس قطر پترولیوم و توتال فرانسه برای تأسیس یک شرکت تازه قرارداد امضا کردند و براساس آن از یکی از بزرگ‌‌ترین میادین نفتی این کشور عربی حوزه خلیج‌فارس بهره‌برداری می‌کنند.

نکته قابل توجه آن است که این قرارداد برای همکاری در میدان «الشاهین» که مشترک با لایه نفتی پارس جنوبی ایران بوده امضا شده است که شرکت فرانسوی توتال سهمی ۳۰ درصدی در شرکت جدید بهره‌بردار این میدان مشترک نفتی با ایران دارد.

وزارت نفت را چگونه دور زدند؟

با امضای قرارداد جدید بین قطر و توتال فرانسه درحالی شرکت مرسک دانمارک عملاً از توسعه و بهره‌برداری میدان الشاهین کنار گذاشته شده است که این شرکت دانمارکی دی ماه سال گذشته مذاکراتی را با وزارت نفت برای همکاری‌های دو جانبه آغاز کرده بود.

از این رو بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه گفت‌و‌گو با کریستین ینسن، وزیر امور خارجه دانمارک در تهران، از مذاکره با شرکت مرسک دانمارک خبر داده و گفته بود: امیدواریم نتیجه این مذاکرات برای توسعه چند میدان نفتی (لایه نفتی پارس جنوبی) به نتیجه برسد.

در این بین قطری‌ها که شاهد مذاکرات مرسک دانمارک با وزیر نفت ایران بودند خیلی زود نسخه این شرکت دانمارکی را پیچیده و توسعه و بهره‌برداری میدان مشترک نفتی خود با ایران را به یک شرکت امتحان پس داده و البته امین همچون توتال فرانسه واگذار کردند.

 

بر این اساس درحالی شیخ‌نشینان قطری در انتخاب شرکای نفتی خود به ویژه در توسعه و بهره‌برداری میادین مشترک نفتی وسواس و دقت بالایی به خرج می‌دهند که وزارت نفت به دنبال واگذاری توسعه فاز ۱۱ میدان مشترک پارس جنوبی به شرکت توتال فرانسه است.