مخازن ذخیره‌سازی برای پشتیبانی از تولیدات پالایشگاه‌های جدید احداث می‌شود

افزایش ۵٫۵ میلیون تنی سهم ایران از صنعت بانکرینگ در منطقه خلیج‌فارس مخازن ذخیره‌سازی برای پشتیبانی از تولیدات پالایشگاه‌های جدید احداث می‌شود بندر شهیدرجایی به علت فاصله کوتاه از مسیر اصلی تردد بین قاره‌ای کشتی‌ها، با قرار گرفتن در محل تلاقی راهگذر ترانزیتی شمال به جنوب، مهم‌ترین دروازه واردات و صادرات کشور محسوب می‌شود و […]

افزایش ۵٫۵ میلیون تنی سهم ایران از صنعت بانکرینگ در منطقه خلیج‌فارس

مخازن ذخیره‌سازی برای پشتیبانی از تولیدات پالایشگاه‌های جدید احداث می‌شود

بندر شهیدرجایی به علت فاصله کوتاه از مسیر اصلی تردد بین قاره‌ای کشتی‌ها، با قرار گرفتن در محل تلاقی راهگذر ترانزیتی شمال به جنوب، مهم‌ترین دروازه واردات و صادرات کشور محسوب می‌شود و در شرایطی که افزون بر ۹۰درصد جابه‌جایی محموله‌های تجاری کشور از طریق حمل‌ونقل دریایی صورت می‌گیرد، بندر شهیدرجایی به‌تنهایی عهده‌دار بیش از ۵۳ درصد حجم کل این مبادلات در زمینه ترانزیت، واردات، صادرات و سایر فعالیت‌های بندری است و تأثیرگذاری ویژه‌ای در اقتصاد منطقه دارد.

به گزارش ایرنا، این بندر مهم و راهبردی که در شمال جزیره قشم و تنگه هرمز واقع شده با داشتن روابط دریایی و مبادله کالا با ۸۰ بندر شاخص بین‌المللی به عنوان بزرگ‌ترین بندرتجاری و کانتینری و همچنین دروازه طلایی اقتصاد ایران مطرح بوده و سهم ۵۰ درصدی از تجارت ایران را به خود اختصاص داده است.

اما در چشم‌انداز آینده این بندر استراتژیک، طرح‌های مهم اقتصادی وجود دارد که می‌توان به طرح‌های توسعه ریلی، پایانه‌های کانتینری و بندر خلیج‌فارس در بندر شهیدرجایی به عنوان طرح‌های زیربنایی در حوزه صادرات و واردات کالاها و فرآورده‌های نفتی از جمله بانکرینگ (سوخت‌رسانی) اشاره کرد.

در کنار بندر شهیدرجایی و درست در منطقه ویژه اقتصادی بندر شهیدرجایی بندر دیگری به نام «بندر نفتی خلیج‌فارس» قرار دارد، این بندر به عنوان مجموعه نفتی منطقه ویژه اقتصادی بندر شهیدرجایی با هدف افزایش سهم کشور از بازار بانکرینگ، صادرات، واردات،ترانزیت و جابه‌جایی فرآورده‌های نفتی در خلیج‌فارس و دریای عمان درحال فعالیت است.

 سالانه ۵۰هزار کشتی از تنگه‌هرمز عبور می‌کند که ظرفیت بزرگی برای بانکرینگ در بندر خلیج‌فارس ایجاد می‌کند و با سوخت‌رسانی به کشتی‌های خارجی می‌توان تجارتی پرسود را عاید کشور کرد.

«بندر نفتی خلیج‌فارس» دارای ۱۲ پست اسکله به طول یک‌هزار و ۲۰۰متر و عمق متوسط ۷٫۵ متر و ۳۳۰ هکتار محوطه در حال بهره‌برداری و اراضی پشتیبانی است و به دلیل موقعیت استراتژیک، قرار گرفتن در مسیر ترانزیتی شمال جنوب و نزدیکی به صنایع و پالایشگاه‌های منطقه به عنوان مهم‌ترین بندرنفتی زیرمجموعه سازمان بنادر محسوب می‌شود.

در این بندر دو پست اسکله مخصوص کشتی‌های تانکر اقیانوسپیما در ضلع شرقی بندر واقع شده که از طریق خطوط لوله به مخازن نگهداری فرآورده‌های تولیدی پالایشگاه نفت بندرعباس متصل است؛ اما آن چه جالب است و قابل‌توجه، امکان جذب شرکت‌های سرمایه‌گذار برای حضور در بازار سوخت‌رسانی به کشتی‌های عبوری از تنگه هرمز یا همان «بانکرینگ» است؛ کاری که هم‌اکنون انجام می‌شود اما درسال «جهش‌تولید» نیاز به رونق بیشتر و وسیع‌تر دارد.

موفقیت اخیر هم که ارسال پنج فروند کشتی سوخت به ونزوئلا از بندر شهیدرجایی موجب تحسین جهانیان شد، گوشه‌ای دیگر از ظرفیت‌های این حوزه از بندر شهیدرجایی را نشان می‌دهد، زیرا پنج نفتکش به نام‌های «فورچون»، «فارست»، «فاکسون»، «پتونیا» و «کلاول» حامل سوخت ایران در حالی راهی ونزوئلا شدند که نفتکش فورچون به عنوان نخستین نفتکش ایرانی که به ونزوئلا رسیده، سفر خود را از بیستوسوم اسفند سال گذشته(۹۸) از بندر شهیدرجایی آغاز کرده بود.

هرچند ۸۵ درصد سوخت‌رسانی به کشتی‌های منطقه همچنان در اختیار بندر فُجیریه امارات قرار دارد، اما پس از ایجاد بندر خلیج‌فارس و ساخت مخازن سوخت با ظرفیت یکمیلیون تن، این ظرفیت می‌تواند در صورت استقبال بخش‌خصوصی به فرصت اقتصادی خوبی در سال «جهش‌تولید» تبدیل شود.

۴۴۰ هزار مترمکعب مخازن درحال بهره‌برداری است

در اهمیت سرمایه‌گذاری بخش نفتی بندرشهیدرجایی نیز «مدیر بندرنفتی خلیج‌فارس» به موضوع احداث مخزن‌های نگهداری فرآورده‌های نفتی و بانکرینگ و بسترهای سرمایه‌گذاری در زمینه ارائه خدمات دارای ارزش‌افزوده اشاره کرد.

مدیر بندر خلیج‌فارس گفت: بندر خلیج‌فارس با دارا بودن ۴۴۰ هزار مترمکعب مخازن در حال بهره‌برداری و یکمیلیون و ۹۰هزار مترمکعب در حال ساخت نقش به‌سزایی در امر صادرات، ترانزیت و سوخت‌رسانی به کشتی‌ها در آب‌های خلیج‌فارس را دارد.

کامران اژدری مجموع سرمایه‌گذاری در این حوزه با احتساب محوطه‌های درحال ساخت و بهره‌برداری شده را افزون بر ۱۰هزار میلیارد ریال به تعداد ۲۸ فقره قرارداد اعلام کرد و افزود: این بندر دارای ۲۱ شرکت فعال و در حال ساخت دارد.

به گفته وی، در حال‌حاضر ۱۳ شرکت نفتی بخش‌خصوصی در این بندر فعالیت دارند و با توجه به برنامه‌های توسعه‌ای تعداد شرکت‌های نفتی مستقر در این بندر به بیش از ۲۱واحد خواهد رسید.

مدیر بندر خلیج‌فارس بندر شهیدرجایی مجموع ظرفیت فعلی مخازن نگهداری فرآورده‌های نفتی در بندر خلیج‌فارس را افزون بر ۴۴۰ هزار مترمکعب اعلام کرد که با تکمیل طرح‌های توسعه‌ای و بهره‌برداری از واحدهای درحال ساخت این رقم به یک میلیون و ۵۰۰ مترمکعب افزایش خواهد یافت.

اژدری تصریح کرد: در این بندر عملیات تخلیه و بارگیری انواع فرآورده‌های نفتی از قبیل بنزین، نفت گاز، نفت کوره، قیر، نفت سفید، هیدروکربن، فورفورال و انواع روغن‌ها انجام می‌پذیرد و از برنامه‌های آینده در بندر خلیج‌فارس به احداث اسکله‌های ۲۰هزار و ۱۰۰ هزارتنی و ایستگاه تخلیه و بارگیری ریلی است.

وی همچنین به احداث مخزن‌های فرآورده‌های روغنی نیز اشاره کرد که شامل دو شرکت فرآورده‌های روغنی ایران و مخزن‌های روغن خلیج‌فارس با سرمایه‌گذاری ۳۹۰میلیارد ریال در این حوزه فعال هستند و امکان استفاده صاحبان کالا در زمینه واردات، ترانزیت و صادرات فرآورده‌های روغنی از مخزن‌های این دوشرکت وجود دارد.

بانکرینگ صنعتی سودآور بر دوش بندر شهیدرجایی

 مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان نیز سرعت‌بخشی به طرح‌های توسعه‌ای مرحله سوم بندر شهیدرجایی از جمله حمل‌ونقل ریلی را یکی از موضوعات مهم صنعت بانکرینگ دانست.

ا…‌مراد عفیفی‌پور افزود: افزایش سهم ایران از صنعت بانکرینگ (سوخت‌رسانی به کشتی‌ها) در منطقه خلیج‌فارس به میزان ۵٫۵ میلیون تن در سال برای تحقق بند (ب) ماده۴۸ قانون ششم توسعه انجام شده صنعتی سودآور محسوب می‌شود که سهم اصلی این اقدام بر دوش بندر شهیدرجایی است.

وی ادامه داد: توسعه بندر خلیج‌فارس به عنوان بخش نفتی منطقه ویژه اقتصادی بندر شهیدرجایی با توجه به موقعیت راهبردی منطقه خلیج‌فارس، در راستای ساخت مخازن جدید ذخیره‌سازی و ضرورت ایجاد زیرساخت برای پشتیبانی از تولید فرآورده‌های نفتی پالایشگاه‌های جدید کشور در حال انجام است.

مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان بیان داشت: توسعه بانکرینگ(سوخت‌رسانی به کشتی‌ها)، افزایش سهم بازار و سودآوری سرمایه‌گذاری‌های بخش‌خصوصی و افزایش قلمرو حاکمیت اقتصادی ایران در آبراهه‌های بین‌المللی و برقراری توازن در بازار منطقه و اشتغال‌آفرینی از اهداف مهم ساخت و توسعه پایانه بندر خلیج‌فارس است.

عفیفی‌پور از دیگر اهداف ترسیم شده در این بندرنفتی به افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی و نقل‌وانتقال فرآورده نفتی، ارائه خدمات پشتیبانی به شرکت‌های خصوصی فعال در زمینه تجارت دریایی فرآورده‌های نفتی و امکان ترانزیت و تبادل این محموله‌های تجاری از کشورهای آسیای‌میانه، عراق و افغانستان اشاره کرد.

افزایش ۳۰ درصدی صادرات نفتی فرآورده‌های نفتی با تکمیل ۳ اسکله نفتی

مدیرمنطقه ویژه اقتصادی بندر شهیدرجایی همچنین گفت: سه پست اسکله نفتی یکی از طرح‌های مهم در حال اجراست که با بهره‌برداری از آن ظرفیت صادرات فرآورده‌های نفتی از بندر شهیدرجایی ۳۰ درصد افزایش می‌یابد.

عفیفی‌پور افزود: براساس برنامه زمانبندی عملیات ساخت سه پست اسکله نفتی به‌دست متخصصان ایرانی و به شکل کاملاً بومی ‌با پیشرفت فیزیکی ۴۴ درصدی در بندر شهیدرجایی ادامه دارد.

وی ادامه داد: عملیات اجرایی اسکله نفتی از سال ۹۶ با اعتبار اولیه یکهزار و ۶۲۰ میلیارد ریال آغاز و بدون وقفه درحال انجام است.

وی بیان داشت: از آن زمان بیش از ۱۰۰متخصص داخلی عملیات طراحی و اجرای این سه پست اسکله را به شکل کاملاً بومی‌برعهده داشته دارند.

به گفته عفیفی‌پور، این اسکله یکهزار و ۳۰۰ متر طول و ۸۵۰ مترعرشه دارد که با ساخت آن ظرفیت پهلوگیری سه فروند کشتی ۱۰۰ هزار تنی به طور همزمان در بندر شهیدرجایی فراهم می‌شود.

وی افزود: اتصال مستقیم به پالایشگاه‌های نفتی بزرگ استان، تسهیل در امر صادرات مواد نفتی و افزایش ظرفیت سه‌میلیون تن در ماه را از مهم‌ترین مزیت‌های اقتصادی این طرح عنوان کرد و ابرازداشت: با بهره‌برداری از این سه پست اسکله مجموع اسکله‌های نفتی استان به ۱۶ پست افزایش خواهد یافت.

 

افزایش ۳۰ میلیون تن به ظرفیت نفتی کشور

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از دیگر اولویت‌های این سازمان به توسعه حمل‌ونقل چندوجهی اشاره کرد و افزود: مرحله سوم بندر شهیدرجایی، یک طرح مهم و استراتژیک است که می‌تواند ظرفیت کانتینری بندر را از ۶٫۳ میلیون TEU به هشت میلیون TEU برساند در دستور این سازمان قرار گرفته است.

محمد راستاد افزود: بنا داریم از یکهزار و ۴۰۰ متر اسکله در طرح توسعه بندر شهیدرجایی، حداقل ۹۰۰ متر آن را به بهره‌برداری برسانیم و به زیرساخت‌های این بندر اضافه کنیم.

وی اضافه کرد: سعی داریم سه اسکله مخصوص بارگیری نفت و فرآورده‌های نفتی امسال در بندر شهیدرجایی به بهره‌برداری برسانیم که این ظرفیت می‌تواند ۳۰ میلیون تن به ظرفیت نفتی کشور اضافه کند.

در ماه‌های فروردین و اردیبهشت امسال یکمیلیون و ۷۹۲ هزار تن فرآورده نفتی از بندر شهیدرجایی به خارج از کشور صادر شد که این میزان صادرات فرآورده نفتی نسبت به همسنجی با پارسال ۳۲٫۶ درصد افزایش داشته است.

همچنین در این مدت دومیلیون و ۶۵۲ هزار و ۹۴۸ تن فرآورده نفتی از بندر شهیدرجایی کابوتاژ و ۱۳ هزار و ۳۴۷تن فرآورده نفتی ترانزیت شده است که از افزایش صددرصدی در این زمینه برخوردار بوده است.

رفت‌وآمد ۵۸۳ فروند کشتی در بندر شهیدرجایی

مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در این‌باره گفت: عملیات جابه‌جایی کالاهای نفتی و غیرنفتی نیز در دوماهه نخست امسال در بندرشهیدرجایی به هشت‌میلیون و ۶۳۹ هزار و ۹۲۰ تن رسید.

عفیفی‌پور افزود: چهارمیلیون و ۱۸۰ هزار و ۵۹۲ تن از کالاها غیرنفتی و چهارمیلیون و ۴۵۹ هزار و ۳۲۸ تن فرآورده نفتی بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۱۰٫۹درصدی را نشان می‌دهد.

وی درخصوص رفت و آمد ۵۸۳ فروند کشتی در بندر شهیدرجایی نیز بیان داشت: در فروردین و اریبهشتماه امسال، ۵۸۳ فروند شناور به بزرگ‌ترین بندر تجاری کشور وارد شده که از مجموع کل شناورهای ورودی به این بندر، ۴۶۸ فروند مربوط به کشتی‌های دارای تناژ بالای هزار تن و ۱۱۵ فروند مربوط به شناورهای زیر هزار تن بوده است.

مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان اضافه کرد: طرح توسعه پایانه‌های کانتینری بندرشهیدرجایی شامل سه‌مرحله اجرایی و دومرحله مطالعاتی است که مرحله دوم آن در سال ۸۹ به بهره‌برداری رسید.

عفیفی‌پور گفت: این ترمینال قابلیت پهلودهی بزرگ‌ترین کشتی‌های نسل هفتم دنیا با آبخور ۱۷متر و ظرفیتی افزون بر ۱۴۰هزارتن DWT را دارد.

به گفته وی، بندر شهیدرجایی که بزرگ‌ترین بندر کانتینری کشور محسوب می‌شود و سهم قابل‌ملاحظه‌ای در تجارت ملی و منطقه‌ای دارد، بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین پایانه‌های کانتینری کشور را در اختیار دارد.

و اما؛ با توجه به ظرفیت‌های یاد شده یادآوری این نکته لازم است که؛ اهمیت رونق اقتصاد و جهش تولید در بنادر کوچک و بزرگ کشور برکسی پوشیده نیست این درحالی است که باید با فراهم آوردن بستر لازم در بزرگ‌ترین بندر تجاری ایران برای توسعه فعالیت‌های تجاری و ترانزیتی با کشورهای همسایه علاوه بر افزایش سهم ایران از صنعت بانکرینگ در منطقه، نقش مؤثر این بندر تجاری و ترانزیتی در آبادانی و رونق معیشت ساحل‌نشینان بیش از پیش نمایان‌ شود.