سبقت ۱۲۰ میلیون مترمکعبی تولید ایران از قطر در پارس‌جنوبی ظرفیت تولید گاز از پارس‌جنوبی در حالی از ۲۸۰ میلیون مترمکعب سال۹۲ امروز به ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده که ایران تا پیش از این، همواره سهم کمتری از قطر در برداشت از این میدان مشترک داشت اما اکنون روزانه ۱۲۰ میلیون مترمکعب […]
سبقت ۱۲۰ میلیون مترمکعبی تولید ایران از قطر در پارس‌جنوبی
ظرفیت تولید گاز از پارس‌جنوبی در حالی از ۲۸۰ میلیون مترمکعب سال۹۲ امروز به ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده که ایران تا پیش از این، همواره سهم کمتری از قطر در برداشت از این میدان مشترک داشت اما اکنون روزانه ۱۲۰ میلیون مترمکعب گاز بیشتری برداشت می‌کند.
به گزارش ايرنا، ۲۳ سال از آغاز توسعه پارس‌جنوبی یا همان عسلویه می‌گذرد و حدود ۱۹ سال است که تولید از این میدان مشترک گازی با قطر آغاز شده و به مدد همین آغاز و افزایش تولید بوده که اکنون ضریب نفوذ گازرسانی شهری ۹۸درصد و گازرسانی روستایی نیز به ۸۴ درصد رسیده است.
تا آنجا که ایران در این ۱۹ سال توانسته از تولید ۵۶ میلیون مترمکعبی در اواخر سال ۸۰ به تولید حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعبی در روز در شرایط فعلی برسد و پیش‌بینی می‌شود امسال ۵۰ میلیون مترمکعب دیگر به ظرفیت تولید گاز ایران از این میدان اضافه شود.
ایران تا سال۹۶ همواره تولید گاز کمتری از شریک خود در پارس‌جنوبی داشت اما از سال ۹۲ و با تمرکز سرمایه و نیروی انسانی در فازهای اولویت‌دار پارس‌جنوبی توسط وزیر نفت، سرانجام ایران برنده ماراتن نفس‌گیر تولید گاز شد و امسال اختلاف تولید ایران و قطر، به بیش از ۱۲۰ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
این در حالی است که تولید قطر اکنون حدود ۵۶۶ میلیون مترمکعب است و بهره‌برداری از طرح توسعه‌ای این کشور تولید را در بهترین حالت تا ۶۲۸ میلیون مترمکعب افزایش خواهد داد. طرح‌هایی که البته بنابر اعلام قطر به دلیل شیوع کرونا متوقف شده است. این به معنای فاصله‌ای بیش از ۱۲۰ میلیون مترمکعبی تولید بین ایران و همسایه جنوبی در حداکثر تولید برنامه‌ریزی شده است.
این سبقت تاریخی ایران از قطر اما در حالی در سال۹۶ آغاز شد که تا پیش از آن همواره قطر برداشت بیشتری از منابع میدان داشته و حتی در سال‌های ۸۷ تا ۸۹، قطر این اختلاف را تا ۲۵۰ میلیون مترمکعب در روز نیز رسانده بود.
نگاهی به روند تولید گاز از میدان مشترک پارس‌جنوبی حاکی از آن است که با آغاز توسعه این میدان، در سال‌های ابتدایی اگرچه قطر با کمک شرکت‌های بزرگ بین‌المللی حدود ۴۰ میلیون مترمکعب گاز بیشتری از ایران تولید می‌کرده اما استمرار توسعه از سوی ایران باعث شده بود تا سال ۸۶ این فاصله ثابت بماند.
در واقع زنگنه در دوره اول وزارتش بر نفت، تلاش کرد تا پیوستگی توسعه را در این میدان حفظ کند. تا آنجا که از سال۸۱ تا ۸۴، پنج فاز این میدان به بهره‌برداری رسید و توسعه پنج فاز دیگر نیز آغاز شده بود.
اما با روی کار آمدن دولت نهم، شرکت‌های بین‌المللی یک‌به‌یک از ایران رفتند و در این دولت تنها فازهای ۶،۷ و ۸ و همچنین ۹ و ۱۰ افتتاح شد. همین تعلل در توسعه باعث شد تا قطر بتواند در برداشت منابع گازی یکه‌تازی کند و به یکی از قدرت‌های مهم جهان در تولید ال‌ان‌جی یا همان گاز مایع تبدیل شود.
ایران در سال‌های ۸۸ تا ۹۳ به همان تولید ۲۸۵ میلیون مترمکعبی رضایت داد و این در حالی بود که قطر تولید خود را به بالای ۵۷۰ میلیون مترمکعب رساند.
علت اصلی این عقب‌ماندگی را باید در قرارداد فازهای ١٣، ١٤، فاز ١٩ ، ٢٠ و ٢١ و ٢٢، ٢٣ و ٢٤ معروف به فازهای ۳۵ماهه جستجو کرد. قرارداد توسعه این فازها، خردادماه سال۸۹ بین شرکت نفت‌وگاز پارس‌جنوبی به عنوان کارفرما و پیمانکاران داخلی بسته شد و پراکنده شدن منابع مالی باعث شد تا توسعه در پارس‌جنوبی متوقف شود.
سهم ۷۰ درصدی دولت تدبیر و امید در نصب سکوهای پارس‌جنوبی
آمارها نیز حکایت از آن دارد، در حالی که از سال ۸۰ تا ۸۳، شش‌سکو در پارس‌جنوبی به بهره‌برداری رسیده بود اما در سال‌های ۸۴ تا ۹۱ تنها پنج‌سکو به بهره‌برداری رسید. در سال‌های ۹۲ تا ۹۸ اما ۲۶سکوی دریایی به بهره‌برداری رسیده که ۷۰ درصد از سکوهای ایرانی بر روی میدان مشترک پارس‌جنوبی است.
در حال‌حاضر ظرفیت تولید ایران از میدان مشترک پارس‌جنوبی ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز است. اکنون هر کدام از فازهای ۱۳ ،۱۴ و ۲۲ تا ۲۴ پارس‌جنوبی روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز تولید می‌کنند که با بهره‌برداری کامل از این فازها که هر کدام معادل دو فاز تعریف شده پارس‌جنوبی هستند، تولید از این فازها دو برابر خواهد شد.
همچنین سکوها و تأسیسات جانبی فاز۱۳ اسفندماه سال گذشته نصب شد و آخرین سکوی فازهای ۲۲ تا ۲۴ نیز از بهمن‌ماه سال۹۸ آماده تولید گاز است.
نکته مهم در مورد فازهای ۲۲ تا ۲۴ ثبت رکورد جدید در فعالیت‌های فراساحل در این میدان مشترک است. پس از اتمام عملیات نصب سکوی اصلی فاز۲۳، عرشه اقماری ۲۴B نیز توسط شناور HL۵۰۰۰ بر روی جکت خود در موقعیت دریایی فازهای ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس‌جنوبی قرار گرفته و نصب شد. بدین ترتیب با نصب دو عرشه دریایی با فاصله کوتاه سه روز، رکوردی بی‌سابقه در فعالیت‌های فراساحلی پارس‌جنوبی به ثبت رسید.
البته با وجود آنکه پالایشگاه‌های فازهای ۱۳ و ۲۲ تا ۲۴ به طور کامل به اتمام رسیده اما پالایشگاه فاز۱۴ آماده نیست و گاز استحصال شده از سکوهای این فاز به پالایشگاه فاز۱۲ برای فرآورش ارسال می‌شود.
با بهره‌برداری از این فازها، پرونده توسعه این میدان به جز فاز۱۱ بسته خواهد شد. فازی که بیش از برداشت گاز با هدف نگهداشت تولید و جلوگیری از افت فشار تعریف شده است اما با بازگشت تحریم‌ها و خروج توتال از قرارداد و حالا نیز کارشکنی شرکت چینی در انجام تعهدات، قرار است توسط شرکت‌های ایرانی توسعه داده شود. چشم‌انداز تعریف شده برای فاز۱۱ نیز سال۱۴۰۰ عنوان می‌شود.
البته توسعه این فاز با نصب اولین جکت سکو برای حفاری چاه‌های تولیدی در اول خردادماه سال‌جاری آغاز شد. نصب جکت نخستین سکوی طرح توسعه فاز۱۱ پارس‌جنوبی در موقعیت مخزنی بلوک B این فاز انجام شد.
در واقع با تکمیل مراحل نصب و تحکیم این جکت در موقعیت، حفاری چاه‌های طرح توسعه فاز۱۱ پارس‌جنوبی توسط دکل حفاری به‌منظور تولید یک میلیارد فوت‌مکعب گاز از مرحله نخست این طرح در حال توسعه آغاز می‌شود.
طرح توسعه فاز۱۱ پارس‌جنوبی به کارفرمایی شرکت نفت‌وگاز پارس، پس از خروج شرکت‌های توتال فرانسه و شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی‌آی) به‌طور کامل به شرکت پتروپارس سپرده شد؛ هدف از اجرای این طرح، تولید دومیلیارد فوت‌مکعب گاز غنی، انتقال به پالایشگاه‌های موجود پارس‌جنوبی و استفاده از ظرفیت فرآورشی این پالایشگاه‌هاست.
نکته مهم دیگری که ارزش پیشی گرفتن ایران را بیشتر می‌کند، این است که نگاهی به نقشه میدان مشترک پارس‌جنوبی نشان می‌دهد تنها حدود یک‌سوم از مساحت میدان در آب‌های ایران قرار دارد و دوسوم مساحت در آب‌های قطر قرار گرفته است. در واقع ایران با وجود آنکه فضای کمتری برای توسعه و حفاری چاه‌ها و نصب سکوها در اختیار داشت اما توانسته تولید روزانه خود را از رقیب و همسایه بیشتر کند.
ایجاد۶۰ درصد از ظرفیت تولید پارس‌جنوبی در ۷ سال گذشته
همچنین آمارها نشان می‌دهد، ۶۵درصد از چاه‌های میدان مشترک ایران و قطر در دولت تدبیر و امید و وزارت زنگنه حفر شده است.
نگاهی به خطوط دریایی ایجاد شده حکایت از آن دارد که ۶۷درصد از این خطوط در دوره وزارت زنگنه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم ایجاد شده و در حالی که تا پیش از سال۹۲ تنها ۲۰ردیف پالایشگاهی در پارس‌جنوبی به بهره‌برداری رسیده بود اما از سال۹۲ تاکنون ۳۰ ردیف پالایشگاهی جدید که ۶۰درصد را شامل می‌شود به ظرفیت پالایشی پارس‌جنوبی افزوده شده است.
اما کلیدی‌ترین و مؤثرترین آمار را باید در میزان تولید گاز از پارس‌جنوبی پیدا کرد. در حالی که تا سال۹۲ و بازگشت زنگنه به وزارت نفت، حدود ۲۸۰ میلیون مترمکعب در روز گاز از میدان مشترک پارس‌جنوبی تولید می‌شد اما تنها در هفت‌سال گذشته، ۴۲۰ میلیون مترمکعب به تولید گاز از این میدان در سمت ایران افزوده شده و این به معنای آن است که ۴۰درصد از تولید تا پیش از سال ۹۲ محقق شده و ۶۰ درصد از سال ۹۲ تا سال۹۸ به دست آمده است.
این افزایش تولید با تدبیر زنگنه و اولویت دادن به توسعه فازهایی صورت گرفت که بیشترین میزان پیشرفت فیزیکی را داشتند.
زنگنه در سال‌های ۹۲ تا ۹۶ تلاش کرد تا با تمرکز منابع فازهای پارس‌جنوبی را به سرانجام برساند. اگرچه در دولت یازدهم سه فاز پارس‌جنوبی که معادل پنج فاز استاندارد بود به بهره‌برداری رسید اما اوج درخشش زنگنه را باید در ابتدای سال۹۶ دید که با بهره‌برداری از فازهای ۱۷ و ۱۸، ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ ایران سرانجام از رقیب خود در تولید گاز پیشی گرفت.
اما این پایان کار نبود. ادامه توسعه در این میدان در سال ۹۷ و ۹۸ با بهره‌برداری از بخش‌هایی از فازهای ۱۳، ۱۴، ۲۲ تا ۲۴ محقق شد.
در واقع از سال۹۲ تا کنون معادل ۱۲ فاز استاندارد در پارس‌جنوبی به تولید رسیده است که به معنای افزایش سالانه متوسط ۱۷درصد تولید گاز و افزایش دو برابری تولید از سال ۹۲ است. با توجه به این آمار، در شش سال گذشته، بیش از ۱۵۰۰ میلیارد مترمکعب گاز غنی به ارزش ۲۷۰ میلیارد دلار تولید شده است.
زنگنه پیش از بازگشت به وزارت نفت در دولت تدبیر و امید تأکید کرده بود که یکی از مهم‌ترین اهدافش تعیین‌تکلیف میدان مشترک است و نگاهی به کارنامه وی در پارس‌جنوبی در شش سال گذشته، نشان می‌دهد که توانسته از عهده تعهد خود بر آید.
این تدبیر سبب شده تا چراغی که ابتدا در طرف ایران کم‌نور بود و فقط سوسو می‌زد با شتاب روند توسعه این میدان مشترک، نور آن نیز پُررنگ‌تر شده و در ادامه مسیر، تلالو آن از قطر نیز پیشی بگیرد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.