توسعه ابررایانه سیمرغ تا سرحد اگزافلاپس !

نیازهای پردازشی فوق سریع در شبکه ملی اطلاعات تأمین می‌شود

توسعه ابررایانه سیمرغ تا سرحد اگزافلاپس !

مدیرگروه سامانه‌های پردازش وب پژوهشگاه ICT با اشاره به طرح ابررایانه سیمرغ، هدف از اجرای آن را تأمین نیازهای پردازشی فوق سریع در شبکه ملی اطلاعات برای دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی عنوان کرد.

به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، احسان آریانیان گفت: پژوهشگاه ICT از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شد تا طرح ابررایانه سیمرغ را با همکاری دانشگاه صنعتی امیرکبیر به سرانجام برساند؛ زیرا ایجاد یک ابررایانه پرظرفیت برای ارائه خدمات پردازشی در سطح گسترده می‌تواند به عنوان ابزاری راهبردی در جهت تسریع پیشرفت‌های علمی، مهندسی و فناورانه کشور به‌کار گرفته شود.

وی با اشاره به هدف این طرح، تأکید کرد: امروزه با توجه به پیچیدگی مسائل علمی ‌و صنعتی و حجم بالای محاسبات مورد نیاز، در اختیار داشتن ابررایانه‌های پرقدرت و بهره‌برداری بهینه از آنها، یکی از ابزارهای استیلای علمی‌ و صنعتی کشورها و یکی از ستون‌های اصلی تولید دانش و پیشرفت در علوم و صنایع به‌شمار می‌رود.

مدیر گروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان گفت: بر این اساس جهت حضور در لیست کشورهای دارنده فناوری‌های پیشرفته، نیاز اساسی به سامانه‌های پردازش فوق سریع و ابررایانه وجود دارد. از طرفی دیگر، ابررایانه کالایی استراتژیک و راهبردی محسوب می‌شود که مشمول تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان قرار گرفته و باید امکان پاسخگویی به نیازهای کشور در این حوزه فراهم شود.

کاربرد ابررایانه چیست

آریانیان با بیان اینکه به پرقدرت‌ترین رایانه‌ها در هر زمان ابررایانه گفته می‌شود که توان حل مسائل پیچیده علمی‌و صنعتی را با توجه به قدرت محاسباتی و قدرت بالا دارند، افزود: توان محاسباتی ابررایانه‌ها هزاران بار بیشتر از توان محاسباتی رایانه‌های معمول و متعارف است. به عنوان مثال پیش‌بینی آب و هوا در کمتر از چند ثانیه توسط ابررایانه‌ها قابل انجام است و برای سایر کاربردها مانند تحلیل زمین‌شناسی، تهیه خروجی از تصاویر، تحلیل داده‌های ژنتیک، تحلیل داده‌های موشکی و هسته‌ای نیازمند ابررایانه‌های با توان پردازشی بسیار بالا هستیم.

وی با اشاره به اینکه حوزه‌های کاربردی از قبیل هوش‌مصنوعی، کلان‌داده‌ها، اینترنت اشیاء و زنجیره بلوکی تأثیر به‌سزایی برای سرعت بخشی به نیاز به ابررایانه در سال‌های پیش رو خواهد گذاشت، ادامه داد: در حال‌حاضر تعدادی از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دارای ابررایانه با قدرت پردازشی محدود هستند که توسعه ظرفیت‌های موجود آنها با در نظر گرفتن روند افزایشی حجم داده‌ها و نیازهای پردازشی و تحلیلی کشور اجتناب‌ناپذیر است.

این پژوهشگر فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: برخی از قوانین و سیاست‌های بالادستی که ضرورت تمرکز بر طرح ابررایانه سیمرغ را بیش از پیش نشان می‌دهد شامل ماده ۲ و ۳ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درخصوص تکلیف به «ایجاد بستر مناسب برای ارتباطات و آمایش و پردازش اطلاعات» و همچنین تکلیف بر «توسعه و ترویج ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور و تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز آن به منظور دسترسی آحاد مردم به خدمات پایه مورد نیاز» است.

مدیرگروه سامانه‌های پردازش وب و رایازبان پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: علاوه بر آن بند یک و پنج اصل سیاست‌های کلی قانون اقتصاد مقاومتی به ارتقای جایگاه جهانی کشور، افزایش سهم تولید و صادرات خدمات دانش‌بنیان و همچنین اولویت دادن به تولید محصولات و دادن خدمات راهبردی اشاره کرده است.

این عضو هیأت علمی‌پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به بند ۲ و ۴ سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات نیز اشاره و اظهار کرد: بندهای مذکور درخصوص عدم اتکای شبکه ملی اطلاعات به شبکه‌های غیر از خود، در تأمین کلیه زیرساخت‌های خدمات پایه کاربردی موردنیاز داخل کشور با ظرفیت و کیفیت لازم و همچنین گسترش ظرفیت و ایجاد امکانات لازم جهت شکل‌گیری اقتصادی خدمات بومی‌است که در نهایت تکلیف به توسعه خدمات مراکز داده و خدمات ابری از جمله نمونه‌های الزامات در طرح ابررایانه سیمرغ هستند.

ظرفیت پردازشی طرح ابررایانه سیمرغ

آریانیان درخصوص ظرفیت پردازشی طرح ابررایانه سیمرغ گفت: در طرح این ابررایانه، دستیابی به مدل مهندسی و پرتوتایپ ابررایانه با ظرفیت پردازشی حدود ۱۶۰ ترافلاپس در گام اول طرح و توسعه آن به مقیاس پتافلاپس در گام دوم طرح پیش‌بینی شده است.

وی افزود: همزمان با دستیابی به ابررایانه در مقیاس پتافلاپس، انجام مطالعات تحقیقاتی جهت توسعه ابررایانه به مقیاس اگزافلاپس، در طرح ابررایانه سیمرغ در نظر گرفته شده که توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و با همکاری بخش دولتی و خصوصی و دانشگاه‌های توانمند کشور برای اجرای آن برنامه‌ریزی شده است.

این مسؤول پژوهشی خاطرنشان کرد: از لحاظ فرآیندی گام‌های مورد نیاز برای راه‌اندازی ابررایانه سیمرغ شامل تحلیل و طراحی، تدارک و تأمین تجهیزات و سپس راه‌اندازی و ارائه سرویس می‌شود که فعالیت‌های تحلیل و طراحی هم‌اکنون آغاز شده و زمان افتتاح گام اول این طرح انتهای سال‌جاری پیش‌بینی می‌شود.