نفت دیگر پولساز نیست

نفت دیگر پولساز نیست

امسال که شیوع ویروس کرونا باعث سقوط تقاضا و قیمت‌ها شد، سال دشواری برای نفت بوده و نفت هنوز از این دوره سیاه خارج نشده است.

به گزارش ایسنا، اگرچه تقاضا و قیمت‌های نفت تا حدودی بهبود پیدا کرده اما روند افزایشی آنها در حال ضعیف شدن است و بازار در بحبوحه تبعات اقتصادی سنگین شیوع پاندمی‌ویروس کرونا به سمت رکود می‌رود. در این اوضاع دیگر تولید نفت کفاف هزینه‌های آن را نمی‌دهد اما وضعیت فعلی نفت تماماً به دلیل پاندمی‌نیست. طی یک دهه گذشته شرکت‌های نفتی که از استخراج نفت در میادینی که کشف کرده بودند، سود می‌بردند، به شرکت‌های نفت‌وگاز تبدیل شدند و اکنون بار دیگر دستخوش تغییر شده و به شرکت‌های انرژی تبدیل شده اند. جدیدترین گزارش شرکت شل نشان می‌دهد که تقریباً نیمی‌ از تولید این شرکت، گاز طبیعی بوده است در حالی که در سال ۲۰۰۵ سهم گاز طبیعی در تولید این شرکت کمتر از ۴۰ درصد بود.

سود شرکت‌های بزرگ نفتی اکنون در تجارت است نه استخراج و پالایش. البته شرکت‌هایی مانند شل تولید نفت را متوقف نمی‌کنند اما نفت اهمیت کمتری پیدا خواهد کرد زیرا جهان به میزان فزاینده به سمت اشکالی از انرژی می‌رود که آلایندگی کربن کمتری دارند. با توجه به این که این شرکت‌ها تمرکز بیشتری روی گاز طبیعی، برق و احتمالاً هیدروژن پیدا کرده‌اند، توانایی آنها برای محدود کردن ضرر در کسب‌وکار اصلی‌شان ازطریق سود تجارت، احتمالاً به‌شدت محدود خواهد شد.

این روند همسو با گرایش جهانی به سوی اقتصاد عاری از کربن است که اختلالات ناشی از شیوع ویروس کرونا آن را به میزان قابل‌توجهی برجسته کرده است. اختلال غیرقابل پیش‌بینی که کرونا در فعالیت صنعت جهانی انرژی ایجاد کرد باعث شد سران جهان گزینه‌هایشان برای یک آینده سبزتر را مورد بازنگری قرار دهند. مجمع جهانی اقتصاد قویا خواستار توسعه یک نظم انرژی جدید شده است. به‌علاوه سران جهان پاندمی‌ویروس کرونا را فرصتی می‌بینند تا به مشکلات بزرگ دیگر مانند تغییرات جوی بپردازند. سازمان ملل متحد، آژانس بین‌المللی انرژی و اتحادیه اروپا از جمله این دسته هستند که در حال‌حاضر سرگرم طراحی بسته‌های محرک سبز هستند و حتی ده‌ها شرکت بزرگ هم به حمایت از تدابیر مشوق انرژی سبز برخاسته‌اند.

شرکت‌های نفتی بزرگ به‌خصوص در اروپا قبول دارند که افول سوخت‌های فسیلی مرسوم تا حدودی آنها را از تبعات سقوط قیمت‌های نفت در آوریل نجات داد. تجارت کمک کرده شرکت‌های نفتی اروپایی از وضعیت اسفناکی که همتایان آمریکایی تولیدکننده نفت آنها در ماه‌های اخیر پیدا کرده اند مصون بمانند. شرکت رویال داچ شل با وجود کاهش هفت درصدی تولید نفت‌وگاز در سه ماهه دوم امسال، توانست سود مالی گزارش کند. در مقابل شورون آمریکا بدترین سه ماهه مالی خود در سه دهه اخیر را گزارش کرد و هشدار داد پاندمی‌کووید۱۹ همچنان به درآمدهای این شرکت ضربه خواهد زد.

براساس گزارش اویل پرایس، نکته روشن این است که غول‌های نفتی برای بقا باید متحول شوند و حتی اگر این تحول به معنای تبدیل شدن به شرکت‌های بازرگانی بزرگ یا حتی شرکت‌های تجدیدپذیر بزرگ باشد.