پای‌لنگ صنایع پایین‌دست پتروشیمی ‌در خوزستان و جولان دلال‌ها در بورس

پای‌لنگ صنایع پایین‌دست پتروشیمی ‌در خوزستان و جولان دلال‌ها در بورس   صنایع پلیمری در استان خوزستان که قطب تولید محصولات پتروشیمی‌کشور محسوب می‌شود در حالی دچار موانع و مشکلات تولیدی است که حجم قابل‌توجهی از مواد اولیه این صنایع در بورس عرضه می‌شود و این واسطه و دلال‌ها هستند که می‌توانند بخش قابل‌توجهی از […]

پای‌لنگ صنایع پایین‌دست پتروشیمی ‌در خوزستان و جولان دلال‌ها در بورس

 

صنایع پلیمری در استان خوزستان که قطب تولید محصولات پتروشیمی‌کشور محسوب می‌شود در حالی دچار موانع و مشکلات تولیدی است که حجم قابل‌توجهی از مواد اولیه این صنایع در بورس عرضه می‌شود و این واسطه و دلال‌ها هستند که می‌توانند بخش قابل‌توجهی از این محصولات را خریداری کنند.

به گزارش ایرنا، دبیر و نائب‌رئیس انجمن صنایع پلیمری و شیمیایی خوزستان در کارگروه تخصصی شورای گفت‌وگوی دولت و بخش ‌صوصی استان که در محل سرسرای این شورا برگزار شد، اظهارداشت: در سال‌های گذشته مواد اولیه صنایع پلیمری به صورت مستقیم از پتروشیمی‌ها خریداری می‌شد اما به واسطه برخی نابه‌سامانی‌ها در این واحدهای تولیدی که بعضاً اعمال سلیقه در فروش تولیدات صورت می‌گرفت؛ مشکلاتی را برای صناییع پایین‌دستی به وجود آورد که در نهایت منجر به عرضه این محصولات در بورس شد.

وی با تأکید بر اینکه هدف از این اقدام قطع فعالیت‌های دلالی و رانت‌های پیش آمده بود، گفت: بعد از اینکه مواد اولیه در بورس عرضه شد، سهمیه‌هایی از سوی سازمان صمت براساس پروانه‌های بهره‌برداری مشخص شد.

نورآبادی اضافه‌کرد: متأسفانه با وجود اینکه سهمیه مشخص شده بود اما وجود واحدهای تولیدی صوری که وجود خارجی نداشته و یا اینکه پروانه‌های فعالیت آنها ظرفیت‌های غیرواقعی بود؛ باعث حضور دلالان در بازار مواد اولیه شد تاجایی که اکثر سهمیه‌های عرضه شده در بورس را خریداری می‌کنند و عملاً دسترسی واحدهای واقعی تولیدکننده به مواد اولیه با مشکل روبه‌رو شد.

نائبرئیس انجمن صنایع پلیمری و شیمیایی استان با اشاره اعتراضات تولیدکنندگان و دستور وزارت صمت برای پایش مجدد پروانه‌های بهره‌برداری در سال۹۷، گفت: بعد از آن ظرفیت واحدهای تولیدی در استان خوزستان مورد سنجش قرار گرفت اما همچنان تعدادی پروانه بهره‌برداری وجود دارند که ظرفیت تعیین شده برای آنها بیشتر از میزان واقعی است.

وی تصریح‌کرد: عرضه مواد اولیه در بورس و همچنین بی‌توجهی‌ها به اختصاص سهمیه‌های استانی خارج از این فرآیند، همواره مشکلات جدی را برای واحدهای تولیدی ایجاد کرده است؛ در صورتی که باید از سوی وزارت صمت پایش کارشناسی درخصوص سهمیه‌ها صورت بگیرد.

نورآبادی همچنین درباره راه‌اندازی سامانه افق در سال ۹۷ که مبنای اختصاص سهمیه‌ها را میزان فروش محصولات صنایع کوچک تعیین کرده، گفت: متأسفانه زیرساخت‌های لازم جهت ثبت اطلاعات فروش در این سامانه ایجاد نشده و شفافیت مشخصی برای عرضه‌کنندگان مشاهده نمی‌شود.

نائبرئیس انجمن صنایع پلیمری و شیمیایی استان ادامه‌ داد: این شرایط باعث شد تا افراد سودجو که با راه‌های گریز آشنایی خوبی دارند، مواد اولیه را در بورس کالا خریداری کنند تا قیمت رقابتی در بورس افزایش یابد.

وی اضافه‌کرد: به همین دلیل بعضاً برخی واحدهای پایین‌دستی مجبور شدند ۶۰ درصد بیشتر از قیمت رایج، مواد اولیه خود را خریداری کنند که این موضوع برای پتروشیمی‌ها نیز سودآوری خوبی داشته است اما این گرانی منجر به گلایه مصرف‌کنندگان نهایی، یعنی مردم شد.

نورآبادی یادآور شد: با وجود اینکه بخش زیادی از مواد اولیه پلیمری در مجتمع‌های پتروشیمی ‌استان تولید می‌شود و این صنایع از زیرساخت‌های خوزستان استفاده می‌کنند؛ اما شاهد تعطیلی واحدهای زیادی از صنایع پایین‌دست به دلیل نبود مواد اولیه هستیم.

نائبرئیس انجمن صنایع پلیمری به مصوبه سال۹۴ مجموعه اقتصادی استان و همچنین دستور وزیر نفت برای اختصاص سهمیه‌ای ویژه به واحدهای تولیدی و امکان خرید مستقیم آن از پتروشیمی‌ها اشاره کرد و گفت: در ابتدای سال ۹۵ بعد از ادامه پیگیری‌های صورت گرفته در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش‌خصوصی قرار شد که پتروشیمی‌ها سالانه سه هزار تن از ظرفیت تولید خود را به واحدهای استان اختصاص دهند، اما این تصمیم عملی نشد.

معطل ماندن طرح رگولاتوری در وزارت صمت

رئیس انجمن صنایع پلیمری و شیمیایی استان خوزستان با اشاره به اینکه اولویت اول صنایع پتروشیمی ‌ارزآوری برای کشور است و اختصاص مواد اولیه به واحدهای تولیدی پلیمری بسیار محدود انجام می‌شود، گفت: پیش از این طی سال‌های گذشته به‌عنوان نماینده بخش‌خصوصی کشور در زمینه پیگیری مشکلات مواد اولیه، خواسته صنایع پایین‌دست پتروشیمی ‌را از طریق پنج وزارتخانه مورد پیگیری قرار دادیم.

علیرضا ملک‌پور افزود: در نهایت این پیگیری‌ها منجر به تأیید و امضای طرح رگولاتوری (تنظیم مقررات، نظارت و داوری) جهت تأمین مواد اولیه صنایع پایین‌دست پتروشیمی ‌شد.

وی با بیان اینکه این طرح هم‌اکنون در معاونت امور صنایع وزارت صمت معطل مانده است، گفت: با وجود تصویب این طرح، اما پتروشیمی‌ها تمایلی به اجرایی کردن آن ندارند.

رئیس انجمن صنایع پلیمری و شیمیایی استان خوزستان با بیان اینکه برخی از شرکت‌های مستقر در استان خوزستان بدون ضوابط رایج، موفق به تأمین مواد اولیه‌ای می‌شود که در واحد تولیدی مربوطه کاربردی ندارد، افزود: بر همین اساس از دولت خواسته می‌شود تا نظارت‌های دقیقی نسبت به اختصاص این سهمیه‌ها اعمال کند.

وی با طرح این سؤال که چرا در کشور با وجود ظرفیت عظیم تولید توسط پتروشیمی‌ها، مواد اولیه صنایع پایین‌دست باید سهمیهبندی باشد، گفت: این درحالی است که تولیدکنندگان کشورهای دیگر دسترسی مناسبی به مواد اولیه برای انجام فعالیت‌های خود دارند.

 این عضو اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از کاهش سهمیه‌های موجود واحدهای تولیدی توسط وزارت صمت، گفت: این اقدام با چشم‌انداز تعیین شده شعار سال یعنی «جهش‌تولید» منافات دارد.

 دغدغه صنایع پایین‌دست برای تهیه مواد اولیه به‌حق است

مدیر بازرگانی پتروشیمی ‌بندر امام‌خمینی(ره) با بیان اینکه دغدغه صنایع پایین‌دست برای تهیه مواد اولیه به‌حق است، گفت: با این وجود عرضه تولیدات محصولات پتروشیمی ‌در بورس فرآیندی است که براساس قوانین و ضوابط در حال انجام است.

مهدی زمانی بیان‌ داشت: ایجاد پایداری نسبی در بین ارکان مختلف تولیدی یک ضرورت انکارناپذیر است و باید در این مسیر گام‌های جدی برداشته شود.

وی با اشاره به اینکه پتروشیمی‌ها برابر تعهدی که دارند باید بخشی از محصولات خود را صادر و به چرخه ارزآوری کشور کمک کنند، گفت: با این وجود الزام بازگشت ارز خود مشکلاتی را پدید آورده که باید این موضوع نیز مورد بررسی قرار بگیرد.

مدیر بازرگانی پتروشیمی ‌بندر امام‌خمینی(ره) با بیان  اینکه خرید محصولات پتروشیمی ‌تخصصی شده است، ادامه‌داد: به همین دلیل هر واحد تولیدی صنایع پایین‌دست پتروشیمی ‌نمی‌تواند اقدام به خرید محصولات غیرتخصصی خود کند.

زمانی به نشست‌های کارشناسی در کارگروه‌های ملی وزارت صمت با موضوع عرضه محصولات تولیدی پتروشیمی ‌اشاره کرد و گفت: به هیچ عنوان شرکت‌های پتروشیمی ‌راغب به عرضه محصولات بالاتر از قیمت تعیین شده نیستند.

وی خاطرنشان کرد: همچنین باید توجه داشت که بخشی از نیاز مواد اولیه و تجهیزات این صنعت باید از طریق صادرات و ارزآوری که صورت می‌گیرد، تأمین شود.

 اختصاص سهمیه مواد اولیه به صنایع استانی منوط به مجوز است

رئیس مجتمع پتروشیمی ‌مارون همچنین در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه سال‌های زیادی است که تأمین مواد اولیه برای صنایع پایین‌دستی به یک دغدغه جدی تبدیل شده است، گفت: اما لازم است تا کارگروهی برای بررسی نیاز صنایع استان تشکیل شود و روند اختصاص سهمیه به واحدهای تولیدی پلمیری را آسیبشناسی کند.

عبدالمحمد آزادی تصریح‌کرد: در سیستم بورس راهی وجود دارد که تولیدکنندگان واقعی مستقیماً می‌توانند با پتروشیمی‌ها ارتباط برقرار کنند؛ مشروط به اینکه از طریق دفتری با عنوان صنایع پایین‌دستی پتروشیمی ‌این روند مورد پیگیری قرار بگیرد.

وی با تأکید بر اینکه این دفتر می‌تواند برای اختصاص سهمیه‌ای ویژه به صنایع پایین‌دست برنامه‌ریزی کند، گفت: در این راستا باید قراردادی میان بورس، تولیدکننده و شرکت پتروشیمی‌که قصد عرضه محصولات خود در بورس را دارد، منعقد شود.

رئیس مجتمع پتروشیمی‌ مارون افزود: به عنوان مثال اگر قرار است شرکتی یکهزار تن از محصولات خود را در بورس عرضه کند، ۱۰۰ تن آن به تولیدکننده‌ای اختصاص می‌یابد که نسبت به انقعاد قرارداد سه‌جانبه (میان بورس، تولیدکننده و شرکت پتروشیمی) اقدام کرده باشد؛ اما لازمه این اقدام اخذ مجوزهای قانونی از دفتر صنایع پایین‌دستی پتروشیمی ‌است.