آینده طرح‌های اوره و آمونیاک در ایران و جهان ایران به دلیل قیمت مناسب گاز و همچنین بهره‌مندی از موقعیت استراتژیک خود یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید اوره و آمونیاک در منطقه خاورمیانه به‌شمار می‌رود. در رویکرد اقتصادی جاری بر فضای بین‌المللی و بسط واحدهای تولیدی به عنوان تأمین‌کننده بخش کلانی از بودجه‌های ملی، پتروشیمی‌ها […]
آینده طرح‌های اوره و آمونیاک در ایران و جهان
ایران به دلیل قیمت مناسب گاز و همچنین بهره‌مندی از موقعیت استراتژیک خود یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید اوره و آمونیاک در منطقه خاورمیانه به‌شمار می‌رود.
در رویکرد اقتصادی جاری بر فضای بین‌المللی و بسط واحدهای تولیدی به عنوان تأمین‌کننده بخش کلانی از بودجه‌های ملی، پتروشیمی‌ها به عنوان پیشگامان اقتصادی در بسیاری از کشورها تبدیل شده‌اند که افزون بر منابع اقتصادی، منافع استرتژیک کشورها را تأمین می‌کنند. اما این واحدها به فراخور جایگاه و تأثیرشان در اقتصاد جهانی همواره در برخی از کشورها محل منازعات سیاسی-اقتصادی بوده است.
در کشوری همچون ایران این چالش‌ها، تأثیر مستقیمی بر تولید و توسعه واحدهای پتروشیمی گذاشته و در حقیقت برخی زمان‌ها این حوزه‌ها سایه‌نشین این دو ستون شده‌اند اما به هر سو در این بین، واحدهایی هستند که همواره به دلیل نوع محصول تولیدی، کیفیت و قیمت مناسب همواره بازار فروش مطلوبی را برای خود رقم زده‌اند. از سه مورد پیش گفته، قیمت مناسب، مهم‌ترین فاکتور تعیین آینده بازار تولیدگران است.
ایران با بهره‌گیری از منابع گاز و برنامه‌ریزی راهبردی هم‌اکنون دومین تولیدکننده اوره و امونیاک پس از عربستان به لحاظ قیمت جذاب است.
طبق آمار موجود، تولید هر تن اوره در ایران معادل ۹۵ دلار هزینه بر می‌دارد که این قیمت در عربستان به ۹۰ دلار می‌رسد اما در کشورهایی مانند هند با ۱۷۰ و چین با بیش از ۱۷۰ دلار هزینه تولید، شرایطی بسیار مساعدی حادث شده که فاصله رقبا از ایران و عربستان را بسیار زیاد می‌کند از همین‌رو این دو کشور را می‌توان رهبران تولید این محصول از نگاه قیمتی در جهان دانست. گرچه حتی در این میان، ایران دارای یک مزیت نسبی دیگر نسب به رقیب خود یعنی عربستان است که آن خوراک اصلی واحدهای تولیدی، یعنی منابع گازی است.
به همین جهت می‌توان به صورت پیش‌فرض در نظر داشت که بازار این محصول برای ایران بسیار پرسود و در عین حال روشن است و حتی می‌تواند هزینه‌های مازاد تحمیل شده به علت تحریم‌ها از جمله حمل‌ونقل و جابه‌جایی بانکی را به دلیل تولید ارزان‌تر جبران کند.
در حال‌حاضر بیش از ۶٫۵ میلیون تن از این محصول در ایران تولید می‌شود که بیش از دومیلیون تن آن مصرفی داخل وحدود ۴٫۵ میلیون تن صادر می‌شود.
از سوی دیگر باید در نظر داشت که رابطه تولید اوره با افزایش تولید محصولات کشاورزی یک رابطه مستقیم و پایاپای است. با توجه به افزایش جمعیت جهان و مصرف کود‌های شیمیایی در حجمی قابل‌توجه، سالانه تقاضای این کالا افزایش پیدا می‌کند.
فاکتور مهم دیگری که بر بازار و آینده این محصول تأثیرگذار است رویکرد دولت چین است زیرا بخشی از پتروشیمی‌های این کشور که با گاز زغال‌سنگ، اوره را تولید می‌کنند به دلیل آلودگی فراوان و اثرات سوء در محیط‌زیست و همچنین قیمت بالای تولید با دستور تعطیلی روبه‌رو شده‌اند از این‌رو باید منتظر بود تا به‌زودی قیمت‌های جهانی آرام‌آرام روبه افزایش گذارد.
همچنین در شرایط خاص به وجود آمده و سلطنت کرونا بر معادلات جهانی، شاهد آن هستیم که قیمت اوره نسبت به کلیه تولیدات پتروشیمی‌ها کاهش چندانی نشان نداده و این بازار را با ثبات تر از کلیه بازار‌ها استوار کرده است. از نکات دیگر که می‌بایست در تحلیل این محصول مورد ارزیابی قرار گیرد، رفتار بازار جهانی در مواجهه با اوره است به طوری که قیمت کف بازار اوره در دو سال اخیر گاهی دو برابر شده و پیش‌بینی‌ها آن است که قیمت نهایی در سطح بازارهای جهانی ظرف دوسال آینده حدود پنج‌برابر افزایش یابد.
این آمار‌ها پس از بررسی داده‌های شرکت «استامی‌کربن» از بهترین مشاورین به نام این صنعت احصاء شده است.
از نکات مورد توجه بازارهای جدید این محصول می‌توان علاوه بر کشور چین و هند به عنوان مصرف‌کننده‌های کلان، نگاه‌ها را معطوف برزیل کرد که در آینده‌ای نزدیک سهم مصرف این محصول را تا نزدیک به ۱۶درصد افزایش می‌دهد. علت این تقاضا طرح توسعه کشاورزی در دشت‌های آمازون است.
از دیگر جاذبه‌های تولید این محصول، نگاه جدید تولید «سوخت از اوره» است که می‌توان آن را از جدیدترین رویکرهای علمی‌و جهانی به آن توصیف کرد. در حوزه پایین دست علاوه بر تولید سوخت به تولیداتی چون اوره فورمالدئید نیز می‌توان اشاره کرد که بازار هدف را در پایین‌دست‌ها نشانه گرفته است.
به طور کلی با شرایط حاصله (تولید ارزان ،دسترسی به دریا و …)حتی با تولید ۲۵ میلیون تن اوره در ایران به قیمت روز حدود ۲۰۰ دلار اف‌اوبی به راحتی، بازارهای مناسبی در دنیا وجود خواهد داشت که حدود ۲۰ میلیون تن آن قابلیت صادرات دارد و قیمت پایین تولید در ایران هزینه بازگشت سرمایه طرح‌ها در شرایط فعلی را به نزدیک ۲۵ درصد کاهش می‌دهد و می‌تواند بخش عمده‌ای از ارز مورد نیاز کشور را تأمین کرده و در ضمن آینده کشاورزی در ایران را تضمین کند.
محمدعلی کریمیان؛ مدیرعامل شرکت شیمیایی لاوان
منبع: NPC
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.