مهم‌ترین عوامل تخریب غارها

مهم‌ترین عوامل تخریب غارها رئیس اداره محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران، ضمن اشاره به اینکه تاکنون ۱۹ غار در استان تهران شناسایی شده‌اند، گفت: فعالیت‌های انسانی از جمله گردشگری بی‌ضابطه، برداشت از سنگ‌های غاری و فعالیت‌های معدن‌کاوی را از عوامل اصلی تهدید و تخریب غارها ذکر می‌کند. امیرعباس احمدی در گفت‌وگو با […]

مهم‌ترین عوامل تخریب غارها

رئیس اداره محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیطزیست استان تهران، ضمن اشاره به اینکه تاکنون ۱۹ غار در استان تهران شناسایی شده‌اند، گفت: فعالیت‌های انسانی از جمله گردشگری بی‌ضابطه، برداشت از سنگ‌های غاری و فعالیت‌های معدن‌کاوی را از عوامل اصلی تهدید و تخریب غارها ذکر می‌کند.

امیرعباس احمدی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه غارها به‌عنوان اکوسیستم‌های حساس در سطح جهانی شناخته شده‌اند، گفت: غارها زیستگاه بسیاری از گونه‌های کمیاب و نادری مانند برخی از انواع دوزیستان، خزندگان و پستاندارانی مانند خفاش هستند بنابراین اهمیت بسیار زیادی در حفظ تنوع زیستی دارند.

وی ادامه داد: غارها یکی از باارزش‌ترین ذخیره‌گاه‌های آب و یخ محسوب می‌شوند. از این‌رو بسیاری از منابع آبی ارزشمند در غارها وجود دارند. همچنین بسیاری از گونه‌های ارزشمند و کمیاب آبزیان نیز در غارها زیست می‌کنند. بنابراین غارها دارای تنوع زیستی بالایی هستند و همین مسأله ضرورت حفاظت از این اکوسیستم‌ها را دوچندان می‌کند.

احمدی درباره عوامل مؤثر بر تخریب غارها، گفت: یکی از عواملی که منجر به تخریب غارها می‌شود، استفاده و بهره‌برداری‌های تفرجی بدون برنامه از غارهاست. همچنین بهره‌برداری از برخی گونه‌ها به‌دنبال برخی باورها مبنی بر دارا بودن برخی گونه‌ها و فضولات آن‌ها از خواص دارویی نیز منجر به از بین رفتن اکوسیستم‌ غارها و برخی از گونه‌هایی می‌شود که درون آن‌ها زیست می‌کنند. درحالی که این باورها به‌ لحاظ علمی ‌اثبات نشده‌اند از اینرو این نوع بهره‌برداری‌های غیرمعقولانه و گردشگری‌های بی‌برنامه می‌تواند از عوامل تهدید و تخریبکننده غارها باشد.

وی همچنین برداشت از سنگ‌های غاری توسط افراد را یکی دیگر از عوامل مخرب در سیمای زیستی اکوسیستم غارها برشمرد و اظهارکرد: فعالیت‌های معدن‌کاوی نیز باعث تخریب و از بین رفتن اکوسیستم‌ غارها می‌شوند و بر همین اساس فعالیت‌های معدن‌کاوی در حریم غارهای واقع در مناطق چهارگانه شامل پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیاتوحش و مناطق ‌حفاظت‌شده، ممنوع است اما غارهایی که در مناطق آزاد هستند به‌دلیل اینکه در حال‌حاضر حریم حفاظتی مشخصی ندارند، ممکن است فعالیت‌های معدن‌کاوی داخل یا اطراف آن‌ها صورت بگیرد.

رئیس اداره محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران، خاطرنشان کرد: تاکنون هیچ مورد فعالیت معدن‌کاوی داخل یا در اطراف غارهای استان تهران گزارش نشده است. اما با این حال امیدواریم بتوانیم از ماحصل کارگروه غارشناسی غارها را شناسایی، طبقه‌بندی و حریم‌های حفاظتی را برای آن‌ها تعریف کنیم.

وی با بیان اینکه وجود هر نوع آلودگی باعث تخریب و صدمه دیدن زیستگاه‌های طبیعی می‌شود، اظهارکرد: آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های انسانی از جمله رها کردن پلاستیک و زباله درون غارها می‌تواند در چرخه حیاتی گونه‌ها اختلال ایجاد کند همچنین روشن کردن آتش در غارها آثار مخربی را برجای می‌گذارد و برق‌کشی‌های بی‌دلیل درون غارها نیز می‌تواند تأثیرات مخربی بر حیات گونه‌های شب‌زی داشته باشد.

به گفته احمدی، در کمیته غارشناسی سازمان حفاظت محیطزیست که زیر نظر معاونت فنی این سازمان تشکیل شده است اهمیت و قابلیت‌های تنوع زیستی غارها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

رئیس اداره محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیطزیست استان تهران با اشاره به اینکه کمیته غارشناسی تاکنون موفق به شناسایی ۱۹غار در استان تهران شده است، اظهار کرد: حدود دو سال است که پیگیر افزایش فعالیت کارگروه غارشناسی در استان تهران هستیم تا بتوانیم تعداد غارهای بیشتری را شناسایی و آن‌ها را براساس درجه‌بندی و امتیاز طبقه‌بندی کنیم و بتوانیم برخی از حفره‌ها را تحت‌عنوان غار بشناسیم.

وی درباره درجه‌بندی غارها گفت: غارهای درجه یک غارهایی هستند که هیچ‌گونه فعالیت، بهره‌برداری و حضور گردشگر در آن‌ها مجاز نیست در حالی که غارهای درجه۲ و ۳ غارهایی هستند که بهره‌برداری از آن‌ها در یک حد معقولانه و تحت شرایط خاصی زیرنظر کارگروه غارشناسی بلامانع است و غارهای درجه۴ آزاد هستند. پس از درجه‌بندی غارها برای آن‌ها طرح‌های مدیریت یا بهره‌برداری تهیه می‌شود.