سایه روشن تحقق قراردادهای خرید هواپیماهای مسافربری رامین شاهی – تقریباً یک سال از امضای توافق برجام می‌گذرد. از همان آغاز پسابرجام، شاهد تلاش وزارت راه برای انعقاد قراردادهای کلان هوایی و تجهیز ناوگان فرسوده هوایی کشور با دو غول صنعت هواپیماسازی بودیم؛ تلاش برای خرید هواپیماهای پهن پیکر و مدرن و توسعه و ارتقای […]
سایه روشن تحقق قراردادهای خرید هواپیماهای مسافربری
رامین شاهی – تقریباً یک سال از امضای توافق برجام می‌گذرد. از همان آغاز پسابرجام، شاهد تلاش وزارت راه برای انعقاد قراردادهای کلان هوایی و تجهیز ناوگان فرسوده هوایی کشور با دو غول صنعت هواپیماسازی بودیم؛ تلاش برای خرید هواپیماهای پهن پیکر و مدرن و توسعه و ارتقای سطح زیر بناهای هوایی.
در طول این مدت، طی سفر رییس‌جمهوری به فرانسه قراردادهای خوبی با ایرباس منعقد شد و صحبت‌هایی نیز با دیگر غول صنعت هوایی کشور بوئینگ شده است تا با دریافت اعتبار فاینانسی از سوی خود سازندگان و ارایه تضمین بیمه‌ای این قرارداد از سوی دیگر کشورهای غربی از جمله ایتالیا، ایران بتواند با توجه به ظرفیت‌های عظیم طبیعی خود به هاب هوایی و باری منطقه تبدیل شود.
به گزارش مناقصه‌مزایده، از سویی شاهد هستیم عباس آخوندی در برنامه‌های وزارت راه اعلام داشته که برای سفرهای داخلی به دنبال خرید هواپیماهایی با ظرفیت ۷۰ تا ۱۰۰ نفر هستیم که از ایتالیا خریده خواهد شد و نیز فرودگاه امام خمینی در برنامه حدوداً ۱۰ ساله و با سرمایه‌گذاری فرانسوی‌‌‌ها توسعه می‌یابد تا بتواند ظرفیت پذیرش مسافر را از ۶ میلیون نفر فعلی به حدود ۱۰۰ میلیون نفر برساند و در کنار آن، منطقه‌ای بزرگ به عنوان منطقه آزاد هوایی و تجاری برای استقرار موقت و ارایه خدمات ویژه جهت مسافران خارجی که فرودگاه امام خمینی را مانند فرودگاه دبی یا استانبول برای تغییر خط و پرواز استفاده می‌کنند، شکل خواهد گرفت.
البته چندی است شاهد مشکلاتی از سوی کنگره آمریکا برای سنگ‌اندازی در برابر فروش هواپیماهای بوئینگ شکل می‌گیرد، هستیم. موضوعی که می‌تواند با دراختیار داشتن ۱۰ درصدی سهم ایرباس نزد آمریکایی‌‌‌ها و پایان دوره ریاست جمهوری آمریکا، خرید هواپیما‌‌‌ها را دچار مشکل کند. مسأله‌ای که می‌تواند خاطره تلخ فسخ قرارداد دولت اصلاحات با ایرباس آن زمان را دوباره زنده کند.
ممنوعیت فروش هواپیما به ایران قانون نمی‌شود
وال‌استریت ژورنال نیز با اشاره به تصویب طرح ممنوعیت فروش هواپیما به ایران در مجلس نمایندگان آمریکا نوشت: بعید است این طرح به قانون تبدیل شود.
باید توجه داشت مجلس نمایندگان آمریکا هفته گذشته تلاش کرد مانع از اجرایی شدن قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیمای شرکت بوئینگ به ایران‌ایر شود. کنگره نگران است که این قرارداد ۲۵ میلیارد دلاری، موجب تقویت صنعت هوانوردی ایران شود که همواره در زمینه حمایت از حکومت سوریه و گروه‌های مقاومت فعال بوده است.
اصلاحیه‌های مصوب مجلس نمایندگان در واقع مانع از آن خواهد شد که خزانه‌داری آمریکا مجوزهای صادراتی برای فروش هواپیما، قطعات هواپیما یا خدمات هوایی به ایران را صادر کند و مانع از آن خواهد شد که مؤسسات مالی آمریکایی در معاملات صادرات هواپیما به ایران مشارکت نمایند. البته بعید است این اصلاحیه‌ها به قانون تبدیل شوند. باراک اوباما تهدید کرده که هر مصوبه‌ای را که موجب اختلال در اجرای توافق هسته‌ای با ایران شود، وتو خواهد کرد.
در صورتی که ایران هواپیماهای خریداری شده را «منحصراً برای هوانوردی مسافربری» اختصاص ندهد یا این هواپیما‌‌‌ها توسط شرکت‌های تحت تحریم آمریکا به‌کار گرفته شوند، دولت آمریکا ممکن است مجوزهای فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران‌ایر را لغو کند. این در متن توافق هسته‌ای تصریح شده است. اما لغو این مجوز‌‌‌ها بعید است. قرارداد فروش هواپیماهای بوئینگ با تلاش یکی از قدرتمند‌‌‌ترین شرکت‌های آمریکایی، شرکای بانکی آن‌‌‌ها و یک لابی مستقر در واشنگتن که حامی تجارت بین ایران و آمریکاست، منعقد شده است.
یک راه‌حل دیگر نیز این است که در عین صدور مجوز فروش، این حق را برای بوئینگ محفوظ بدارد که اگر ایران شرایط مجوز صادر شده را نقض کرد، آن هواپیماهای خاص را هدف تحریم قرار دهد. خزانه‌داری آمریکا قبلاً تمایل خود را برای تحریم برخی هواپیماهای خاص نشان داده است. خزانه‌داری آمریکا سال گذشته ۸ هواپیمای بوئینگ ای۳۴۰ خریداری شده توسط ماهان‌ایر را تحریم کرد. اما این هواپیما‌‌‌ها به رغم تحریم‌های آمریکا همچنان به شهرهای مهم اروپایی پرواز می‌کنند.
قرارداد بوئینگ برای ایران از دو جهت حایز اهمیت است: در اختیار گرفتن ده‌ها فروند هواپیما و انجام احتمالی این معامله به دلار، چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم از طریق یک سیستم تبدیل به یورو با استفاده از دلار آمریکا. دولت اوباما اخیراً این سیگنال را ارسال کرده که ممکن است به بانک‌ها اجازه دهد این قرارداد را با دلار تأمین مالی کنند. در صورتی که این اتفاق رخ دهد به معنای اعطای یک امتیاز مهم فراتر از برجام به ایران خواهد بود. ایران می‌خواهد هواپیما‌‌‌ها را اکنون تحویل بگیرد، از بانک‌های غربی وام بگیرد و پول آن‌‌‌ها را بعداً بدهد و سابقه‌ای برای استفاده از دلار در سایر ترتیبات تأمین مالی، ایجاد نماید.
از سویی ایالات متحده آمریکا به عنوان کشوری که بیش‌ترین نفوذ را در این عرصه دارد در قالب تحریم‌هایی دوجانبه و چندجانبه فروش هواپیما و یا قطعاتی که در آمریکا ساخته می‌شوند را به ایران ممنوع کرد تا عملاً فضایی برای حضور ایران در بازارهای دسته اول جهانی باقی نماند.
برجام تمام این سال‌های سخت را پایان داد. تنها به فاصله چند هفته پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای صحبت از آغاز مذاکرات ایران با کشور فرانسه برای خرید ایرباس آغاز شد که نتیجه آن در بهمن‌ماه و در جریان سفر رییس‌جمهوری به پاریس با عقد تفاهم‌نامه فروش ۱۱۸ ایرباس به ایران نهایی شد.
در کنار آن خبر خرید ۲۰ فروند هواپیمای ATR برای مسافت‌های کوتاه دومین خبر خوش صنعت هوانوردی ایران در حوزه ناوگان بود. این دوران برای ایران هواپیماهایی از بوئینگ را نیز به همراه آورد. نهایی شدن پیش قرارداد خرید ۱۰۹ فروند هواپیمای بوئینگ برای ایران‌ایر که در خردادماه نهایی شد یکی‌دیگر از خبرهای خوش این حوزه پس از سالیانی طولانی را به وجود آورد.
خبرخوشی که هرچند تندروهای آمریکایی تلاش کردند در مقابل آن بایستند و این امر برای برخی از مخالفان دولت در ایران نیز وسیله‌ای برای ابراز خرسندی به وجود آورد، اما قطعاً با توجه به سدی به نام سنا و پس از آن وتوی رییس‌جمهور آمریکا در عرصه عمل خود را نشان خواهد داد و ایرانی‌‌‌‌ها را پس از دورانی طولانی با هواپیماهای نوساز آشتی می‌دهد.
در کنار نام ایرباس و بوئینگ در طول این ماه‌ها نام شرکت‌های دیگری نیز مطرح شده که برای دورانی طولانی دور نام ایران خطی قرمز کشیده بودند.
هواپیماسازی امبرائر برزیل، بمباردیه کانادا، میتسوبیشی ژاپن و سوخوی روسیه تنها بخشی از شرکت‌هایی بودند که پس از سال‌ها اعلام آمادگی کردند مذاکرات خود با ایران را برای فروش هواپیما آغاز کنند و این بار این ایران بود که باید در بین گزینه‌های مختلف خود براساس نیازاش انتخاب می‌کرد.
باید اذعان داشت دوران پسابرجام برای فرودگاه‌های ایران نیز نتایج بسیار مثبتی به همراه داشته، ورود شرکت آکور فرانسه به عنوان بزرگ‌‌‌‌ترین شرکت هتلداری اروپا به فرودگاه امام خمینی (ره) و نهایی شدن حضور شرکت ناکوهلند در این فرودگاه به عنوان بزرگ‌‌‌‌ترین شرکت مشاور فرودگاهی جهان، بخشی از اتفاقات مثبتی بود که برجام برای فرودگاه‌های کشور رقم زد، اتفاقاتی که در آینده نزدیک با افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در فرودگاه‌های بین‌المللی ایران و بازشدن گزینه‌هایی مانند لیزینگ هواپیما تکمیل خواهد شد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.