تأسیس انجمن سالمندی کشور

صدور مجوز در نظام روانشناسی اصلاح شود

تأسیس انجمن سالمندی کشور

بدون شک تشکیل سازمان نظام روانشناسی در دهه ۸۰ یک اتفاق خجسته برای جامعه ایران و جامعه روانشناسی کشور است که قدمت فعالیت‌های آن به سال‌های قبل از انقلاب برمی‌گردد. از سوی دیگر اقبال جامعه ایرانی به موضوعات پیرامون روانشناسی و اعتماد شهروندان به مشاوران در سال‌های اخیر بار مسؤولیت روانشناسان را در قبال مخاطبان که گروه‌های مختلف مردم، اعضای سازمان روانشناسی و دانشجویان این رشته هستند، بیش‌تر می‌کند.

به گزارش مهر، در این خصوص علی‌مظاهری، روانشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه با اشاره به جایگاه سازمان نظام روانشناسی گفت: نظام روانشناسی باید با بدنه دانشگاهی به ویژه اساتید و دانشجویان این رشته ارتباط مؤثر بیش‌تری داشته باشد.‌ این مسأله تاکنون حلقه مفقوده این نهاد بوده اما در آینده به صورت جدی باید پیگیری شود.

وی همچنین ناامیدی شغلی دانشجویان رشته روانشناسی را یکی دیگر از نقاط ضعف سازمان نظام روانشناسی دانست و افزود: با وجود ۲۴۰ هزار دانشجوی رشته روانشناسی، هنوز نام روانشناسی نتوانسته از این پتانسیل برای پیشبرد اهداف خود استفاده کند یا برای آن‌ها زمینه اشتغال فراهم کند. در حال حاضر جمعیت کشورمان به سمت سالمندی در حال حرکت است و می‌توان از این موضوع برای اشتغال فارغ‌التحصیلان روانشناسی استفاده کرد. در همین راستا انجمن سالمندی در حال تأسیس است تا بتوانیم نیازهای این قشر رو به تزاید را مرتفع کنیم.

مظاهری با بیان این‌که استقبال مردم از روانشناسان در سال‌های گذشته به صورت چشمگیری افزایش یافته است، می‌افزاید: نظام روانشناسی وظیفه دارد از این پتانسیل استفاده کند و با تکیه بر توان اعضا برای توسعه خدمات در سطح جامعه اقدام کند، زیرا خلاقیت لازم برای این اقدام در مجموعه نظام روانشناسی وجود دارد که در دوره بعد سازمان باید به آن توجه شود.

بیمه خدمات روانشناسی یک موضوع استراتژیک

حسین‌مجتهدی، روانشناس و روان درمانگر نیز با انتقاد از مغفول ماندن خدمات سلامت روان در کشور، گفت: در حال حاضر برای بیش‌تر بیماری‌های جسمی بیمه داریم اما برای سلامت روان و مشاوره هیچ بیمه‌ای وجود ندارد و تنها خدمات بیمه موجود را روانپزشکان دریافت می‌کنند چون درمان دارویی انجام می‌دهند.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای اجرایی شدن بیمه خدمات سلامت روان ادامه داد: رایزنی‌هایی از سوی مسؤولان انجام شده و جلساتی با برخی نمایندگان مجلس و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی برگزار شده است اما منابع مالی بیمه و نقشه راه اجرای آن مواردی است که هنوز به اجماع نرسیده است.

این روانشناس بالینی با بیان این‌که با مرکز پژوهش‌های مجلس و دبیر شورای عالی بیمه مذاکراتی داشتیم، گفت: موضوع بیمه روانشناسی برای ما اهمیت استراتژیک دارد و بهزیستی از تمام ظرفیت خود در این حوزه باید استفاده کند.

وی با توصیه به اعضای جدید سازمان نظام روانشناسی گفت: خود سازمان نظام روانشناسی به لحاظ سازماندهی و تشکیلاتی باید چابک باشد و خود را بازسازی کند تا شکل سازمانی جدی بگیرد و به لحاظ توان مالی ارتقا یابد. سازمان باید برنامه استراتژیک داشته باشد به‌طوری که همه اعضا بدانند سازمان از کجا می‌خواهد حرکت کند و به کجا برسد. نظام روانشناسی باید برای هر سلیقه و گرایشی جای خود را داشته باشد و با تکثرگرایی و براساس خرد جمعی حرکت کند تا محوری باشد برای سازماندهی روانشناسان و مشاوران کل کشور.

مجتهدی درمورد اختلاف بین سازمان بهزیستی و نظام روانشناسی در خصوص صدور مجوز مراکز مشاوره خاطرنشان کرد: چند ماه است که در حال مذاکره با معاونان مختلف بهزیستی هستیم و صدور فرایند مجوز باید با یک همکاری متقابل انجام شود. مرجع صنفی بخشی از کار را باید انجام دهد که موضوع پروانه اشتغال فرد است و سازمان بهزیستی باید بخش‌های حاکمیتی کار را برعهده بگیرد و در یک تعامل دوجانبه این کار انجام شود.

وی در زمینه اولویت‌های سازمان نظام روانشناسی ادامه داد: اول از همه صنف روانشناس و مشاور باید یک انسجام برسند تا همه به آن احساس تعلق داشته باشند. در عین حال ذیل این نهاد، سازماندهی شوند و منافع صنفی و تخصصی خود را دنبال کنند. بخشی از این مطالبات رفاهی، تخصصی و بخشی مربوط به ارتباط با مجامع جهانی است.

سینا امینی نیز با یادآوری این نکته که در کشورهای توسعه یافته، روانشناسی در عرصه‌های مختلف مثل روان، درمان، صنعت و محیط زیست یک الزام است، گفت: هر جا انسان هست، مسایل روانی هم وجود دارد و امروزه بیش‌تر از توسعه اقتصادی روی توسعه انسانی سرمایه‌گذاری می‌شود.

وی اضافه کرد: با وجود همه زحمات کشیده شده از سوی روانشناسان و سازمان نظام روانشناسی هنوز خلاءهای جدی در این حوزه احساس می‌شود که بارز‌ترین آن‌ها نبود ارتباط میان نظام روانشناسی با بدنه روانشناسان کشور است به‌طوری که اعضای جوان سازمان هیچ کانال ارتباطی که نظریات و دغدغه‌های خود را منعکس کنند پیدا نمی‌کنند.

امینی تأکید کرد: باید یک رویکرد از پایین به بالا در سازمان نظام روانشناسی شکل بگیرد و این ارتباط دو طرفه در راس امور سازمان باشد.

وی خاطرنشان کرد: در حوزه‌هایی تشکل صنفی باید با سازمان‌های دیگر ارتباط مؤثر برقرار کند و سازمان نظام روانشناسی که متولی خدمات روان درمانی و پوشش دهنده این خدمات است باید به حوزه بیمه‌ها ورود کند. سازمان نظام روانشناسی در این زمینه ضعیف عمل کرده است و با وجود همه تلاش‌ها اقدامات مؤثر انجام نشده است.

وی با اشاره به این‌که نظرات روانشناسان در برنامه‌های سازمان نظام روانشناسی و همچنین در سطوح عالی تصمیم‌گیری در کشور نادیده گرفته می‌شود، گفت: سازمان نظام روانشناسی باید هویت حرفه‌ای روانشناسان را در نظر داشته باشد همانطور که سازمان نظام پرستاری و پزشکی در صدور مجوز فعالیت برای اعضای خود به خوبی عمل کرده‌اند، نظام روانشناسی نیز باید برنامه‌های مدونی در این موضوع داشته باشد. در حال حاضر روانشناسان زیادی داریم که عضو نظام نیستند اما خدمات خوبی دارند و در مقابل افراد زیادی هم هستند که خدمات باکیفیت ارایه نمی‌دهند اما عضو سازمان نظام روانشناسی هستند بنابراین روند صدور مجوز فعالیت در نظام روانشناسی دارای خلاءهایی است که باید اصلاح شود زیرا روایی و پایایی ندارد.

امینی گفت: صدور پروانه فعالیت باید سطح بندی داشته باشد و اگر دغدغه مراجعان را داریم باید خدمات خوب ارایه دهیم و پایگاه خودمان را محکم کنیم در حال حاضر خدمات درمانی تحت نظارت روان پزشکان انجام می‌شود در حالی که متولی این امر باید روانشناسان باشند اما وزارت بهداشت معتقد است ارایه خدمات روانشناسان باید از سوی روان پزشکان تأیید شود در حالی که روان پزشک در حوزه‌ای دخالت می‌کند که تخصصی در آن ندارد به‌طور مثال اگر فردی بخواهد مشاوره پیش از ازدواج بگیرد برای اینک بتواند از بیمه استفاده کند باید به تأیید روان پزشک برسد در حالی که روان پزشکان برای این مسؤولیت تربیت نشده‌اند. البته رویکرد ما روان پزشک‌ستیزی نیست و قرار است به عنوان کسانی که خدمات سلامت ارایه می‌دهیم دست در دست هم داشته باشیم اما رویکرد وزارت بهداشت، پزشک محور است.

 

این روانشناس افزود: برای پیش بردن موازی خدمات روانی به اساتید روانپزشک به ویژه در زمینه بیماری‌های حاد که نیاز به بستری دارند، نیاز است. سازمان نظام روانشناسی نتوانسته از حقوق زیرمجموعه خود دفاع کند و لابی مؤثری انجام نشده است. همچنین بحث ارایه مجوز مراکز مشاوره باید به دقت پیگیری شود. در حال حاضر سازمان بهزیستی در ارایه مجوز‌ها بهتر عمل کرده است و اگر به تعرفه مصوب سازمان نظام روانشناسی برای خدمات مشاوره و روان توجه کنیم، می‌بینیم که تعرفه‌ها به قدری پایین است که ارایه این خدمات را بی‌ارزش می‌کند. حتی برگزاری روز روانشناس و مراسم ویژه آن بر عهده بهزیستی بود. بنابراین باید عملکرد خوب سازمان بهزیستی یک الگو برای نظام روانشناسی باشد. همچنین عملکرد سازمان نظام روانشناسی در زمینه مهارت افزایی و آموزش به اعضا مورد نقد است. در شرایطی که دانشگاه‌های ما امکانات و اساتید متخصص و اعضای هیأت علمی متبحر به میزان کافی در اختیار ندارند، سازمان نظام روانشناسی هم فقط به برگزاری کارگاه‌ها برای افرادی خاص بسنده کرده است تا ساعاتی را به عنوان کارورزی بگذرانند بدون این‌که یک برنامه مطالعه شده و صحیح وجود داشته باشد. به همین دلیل این طرح با شکست مواجه شد.