قراردادهای چینی خاورمیانه‌ای‌ها حاکمیت تولیدکنندگان را زیر سؤال می‌برد

قراردادهای چینی خاورمیانه‌ای‌ها حاکمیت تولیدکنندگان را زیر سؤال می‌برد رئیس مرکز مطالعات انرژی وین، گفت: شرکت چینی ژ‌ن‌هوا، می‌تواند نفت خریداری شده از عراق را به هر شکلی که مایل است، معامله کند، می‌تواند همین نفت را در هرزمانی و با هر قیمتی به خریدار ثالث بفروشد. به گزارش ايلنا،‌ فریدون برکشلی، درباره قرارداد وام […]

قراردادهای چینی خاورمیانه‌ای‌ها حاکمیت تولیدکنندگان را زیر سؤال می‌برد

رئیس مرکز مطالعات انرژی وین، گفت: شرکت چینی ژ‌ن‌هوا، می‌تواند نفت خریداری شده از عراق را به هر شکلی که مایل است، معامله کند، می‌تواند همین نفت را در هرزمانی و با هر قیمتی به خریدار ثالث بفروشد. به گزارش ايلنا،‌ فریدون برکشلی، درباره قرارداد وام در برابر نفت چین و عراق اظهار داشت: قرارداد پیش‌خرید یا در واقع پیش‌فروش نفت‌خام بین شرکت ملی نفت عراق،سومو (SOMO) با شرکت نفتی ژن‌هوا (Zhen Hua) از چین در تاریخ هشتم‌دسامبر امسال، به صورت مقدماتی به امضاء رسید و اکنون در انتظار تأیید نخست‌وزیر عراق است. براساس این قرارداد که به صورت اعلان عمومی‌بین‌المللی صورت می‌گیرد، عراق ماهیانه چهارمیلیون بشکه نفت‌خام برای مدت پنج‌سال به چین صادر می‌کند ولی مبلغ آن را به صورت سالیانه پیشاپیش، دریافت می‌کند. این میزان معادل روزانه ۱۳۰هزار بشکه در روز است که در قیاس با سطح تولید کنونی و برنامه‌های آتی توسعه صنعت نفت عراق، میزان کمی‌به‌حساب می‌آید. وی افزود: مبلغ یک‌ساله این میزان از صادرات عراق به چین معادل دو میلیارددلار است. شرکت ژن‌هوای چینی، قبلاً هم قراردادهای مشابهی با آنگولا، ونزویلا و اکوادور امضاء کرده است. قراردادهایی هم با منطقه خودمختار کردستان عراق، کنگو و چاد و قزاقستان، در دست اقدام دارد. در واقع بیشتر کشورهای تولیدکننده نفت جهان و به‌خصوص خاورمیانه با مشکلات مالی جدی مواجه‌اند. رئیس مرکز مطالعات انرژی وین، در ادامه گفت: ورود بی‌محابای نفت شیل آمریکا به بازار از یکسو، بازار را از نفت اشباع کرد و از سوی دیگر بروز ویروس همه‌گیر کرونا، که تقاضای جهانی نفت را سخت تخریب کرد، بر روند قیمت و بازار جهانی نفت لطمات سختی وارد کرد و اقتصاد تمام تولیدکنندگان نفت، به درجاتی آسیب دیدند. عراق اما در خاورمیانه بیشترین آسیب را متحمل شد، اقتصاد این کشور در شش ماهه اول ۲۰۲۰، معادل ۱۲درصد کوچک‌تر از دوره مشابه در ۲۰۱۹ شد. از همین‌رو، عراق تلاش زیادی برای جبران کسری در آمد و برقراری توازن در بودجه کشور بهعمل آورد.

چین صادرکننده نفت می‌شود

وی تصریح کرد: از سوی دیگر چین هم داوطلب چنین شکلی از قراردادهاست. این نوع از معاملات جدید نیست. در دوران جنگ تحمیلی، شرکت ملی نفت ایران به شکلی قراردادهای پیش‌فروش نفت با خریداران خارجی امضاء کرد. البته قراردادی که اکنون سومو قصد امضای آن را دارد، برای چین هم شیرین است. زیرا شرکت چینی ژ‌ن‌هوا، می‌تواند نفت خریداری شده از عراق را به هر شکلی که مایل است، معامله کند. می‌تواند همین نفت را در هرزمانی و با هر قیمتی به خریدار ثالث بفروشد. در قراردادهای مشابه قبلی، خریدار اجازه نداشت که با نفت خریداری شده، وارد بازار شود و به رقابت با عرضه‌کننده اولیه بپردازد. این نوع از قرارداد، در حقیقت چین را به یک صادرکننده نفت‌خام تبدیل می‌کند. نفت‌خامی‌که البته در کشوری دیگر تولید می‌شود. برکشلی، با بیان اینکه تکنیک‌ها و اصول بازاریابی متحول شده‌ است، خاطرنشان کرد: عراق با قراردادی که با چین امضاء می‌کند، بازار نفتی با ثبات برای پنج سال آینده خود تضمین کرده است، این قرارداد برای عراق که اینک با مشکلات مالی جدی روبه‌روست، مثبت است، اما چنانچه خاورمیانه وارد فضای رقابت برای برای عقد اینگونه از قراردادها شود، بحث حاکمیت ملی تولیدکنندگان بر منابع نفتی تا حدی زیر سؤال می‌رود. البته در شرایط بحرانی کنونی برای عراق و چین، مانند یک معامله برد-برد است، اما عواقب بعدی آن قابل پیش‌بینی نیست. اگرچه عقد هرگونه قراردادی از این دست، فقط در حیطه اراده ملی کشورهاست، اما شاید لازم باشد که سازمان اوپک هم به‌نحوی به این قضیه ورود کند.