بررسی دلایل کاهش ۱۴درصدی شاخص بورس

بررسی دلایل کاهش ۱۴درصدی شاخص بورس هنوز طعم تلخ اختلاف میان دولتمردان از کام سهامداران از بین نرفته بود و بورس همچنان در نوسان میان صعود و نزول قرار داشت که باز هم تصمیم اشتباه وزارت صمت بازارسرمایه را به فاز اصلاح وارد کرد. به گزارش فارس، هفته‌های منفی بورس باز هم شروع شده است […]

بررسی دلایل کاهش ۱۴درصدی شاخص بورس

هنوز طعم تلخ اختلاف میان دولتمردان از کام سهامداران از بین نرفته بود و بورس همچنان در نوسان میان صعود و نزول قرار داشت که باز هم تصمیم اشتباه وزارت صمت بازارسرمایه را به فاز اصلاح وارد کرد. به گزارش فارس، هفته‌های منفی بورس باز هم شروع شده است و این بار هم پای دولتمردان در میان است. بازارسرمایه هنوز نتوانسته واکنش درستی به تصمیمات دولتی‌ها نشان دهد. بعضی ناظران بازار معتقدند ریزش بورس در مردادماه و در دی‌ماه، به دلیل تصمیمات و اتفاقات رخ داده در دولت بوده است. در مردادماه بازارسرمایه که به شاخص دومیلیون و صدهزار واحدی نزدیک شده بود، با علنی شدن اختلاف میان وزیراقتصاد و وزیر نفت درخصوص صندوق دارادوم یا پالایش‌یکم، وارد فاز اصلاح عمیق شد و با گذشت سه ماه از آن اتفاق در آبان ماه و ورود مجلس و قوه‌قضاییه بالاخره بورس تا حدودی روی آرامش را به خود دید. اما طی دو ماه بعد از آن نیز نوسان حرف و اول بورس را می‌زد. اما در نیمه دی‌ماه نیز وزیر صمت و معاونش نیز با یک تصمیم جنجال‌برانگیز بازارسرمایه را با شوک منفی همراه کردند. کاهش قیمت شمش فولاد در بورس کالا آن هم به صورت دستوری از ۸۰ درصد قیمت فولاد در کشور‌های مشترک‌المنافع (CIS) به ۷۰درصد، سبب شد بازارسرمایه از فردای اعلام این تصمیم وارد فاز منفی شود. از روز سه‌شنبه گذشته که تصمیم وزارت صمت مبنی بر کاهش قیمت شمش فولاد اعلام شده است تا پایان معاملات روز شنبه یعنی تنها در ۹ روز معاملاتی شاخص کل بازارسرمایه حدود ۱۴درصد کاهش را تجربه کرده است. این مسأله نشان می‌دهد بازار باز هم وارد فاز منفی شده است. به نظر می‌رسد دولتمردان مهم‌ترین علت ریزش بورس در ماه‌های گذشته بوده‌اند و تصمیمات آنها سبب شده است، سهامداران خرد در این مدت اعتمادشان به آنها و سپس به بازارسرمایه به شدت کاهش پیدا کند. افزایش میزان خروج پول حقیقی و کاهش حجم خرید سهامداران حقیقی در هفته گذشته نشانه این مسأله است. هنوز هم مشخص نشده است، این تصمیم وزارت صمت ملغی شده است و یا اجرایی خواهد شد. عدم شفافیت در اجرا کردن یا اجرا نکردن این تصمیم، تأثیر منفی به‌سزایی بر بورس داشته است.

رشد بی‌سابقه خروج پول حقیقی از بورس

در هفته اخیر خالص ورود پول حقیقی به بورس منفی بوده و به عبارت دیگر بورس شاهد خروج پول‌های حقیقی بود. به استثنای روز یکشنبه در باقی روزهای هفته گذشته شاهد خروج پول حقیقی از بورس بوده‌ایم. در مجموع کل هفته، پنج‌هزار و ۲۲۴ میلیاردتومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به هفته پیشین رشد ۱۷درصدی داشته است. نکته جالب اینکه در روز سه‌شنبه ۱۹۰۲ میلیاردتومان، چهارشنبه ۲۰۳۱ میلیاردتومان و روز گذشته نیز ۲۵۱۶ میلیاردتومان پول حقیقی از بازار خارج شده است که به نوعی یک فاجعه برای بازار محسوب می‌شود. در کنار آن کاهش حجم معاملات خرد در بازار به زیر ۱۰هزار میلیاردتومان نیز به عامل دیگری برای بی‌رمق شدن بازار تبدیل شده است. میانگین ارزش معاملات خرد در هفته‌های اخیر حدود ۱۳ تا ۱۵ هزار میلیاردتومان در هر روز بوده است.

کدام چشم‌انداز برای بورس رخ می‌دهد؟

از یک‌سو دلایل زیادی وجود دارد که سهامداران نتوانند چشم‌انداز روشنی از آینده بورس برای خود ترسیم کنند و از سوی دیگر ریسک‌های اقتصادی و غیراقتصادی متعدد باعث شده مسیر صعودی بورس تا حدود زیادی با سنگلاخ مواجه باشد. اما در این میان نکته قابل تأملی وجود دارد که سرمایه‌گذاران در بازارسرمایه را با دیگر بازارها متمایز می‌کند. این روزها چشم‌انداز سرمایه‌گذاران در همه بازارها مبهم است. به عبارت دیگر، فعالان بازار ارز، طلا، مسکن و خودرو نیز نمی‌توانند تحلیل درستی از روند قیمت‌ها داشته باشند.

شرکت‌های حقوقی از بازار حمایت می‌کنند؟

یکی از نکات اصلی در معاملات این روزهای بازارسرمایه، می‌توان به حمایت‌های نه‌چندان مؤثر شرکت‌های حقوقی از بورس اشاره کرد. شرکت‌های حقوق دقیقاً ۴۵ تا ۳۰ دقیقه مانده به پایان بازار شروع به حمایت از نمادهای شاخص‌ساز می‌کنند. این حمایت تنها بر جمع شدن صف‌های فروش خود این نمادها تأثیر می‌گذارد و به مابقی نمادهای بازار سرایت نمی‌کند. البته بازارگردان‌ها نیز در این روزها کمکی به بازار نمی‌کنند. در معاملات امروز ارزش صف‌های فروش ۱۰ برابر ارزش صف‌های خرید بود، به عبارت دیگر فروش‌ها هزار درصد بیشتر از خریدهای بازار سهام بود. این مسأله نشان می‌دهد، باز هم صف‌های چند میلیونی و در برخی نمادها چند ۱۰میلیونی در بازار شکل گرفته است و نقدینگی بازار نیز به شدت افت پیدا کرده است. حال باید دید، دولت که با تزریق عدم اطمینان، بلاتکلیفی و بی‌ثباتی مسبب اتفاقات اخیر در بازارسرمایه است، چه تدبیری جهت کاهش ضرر سهامداران خرد در نظر خواهد گرفت.