بازار جدید صادراتی گاز بعد از لغو احتمالی تحریم‌ها

بازار جدید صادراتی گاز بعد از لغو احتمالی تحریم‌ها کارشناسان انرژی، با بیان اینکه برخی تولیدکنندگان مثل روسیه که ما را در بازار گاز رقیب خود می‌دانند به‌صورت تاکتیکی رفتاری دارند که ایران از بازار جهانی گاز بیرون بماند، معتقدند: اگر ایران بر صادرات گاز از مسیر ترکیه به اروپا اصرار دارد، باید شرایط این […]

بازار جدید صادراتی گاز بعد از لغو احتمالی تحریم‌ها

کارشناسان انرژی، با بیان اینکه برخی تولیدکنندگان مثل روسیه که ما را در بازار گاز رقیب خود می‌دانند به‌صورت تاکتیکی رفتاری دارند که ایران از بازار جهانی گاز بیرون بماند، معتقدند: اگر ایران بر صادرات گاز از مسیر ترکیه به اروپا اصرار دارد، باید شرایط این کشور را بپذیرد. به گزارش ایلنا، حسن منتظرتربتی؛ اخیراً درباره تعریف بازار جدید صادراتی بعد از لغو احتمالی تحریم‌ها گفته است: بازارهای اطراف ما بازارهای خوبی هستند؛ از جمله عمان، توسعه صادرات به ترکیه، از مسیر ترکیه به دیگر کشورها، جنوب خلیجفارس، امارات، کویت و همچنین توسعه بازار عراق. قطع به یقین در اینکه ایران در منطقه‌ای استراتژیک واقع است که می‌تواند شاهراهی برای خطوط لوله گاز تلقی شود شکی نیست، اما موانعی نیز سد راه ایران است که مهم‌ترین آن تحریم و محدودیت‌های بین‌المللی و دیگری یک کشور فقیر به لحاظ انرژی اما مدعی ایستادن در جایگاه‌هاب منطقه؛ به‌نام ترکیه. محمدعلی خطیبی؛ درباره مقاصد صادرات گاز ایران و موانعی که کشوری مثل ترکیه پیش‌روی ما قرار می‌دهد، اظهار داشت: ترکیه از سال‌های قبل تلاش داشته که ‌هاب منطقه باشد یعنی گاز را از ایران، ترکمنستان، روسیه وارد و به کشورهای دیگر صادر کند، یعنی هم نیازهای خود را تأمین کند و هم اینکه بیش از نیاز خود واردات کند تا با صادرات ‌هاب منطقه باشد. وی افزود: در رابطه با صادرات گاز ایران به اروپا نیز اصرار داشت گاز را از ایران بگیرد و خودش صادر کند در حالی که ایران معتقد بود که ترکیه حق ترانزیت بگیرد و ما خودمان رأسا صادرات انجام دهیم.  این کارشناس حوزه انرژی، گفت: در هر حال ترکیه در نظر دارد از کشورهایی که مازاد دارند، گاز را دریافت و خودش صادر و در واقع ری‌اکسپورت کند که البته بستگی به این دارد که کشورهای دارنده گاز بپذیرند یا خیر. وی خاطرنشان کرد: اگر ما اصرار داشته باشیم که گاز را از طریق ترکیه به اروپا صادر کنیم باید شرایط این کشور را بپذیریم در غیر این صورت باید مسیرهای دیگری پیدا کنیم. خطیبی؛ گفت: عمده کشورهای خلیجفارس غیر از قطر کمبود گاز دارند و همه مایلند که واردات داشته باشند، اکنون به عراق صادرات گاز داریم، کویت معتقد بود که از همان مسیری که گاز به عراق می‌رود، شاخه‌ای نیز به این کشور برود ولی فعلاً مذاکرات با این کشور به نتیجه نرسیده، در مورد امارات بحث روی کرسنت باقی ماند و تبدیل به یک پرونده حقوقی شده و به دادگاه و داوری کشانده شد، عمان به‌شدت مایل به دریافت گاز از ایران است، صادرات به پاکستان هم که همچنان تعلیق است. محمود خاقانی؛ نیز گفت: به‌طور کلی متأسفانه ایران در میان‌مدت و کوتاه‌مدت در بازار بین‌المللی انرژی دورنمایی برای ایفای نقش ندارد، در درجه اول اینکه به تکنولوژی جدید در تولید نفت‌وگاز با هزینه پایین نیاز دارد که فعلا آن را در اختیار ندارد، رقبای ایران نیز با قیمت‌های اقتصادی در این بازاری که قیمت نفت‌وگاز فعلاً در سطح پایینی قرار دارد تولید می‌کنند و سهم خود را نیز در بازار دارند. وی با بیان اینکه صنعت نفت‌وگاز باید دورنمای ۱۰ تا ۲۰ ساله داشته باشد، افزود: به دلیل نبود تکنولوژی لازم و همچنین تحریم‌ها رقابت برای ایران با سایر تولیدکنندگان روزبه‌روز سخت‌تر می‌شود، بنابراین ایران در جایگاهی نیست که دیگر کشورها را نگران کند. مهم‌ترین مشکل اینکه دیپلماسی انرژی تعریف‌شده و جامع نداریم زیرا در ۲۰ سال اخیر روی مسائل هسته‌ای تمرکز کرده‌ایم. این کارشناس بین‌المللی انرژی، تصریح کرد: اکنون برخی تولیدکنندگان مثل روسیه که ما را در بازار گاز رقیب خود می‌دانند به‌صورت تاکتیکی رفتاری دارند که ایران از بازار جهانی گاز بیرون بماند و در شرایط تحریمی‌ایران بیشترین بهره‌برداری را برای توسعه بازار داشته‌اند. وی با بیان اینکه ما سیاست کلان انرژی به‌خصوص در حوزه قیمت نداریم، یادآور شد: در داخل کشور ارزان‌فروشی و نبود تکنولوژی روز مصرف را هم در بخش‌خانگی و هم در حوزه نیروگاهی افزایش داده، بنابراین چندان هم به صادرات فکر نمی‌کنیم. خاقانی؛ گفت: اکنون در آستانه بودجه۱۴۰۰ فرصت خوبی است که مجلس به این موضوع بپردازد که اگر تحریم‌ها برداشته شود چگونه سهم از دست‌رفته و مشتریان بازگردانده شوند. زیرا هیچ کشوری در بلندمدت روی ما حساب باز نمی‌کند چون برنامه‌ها را نه احزاب بلکه افراد تدوین می‌کنند در واقع استراتژی‌های ایران شخص محور است و کاندیداها معمولاً از معیشت برای رأی‌آوری بهره می‌برند و هیچکدام برنامه کلان انرژی برای داخل و روابط با خارج از کشور ندارند. وی در ادامه به برنامه‌های انرژی ترکیه پرداخت و خاطرنشان کرد: پس از فروپاشی شوروی سابق؛ ایران و ترکیه وارد یک رقابت جدی شدند تا‌هاب و محور صادرت نفت‌وگاز منطقه آسیای مرکزی، دریای‌خزر و قفقاز باشند، در دولت هفتم و هشتم برنامه‌های خوبی اجراء شد، مبادلات گازی با ارمنستان، آذربایجان و ترکمنستان انجام و خطوط لوله احداث شد ولی در دولت نهم و دهم تمام برنامه‌ها متوقف شد و نتیجه اینکه در جنگ قره‌باغ موضع انفعالی داشتیم. اما ترکیه از اقداماتی که برای قطر انجام داد، استفاده می‌کند در سوریه و عراق وارد برنامه استراتژیک می‌شود، تا گاز قطر از خط لوله در مسیر سوریه و عراق به ترکیه برود، در واقع امروز دریای‌خزر و روسیه را در دست دارد و گاز این منطقه از ترکیه صادر می‌شود، اگر ایران بخواهد بازاری بزرگ خصوصاً در اروپا برای خود تعریف کند شاید راهی جز ترکیه نداشته باشد.