کالبد شکافی تبعیض تسهیلات بانکی در واحدهای صنعتی

کالبد شکافی تبعیض تسهیلات بانکی در واحدهای صنعتی برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند اختصاص سهم بیش‌تر تسهیلات بانکی به واحدهای بزرگ صنعتی اقدامی اشتباه است و تا زمانی که این رویه اصلاح نشود تولیدکنندگان واحدهای صنعتی کوچک و متوسط متضرر خواهند شد. بیش از ۵۰ ‌درصد تسهیلات بانکی در دست صنایع بزرگ است، سؤال […]

کالبد شکافی تبعیض تسهیلات بانکی در واحدهای صنعتی

برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند اختصاص سهم بیش‌تر تسهیلات بانکی به واحدهای بزرگ صنعتی اقدامی اشتباه است و تا زمانی که این رویه اصلاح نشود تولیدکنندگان واحدهای صنعتی کوچک و متوسط متضرر خواهند شد.

بیش از ۵۰ ‌درصد تسهیلات بانکی در دست صنایع بزرگ است، سؤال مهمی که در این میان به وجود می‌آید این است که چرا بانک‌ها ترجیح می‌دهند تسهیلات خود را به واحدهای بزرگ صنعتی اختصاص دهند تا یک واحد صنعتی کوچک؟ آیا این کار به واحدهای صنعتی کوچک لطمه‌ای وارد می‌کند؟

در همین رابطه حسین‌وکیلی، اقتصاددان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران در خصوص سهم اندک صنایع کوچک و متوسط از تسهیلات بانکی گفت: در دنیای امروز و جهان صنعتی به خصوص در کشورهایی مانند سوئیس، ایتالیا، ژاپن و اتریش توجه خاصی به واحدهای صنعتی و بنگاه‌های اقتصادی متوسط و کوچک دارند به دلیل این‌که این واحد‌‌ها سرمایه کم‌تری برای احداث و فعالیت می‌خواهند و از طرفی سرمایه در گردش کم‌تری نیاز دارند و می‌توانند به عنوان تأمین‌کننده قطعات واحدهای بزرگ‌تر خدمات ارایه دهند.

وی افزود: شهرک‌های صنعتی که بیش‌تر واحدهای متوسط و کوچک در آن‌‌‌ها فعال هستند از نظر تأمین منابع مالی مورد توجه قرار نمی‌گیرند و عملاً هیچ تسهیلاتی به آن‌‌‌ها اختصاص نمی‌یابد.

وکیلی در خصوص چرایی اختصاص یافتن منابع به صنایع بزرگ تصریح ‌کرد: بیش‌تر بانک‌ها ترجیح می‌دهند با صنایع بزرگ که پایه‌های محکم‌تری دارند و فعالیتشان مستمر است، فعالیت کنند از طرف دیگر تصور می‌کنند با دادن منابع مالی به واحدهای کوچک و متوسط نتوانند این منابع را پس بگیرند.

این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: در حال حاضر واحدهای صنعتی متوسط و کوچک در سراسر کشور پراکنده هستند و هیچ‌گونه سازماندهی فعالی از سوی شهرک‌های صنعتی انجام نگرفته است، در واقع باید یک نهادی وجود داشته باشد که تولیدات، ظرفیت و پتانسیل این واحد‌‌ها را ارزیابی، تجمیع و ثبت کند تا صنایع بزرگ اجازه تولید و تأمین مواد اولیه و قطعه را به واحدهای کوچک و متوسط بدهند.

وی در ادامه یادآور شد: متأسفانه امروزه افراد از جیب خود واحدهای صنعتی کوچک را احداث می‌کنند و در تأمین سرمایه در گردش دچار مشکل می‌شوند و سیستم بانکی هم با آن‌‌‌ها همکاری نمی‌کند؛ درحال حاضر سرمایه‌های بسیار زیادی به‌طور پراکنده به دلیل گرفتاری‌های مالی در واحدهای کوچک خوابیده است.

وی عنوان کرد: بزرگ‌‌‌ترین راهکار برای نجات واحدهای کوچک صنعتی رشد بخش خصوصی است و در رأس آن شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ با منابع مالی قابل توجه و فعال در حوزه بانک، بیمه، بازاریابی بین‌المللی و بخش صادراتی قرار گرفته که به موجب آن چندین هزار شرکت تولیدی زیر مجموعه شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ مانند هلدینگ بروند.

این اقتصاددان یادآور شد: در کشور ما هلدینگ فقط مالکیت شرکت‌ها را بر عهده دارد اما مالکیت به تنهایی کافی نیست؛ در داخل هلدینگ باید مجموعه‌های بزرگی مانند بانک، شرکت بیمه برای تضمین صادرات و بازار بین‌المللی داخلی وجود داشته باشد تا یک صنعتگر اسیر کارهای بانکی، بیمه، تأمین مواد اولیه و فروش نباشد.

وکیلی بیان ‌کرد: لازم به ذکر است که در دوران تحریم‌ها چند هزار واحد صنعتی ما نابود شدند به این دلیل که زیر سایه یک شرکت سرمایه‌گذاری بزرگ نبودند.

***تضمین برگشت پول در صنایع بزرگ

در این میان محسن‌کوهکن، عضو کمیسیون صنایع ‌و معادن مجلس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران گفت: شاید یکی از دلایلی که بانک‌ها ترجیح می‌دهند تسهیلات خود را به واحدهای بزرگ صنعتی بدهند موضوع هزینه‌ها باشد؛ بانک‌ها معتقدند ارایه تسهیلات به واحدهای کوچک صنعتی کار سختی است و باید پرونده‌های متعددی در این رابطه تشکیل شود.

کوهکن بیان‌ کرد: از طرفی به دلیل آن‌که صنایع بزرگ در کشور ما دولتی و شبه‌دولتی هستند سیستم بانکی معتقد است این شرکت‌ها تضمین بیش‌تری برای برگشت پول دارند و در آن‌‌‌ها منافع بهتر و بیش‌تری وجود دارد.

***هراس بانک‌ها از دادن تسهیلات به صنایع کوچک

همچنین پیمان‌فروزش، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران در این رابطه بیان‌ کرد: تسهیلات بانکی باید در بخش‌های مختلف صنعت، معدن، خدمات بازرگانی و مسکن قرار بگیرد و سهم هر بخش مشخص و براساس اولویت‌ها ارایه شود.

وی با اشاره به این‌که چرا تسهیلات بانکی به واحدهای صنعتی بزرگ داده می‌شود، گفت: برگشت پول در صنایع کوچک منوط بر میزان کیفیت کالا و میزان دسترسی به بازارهای هدف و فروش است.

فروزش در ادامه یادآور ‌شد: حتی اگر واحد صنعتی مشکل نداشته باشد به دلیل آن‌که مواد اولیه خود را گران می‌خرد تولید با قیمت بالاتر تمام می‌شود که این امر به ضرر تولیدکنندگان است و‌ در برخی مواقع ورشکستگی و حتی تعطیلی را به دنبال دارد و این امر باعث می‌شود تسهیلات بانکی برگشت‌پذیر نباشد.

 

فروزش در پایان افزود: صنایع در کشور ما هنوز نوسازی نشده به همین دلیل بهره‌وری کاهش می‌یابد و به موجب آن کیفیت محصولات نیز با مشکلاتی مواجه می‌شود که به دنبال آن فروش هم تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت و همه این عوامل دست در دست هم می‌دهند تا واحدهای صنعتی کوچک و متوسط از پس بازپرداخت خود به بانک‌ها برنیایند و به همین دلیل بانک‌ها از دادن تسهیلات به این واحد‌‌ها هراس دارند.