گیاهان دارویی، فرصت اقتصادی که می‌سوزد

گیاهان دارویی، فرصت اقتصادی که می‌سوزد  تنوع گیاهان دارویی در ایران و به خصوص استان آذربایجان شرقی فرصت خوبی را برای توسعه اقتصاد کشور فراهم می‌کند، فرصتی که تاکنون استفاده خوبی از آن نشده است. به گزارش مهر، استان آذربایجان شرقی با دارا بودن ۴۵۰ گونه گیاه دارویی از استان‌های ویژه کشور در زمینه تولید […]

گیاهان دارویی، فرصت اقتصادی که می‌سوزد

 تنوع گیاهان دارویی در ایران و به خصوص استان آذربایجان شرقی فرصت خوبی را برای توسعه اقتصاد کشور فراهم می‌کند، فرصتی که تاکنون استفاده خوبی از آن نشده است.

به گزارش مهر، استان آذربایجان شرقی با دارا بودن ۴۵۰ گونه گیاه دارویی از استان‌های ویژه کشور در زمینه تولید این گیاهان است و شاید دلیل آن را بتوان آب و هوای ویژه این منطقه و از سویی کوهستانی بودن و مجاورت آن با دریاچه ارومیه دانست.

هر شهرستان و منطقه استان را می‌توان محل رویش گیاهانی از نوع خاص همچون بابونه، مرزه، پونه، آویشن، کاکوتی، مریم گلی، خار مریم و صد‌ها نوع گیاه دیگری دانست که مشابه آن در نقاط بسیار کمی از کشور دیده می‌شود حتی برخی از آن‌ها منحصر به این استان است.

اما آن‌چه در سال‌های اخیر در سطح کشور و به تبع آن در این استان دیده می‌شود نوعی بی‌توجهی نسبت به این سرمایه بزرگ است، سرمایه‌ای که شاید در نگاه اول نتواند چندان به چشم بیاید اما با اندکی توجه به سودآوری و اشتغال زایی این صنعت شاید بتوان متوجه نقش بالای اقتصادی آن نیز شد.

صادرات گیاهان دارویی نیاز به درمان دارد

ابوالفضل شکوری، مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی از تأثیر بالای اقتصادی این صنعت سخن گفته و تصریح می‌کند: اگر نیم نگاهی به آمار صادرات این گیاهان در طول سال ۹۳ بیندازیم شاهد ارزآوری این گیاهان از محل صادرات به میزان ۹۶ میلیون دلار خواهیم بود که همین رقم نشان از ظرفیت بالای این گیاهان دارد.

وی ادامه می‌دهد: اما اگر بتوانیم طرح‌های مناسبی برای توسعه صادرات این محصولات را ارایه کرده و البته اجرایی کنیم که برنامه‌های آن هم‌اکنون در حال بررسی است می‌توان در سال ۱۴۰۴ به صادرات ۱۴۱ هزار تنی رسید که میزان ارزآوری این مقدار نیز مشخص بوده و نیاز به توضیح بیش‌تری ندارد.

شکوری می‌افزاید: اگر بتوانیم طرح‌های اقتصاد مقاومتی را در زمینه صادرات این محصولات باارزش عملی کنیم علاوه بر حجم بالای درآمدزایی اقتصادی آن شاهد اشتغالزایی برای چندین هزار نفر در سراسر کشور خواهیم بود.

آذربایجان شرقی می‌تواند قطب تولید و صادرات گیاهان دارویی شود

مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی استان با بیان این‌که این استان را می‌توان یکی از استان‌های غنی در زمینه گیاهان دارویی دانست، می‌گوید: وجود بیش از ۴۵۰ نوع گیاه دارویی نشانی از این مدعا است که اگر بتوانیم از این فرصت خوب استفاده کنیم حتی می‌توان این استان را به یکی از قطب‌های تولید و صادرات این نوع گیاهان تبدیل کنیم.

وی در خصوص برخی انواع این گیاهان می‌گوید: گیاهانی همچون علف چای، علف مار، مریم گلی، گل انگشتانه، پولک، بابونه، مرزه، پونه، آویشن، کاکوتی، خار مریم از گیاهان کم یاب و حتی نایاب هستند که در این استان یافت می‌شوند.

شکوری ادامه می‌دهد: از سوی دیگر برخی گونه‌های درختی و درختچه‌ای همچون نسترن وحشی، تمشک، بادام تلخ و سنجد تلخ و زغال اخته از دیگر انواع کمیاب این گیاهان است که در استان می‌توان نمونه‌هایی از آن‌ها را یافت.

مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی استان از سوی دیگر از کشت محصول سودآور زعفران در استان خبر داد و می‌گوید: از سویی زعفران از دیگر گیاهان دارویی به حساب می‌آید که می‌تواند ارزآوری خوبی هم داشته باشد که هم‌اکنون در شهرستان‌های آذرشهر، اسکو، اهر، بناب، تبریز، شبستر، عجب شیر، مرند، ملکان، میانه و ورزقان شاهد کشت این محصول هستیم.

وی ادامه می‌دهد: در سال گذشته میزان ۴۳۴ کیلوگرم زعفران را از مزارع استان برداشت کرده بودیم.

شکوری در پاسخ به این‌که چرا نتوانسته‌ایم از این مقدار گیاهان نایاب در سطح استان به خوبی در تولید اشتغال و ارزآوری استفاه کنیم، موانع موجود بر سر راه توسعه صنعت گیاهان دارویی را یادآور می‌شود.

گیاهان دارویی را به خوبی نمی‌شناسیم

مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی استان می‌گوید: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مقدمات در این راه نشناختن گونه‌های مختلف گیاهی است به گونه‌ای که هر کس نمی‌تواند این نوع گیاهان را بشناسد و موارد استفاده آن‌ها را بداند و همین مشکل سبب می‌شود تا بسیاری از گیاهان به دلیل ناشناخته بودن به هدر رفته و نتوان آن را برداشت کرد.

وی ادامه می‌دهد: یکی از مشکلات مهم در این عرصه خطرنکردن کشاورزان برای کشت محصولی جدید و از سویی عدم حمایت بانک‌ها برای توسعه این گیاهان در قالب ارایه تسهیلات است که کار را برای توسعه این صنعت سخت‌تر می‌کند.

شکوری می‌افزاید: با توجه به ظرفیت بالای استان در تولید این نوع گیاهان می‌توان اقدام به ارایه آموزش‌های لازم حتی در قالب دروس دانشگاهی کشاورزی کرد چرا که هم‌اکنون در کشت و تولید این گیاهان مشکل داریم و اگر بتوانیم چندین نیرو در این راستا تربیت کنیم شاهد ورود علم به این صنعت خواهیم بود.

مدیر باغبانی سازمان جهادکشاورزی استان همچنین نبود ماشین‌آلات برداشت و فن‌آوری گیاهان را از دیگر دلایل موجود دانسته و می‌گوید: نبود نهال و بذر استاندارد نیز دیگر مشکلی است که در استان با آن مواجه هستیم که اگر این مشکلات با تدبیری حل شود شاهد افزایش تولید و بهره‌وری گیاهان دارویی در استان خواهیم بود.

مردم را به استفاده از گیاهان دارویی تشویق کنیم

این در حالی است که معاون سیاسی و امنیتی استاندار نیز از سهم پایین این استان در صنعت گیاهان دارویی انتقاد کرده و می‌گوید: با توجه به این‌که این استان ۲۵ درصد از انواع گونه‌های گیاهان دارویی کشور را در خود جای داده است باید بیش از این در صنعت گیاهان دارویی فعال باشد.

دانشگاهیان برای تولید بهینه، طرح ارایه دهند

رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌شرقی نیز در این زمینه می‌گوید: بار‌ها خواستار ارایه طرح‌های مناسب برای تولید بهینه گیاهان دارویی از سوی دانشگاه‌ها و مراکز علمی بوده‌ایم که امیدواریم این مراکز درخواست ما را جدی بگیرند که البته مرکز تحقیقات کشاورزی نیز فعالیت‌های تحقیقاتی در این زمینه انجام داده اما نیاز بیش‌تری به حضور دانشگاهیان دارد.

 

حسین لطفعلی‌زاده همچنین از نبود بسته‌بندی مناسب برای این گیاهان در زمینه صادارت انتقاد کرده و می‌گوید: می‌توان با یک بسته‌بندی مناسب این محصولات را که به نوبه خود نایاب هستند به سراسر جهان صادر کرد اما بیش‌تر اوقات این گیاهان به شکل فله‌ای صادر می‌شود و این امر هم سبب کاهش میزان ارزآوری و البته ارزش این گیاهان می‌شود.