خصوصی‌سازی، مال‌فروشی است یا افزایش کارایی شرکت‌ها؟!

خصوصی‌سازی، مال‌فروشی است یا افزایش کارایی شرکت‌ها؟! سال‌هاست دولت‌‌ها در پی واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی و کوچک کردن دولت هستند، ولی این موضوع همچنان با اما و اگر‌ها و موانعی مواجه است؛ به‌طوری که رییس سازمان خصوصی‌سازی معتقد است خصوصی‌سازی به معنی مال‌فروشی و افزایش کارایی شرکت‌ها با هم قابل جمع نیست و […]

خصوصی‌سازی، مال‌فروشی است یا افزایش کارایی شرکت‌ها؟!

سال‌هاست دولت‌‌ها در پی واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی و کوچک کردن دولت هستند، ولی این موضوع همچنان با اما و اگر‌ها و موانعی مواجه است؛ به‌طوری که رییس سازمان خصوصی‌سازی معتقد است خصوصی‌سازی به معنی مال‌فروشی و افزایش کارایی شرکت‌ها با هم قابل جمع نیست و یکی از این دو باید محور قرار گیرد.

به گزارش ایسنا، علی‌اشرف‌عبدا…پوری‌حسینی گفت: از مجموع ۱۱۱۱ شرکتی که در لیست واگذاری‌ها بودند ۵۵۰ شرکت واگذار شده‌اند. از این میان، ۶۰ شرکت به صورت کنترلی واگذار شده است یعنی خریداران حق انتخاب مدیرعامل را داشته‌اند. زمانی سهمی را می‌فروشیم که دارنده آن تنها می‌تواند یک عضو هیأت مدیره را انتخاب کند در این مورد اگر اتفاقی چه خوب و چه بد برای شرکت بیفتد نمی‌توانیم آن اتفاق متأثر از خصوصی‌سازی است.

وی ادامه داد: ولی وقتی یک بلوک ۵۱ درصدی یا بیش از این مقدار را می‌فروشیم بدهی است که خریدار حق انتخاب مدیرعامل را دارد و خوب و بد آن شرکت پای خریدار نوشته می‌شود. اصطلاحاً به شرکت‌هایی که بلوک بالای ۵۰ درصدی آن فروخته می‌شود، واگذاری کنترل شده می‌گویند.

رییس سازمان خصوصی‌سازی در پاسخ به این‌که آیا از۵۵۰ شرکت فروخته شده فقط۶۰ بلوک بالای ۵۰ درصد بوده است، گفت: بله. البته تعدادی از این شرکت‌های را ما کنترلی واگذار کردیم ولی از آن‌جاکه در قالب رد دیون واگذار شده‌اند و این واگذاری رقابتی نبوده آن شرکت‌ها را ملاک عمل قرار نمی‌دهیم، چون برای واگذاری آن‌ها اجبار وجود داشته و عملاً شبه‌دولتی‌ها مالک آن‌ها بوده‌اند ولی آن ۶۰ شرکت هم این ویژگی را دارا هستند که کنترلی واگذار شده‌اند و هم در رقابت فروخته شده‌اند.

پوری‌حسینی افزود: زمان‌هایی است که ما مجبوریم سهام متعلق به دولت را بفروشیم، دولت در شرکتی فقط ۲۰درصد سهام دارد در آن‌جا بیش از ۲۰درصد را نمی‌توانیم و نداریم که واگذار کنیم؛ اما اگر شرکتی بیش از ۵۰درصد از سهامش در اختیار دولت باشد، اگر آن سهام را تقسیم بر ۳ یا ۴ کنیم، مثلاً ۲۰درصد ۲۰درصد بفروشیم، برای شرکت‌های بورسی روش مناسبی باشد ولی برای شرکت‌های غیربورسی اگر بلوک کنترلی باشد، معمولاً بلوک را نمی‌شود خرید و به صورت کنترلی واگذار می‌کنیم تا خریدارش با علم مدیریتش در شاخص‌های آن‌جا بهبود به‌وجود آورد.

وی در پاسخ به این‌که تجربه نشان می‌دهد خصوصی‌سازی در ایران در دو دهه گذشته به دلیل نگاه درآمدزایی یا ترمیم کسری بودجه دولت، موفق نبوده شما این حرف را قبول دارید یا خیر، اظهار کرد: خصوصی‌سازی یا به معنی مال‌فروشی و بنگاه‌فروشی است و یا به معنی افزایش کارآیی و بهبود شاخص‌‌ها در اقتصاد است، این دو را نمی‌توان با یکدیگر جمع کرد و یکی باید محور قرار گیرد. اغلب در گذشته نگاه درآمدزایی مطرح بوده و خصوصی‌سازی را به این سمت هول داده است که دارایی را به بالا‌ترین قیمت بفروشند.

رییس سازمان خصوصی‌سازی ادامه داد: این نوع فروش‌ها نمی‌تواند با تعهد گرفتن از افراد برای سرمایه‌گذاری جدید و افزایش تولید و اشتغال توأم باشد و برعکس در واقع این موضوع به منظور هل دادن خریدار به سمت تعطیل کردن بنگاه و فروختن اموال آن است این نکته را هیأت دولت به ما تذکر داده که لااقل برای شرکت‌های غیربورسی این موضوع مراعات شود.

 

پوری‌حسینی تأکید کرد: کمیسیونی اقتصاد دولت مکلف شد که به این موضوع توجه بیش‌تری داشته باشد و کمک کند که خصوصی‌سازی با هدف توسعه اشتغال و بهره‌وری انجام شود.