الزامات حقوقی استارت‌آپ‌ها در ایران؛ قوانین تا اجراء در دنیای امروز با توجه به افزایش تعاملات انسانی در حوزه کسب‌وکار، راه‌اندازی و ایجاد هر فعالیت اقتصادی فارغ از گستره آن مستلزم رعایت الزامات حقوقی متعددی است. ریسک بالا، رشد سریع، تأثیر مضاعف شخصیت شرکا، مالکیت معنوی اهمیت نقش الزامات حقوقی را در چنین کسب‌وکارهایی دوچندان […]
الزامات حقوقی استارت‌آپ‌ها در ایران؛ قوانین تا اجراء
در دنیای امروز با توجه به افزایش تعاملات انسانی در حوزه کسب‌وکار، راه‌اندازی و ایجاد هر فعالیت اقتصادی فارغ از گستره آن مستلزم رعایت الزامات حقوقی متعددی است. ریسک بالا، رشد سریع، تأثیر مضاعف شخصیت شرکا، مالکیت معنوی اهمیت نقش الزامات حقوقی را در چنین کسب‌وکارهایی دوچندان می‌کند. به گزارش ایرنا ؛ استارت‌آپ‌ها مانند بقیه کسب‌وکارها نیاز به آگاهی و رعایت الزامات حقوق متعدد دارند. به همین منظور در نوشتار حاضر تحت سه عنوان، به دنبال شناخت و معرفی الزامات و بایدهای حقوقی مورد نیاز استارت‌آپ‌ها هستیم. قوانین و مقررات مختلف بر موارد تحت شمول خود تعهدات و محدودیت‌های متنوعی را اعمال کرده و حقوق و مزایایی را نیز در نظر گرفته‌اند. برای شروع موفق یک فعالیت اقتصادی، آشنایی با قوانین و مقررات حاکم بر آن ضروری است؛ امری که در بین عموم مردم کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. قوانین حاکم بر کسب‌وکارهای نوپا، با توجه به کثرت قوانین موجود در کشور و تنوع موضوع استارت‌آپ‌ها قابل احصاء نیستند؛ اما می‌توان از قوانین ذیل به‌عنوان مهم‌ترین و پرکاربردترین مقررات در کسب‌وکارهای نوپا نام برد.
شناخت قوانین و مقررات مرتبط
الف- قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای: در موارد چشمگیری ابزار استارت‌آپ‌ها نرم‌افزارهای نوینی هستند که به‌عنوان وسیله ارائه‌دهنده خدمات یا کالاها مورد استفاده قرار می‌گیرند. پدیدآورندگان این نرم‌افزارها برای حفظ حقوق‌شان نیازمند حمایت قانونی هستند. قانون مزبور حقوق و الزاماتی را برای پدیدآورندگان نرم‌افزارهای نوین شناسایی و در ماده سیزده همان قانون ضمانت اجرای نقض حقوق یاد شده را ذکر کرده است.
ب- قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری: در موارد بسیاری کسب‌وکارهای نوپا اقدام به تولید و انبوه‌سازی یک کالای نوین می‌کنند. ماده۱و۲ قانون فوق‌الذکر اختراعات را تعریف می‌کند و ماده۱۵ به تشریح حقوق ناشی از اختراع ثبت شده می‌پردازد. ماده۳۰ همان قانون به تعریف علامت و نام تجاری می‌پردازد و در مواد ذیل آن، این موارد را تحت شرایطی قابل ثبت می‌داند. لازم به ذکر است که قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزار و قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مواردی را تحت شمول حمایت خود قرار می‌دهند که مطابق مفاد آن‌ها به ثبت رسیده باشند؛ بنابراین ثبت اختراعات، علائم تجاری و… برای استارت‌آپ‌ها اجتناب‌ناپذیر است.
ج- قانون تجارت الکترونیکی: این قانون مجموعه اصول و قواعد حاکم بر مبادلاتی را بیان می‌کند که در واسط‌های الکترونیکی و با استفاده از سیستم‌های ارتباطی جدید صورت می‌گیرد. با توجه به این که استارت‌آپ‌ها به طور عمده خدمات و کالاهای خود را در محیط الکترونیکی عرضه می‌کنند، آشنایی و توجه به قانون تجارت الکترونیکی برای بنیان‌گذاران ضروری است.
د- قانون جرایم رایانه‌ای: این قانون از دو جنبه متفاوت برای استارت‌آپ‌ها حائزاهمیت است. از یک‌سو کسب‌وکارهای نوپا اطلاعات حفاظت شده‌ای دارند که برای کسب‌وکار و یا کاربران آن‌ها جنبه محرمانه دارد. قانون جرایم رایانه‌ای هرگونه حمله به این داده‌ها را جرم‌انگاری و برای آن ضمانت اجرا پیش‌بینی کرده است. از سوی دیگر استارت‌آپ‌ها در بسیاری موارد از طریق تولید محتوا در فضای مجازی به توسعه کسب‌وکار خود می‌پردازند؛ بنابراین ضروری است تولیدکنندگان محتوا با آگاهی از مفاد قانون مذکور به فعالیت بپردازند.
تنظیم قرارداد
در نظام حقوقی کشور اصل بر غیرتشریفاتی بودن عقود است؛ بدین معنا که برای انعقاد یک عقد، تنظیم قرارداد کتبی شرط وقوع آن نیست و می‌توان به طور شفاهی آن را منعقد کرد؛ اما قراردادهای شفاهی هرچند میان معتمدین منعقد شده باشد، زمینه ایجاد اختلاف را فراهم می‌آورد؛ بنابراین تنظیم قرارداد کتبی توسط متخصص از ایجاد اختلافات احتمالی جلوگیری می‌کند و شریان اصلی یک پروژه محسوب می‌شود. استارت‌آپ به دلیل ماهیت خاص، به ویژه ریسک‌پذیری بالا نیازمند تنظیم قراردادهای تخصصی است تا اطمینان خاطر لازم برای بنیان‌گذاران ایجاد شود. هر پروژه استارت‌آپی مستلزم تنظیم قراردادهای متعدد نظیر مشارکت‌نامه هم‌بنیان‌گذاران، قرارداد حفظ محرمانگی دوجانبه و یک‌جانبه (NDA)، قراردادهای ساخت نرم‌افزار و قرارداد کارکنان است. ارزش این امر زمانی بیشتر می‌شود که به اهمیت شخصیت افراد در پروژه‌های استارت‌آپی توجه کنیم. در این کسب‌وکارها افراد به‌طور عمده به دلیل تخصص خود جذب پروژه می‌شوند و تعهدات آن‌ها قائم به شخص است؛ بنابراین قرارداد باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که از خروج جلوگیری کرده و شخص را ملزم به انجام به موقع و باکیفیت تعهدات کند.
ثبت شخصیت حقوقی (شرکت)
سؤالی که ممکن است بسیاری از بنیان‌گذاران کسب‌وکارهای نوپا با آن مواجه شوند این است که آیا استارت‌آپ خود را تحت عنوان شخصیت شرکت به ثبت برسانند یا خیر؟ بدون شک ثبت شرکت مشکلاتی از قبیل تنظیم اساس‌نامه، انجام روند اداری ثبت، انتخاب اعضا مانند بازرسین و… را به همراه دارد؛ اما واقعیت این است که مزایای ثبت شخصیت حقوقی مستقل برای کسب‌وکار بیشتر از معایب آن است که از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد توجه کرد.
الف- ایجاد شخصیت حقوقی مستقل: ثبت شرکت منجر به استقلال استارت‌آپ از نظر مالی، اقامتگاه قانونی و دریافت تسهیلات می‌شود و از ایجاد اختلافات احتمالی درخصوص میزان مشارکت و صلاحیت محلی مراجع قضایی جلوگیری می‌کند.
ب- محدود شدن مسؤولیت بنیان‌گذاران در مقابل بدهی‌های پروژه: ثبت شخصیت حقوقی مستقل تحت عناوینی غیر از شرکت تضامنی، مسؤولیت بنیان‌گذاران را محدود به سهام آن‌ها می‌کند. به نظر می‌رسد بهترین قالب برای استارت‌آپ‌ها شرکت سهامی‌خاص و شرکت با مسؤولیت محدود است.
ج- معافیت مالیاتی و بیمه‌ای: مطابق آیین‌نامه حمایت از شرکت‌های نوپا (مصوب هیأت وزیران-۱۳۹۸) شرکت‌های استارت‌آپی در سه سال ابتدایی تأسیس می‌توانند با داشتن شرایط یاد شده در این آیین‌نامه از پرداخت مالیات و بیمه معاف شوند.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.