وزارت صمت: سیمان مشمول قیمت‌گذاری و نظام سهمیه‌بندی نیست

 وزارت صنعت،‌معدن‌وتجارت طی نامه‌ای به رئیس سازمان بورس اعلام کرد: سیمان مشمول قیمت‌گذاری دولتی و نظام سهمیه‌بندی نیست. محمدعلی دهقان‌دهنوی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در نامه‌ای به علیرضا رزم‌حسینی وزیر صنعت،‌معدن‌وتجارت، به چالش‌های صنعت سیمان اشاره و بر لزوم خروج این محصول از شمول قیمت‌گذاری و عرضه در بورس کالای ایران تأکید کرد […]

 وزارت صنعت،‌معدن‌وتجارت طی نامه‌ای به رئیس سازمان بورس اعلام کرد: سیمان مشمول قیمت‌گذاری دولتی و نظام سهمیه‌بندی نیست. محمدعلی دهقان‌دهنوی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در نامه‌ای به علیرضا رزم‌حسینی وزیر صنعت،‌معدن‌وتجارت، به چالش‌های صنعت سیمان اشاره و بر لزوم خروج این محصول از شمول قیمت‌گذاری و عرضه در بورس کالای ایران تأکید کرد که در پاسخ آن به صراحت اعلام کرد سیمان مشمول قیمت‌گذاری و نظام سهمیه‌بندی نیست. با این تفاسیر موافقت وزارت صمت با واقعی‌سازی قیمت سیمان برپایه نظام عرضه و تقاضا در بورس کالا اعلام شده است.

 در این نامه آمده است:

همانگونه که استحضار دارید امروزه مصرف سیمان در نقش نهاده ساختمانی و عمرانی می‌تواند به‌عنوان یکی از شاخص‌های پیشرفت کشورها در نظر گرفته شود. در کشور ایران حدود ۷۵ شرکت تولیدکننده سیمان با ظرفیت ۸۵٫۳ میلیون تن وجود دارد که از نظر ظرفیت چهارمین رتبه را در کشورهای جهان بعد از چین، هند و آمریکا در اختیار دارد. رکود در ساخت‌وساز داخلی و کاهش بودجه عمرانی دولت و محدودیت‌های به‌وجود آمده در صادرات باعث شد تا ایران نتواند از بخش عمده‌ای از ظرفیت تولید سیمان خود استفاده نماید، با این حال پیشبینی می‌شود ظرفیت تولید، به دلیل تکمیل کارخانجات در دست احداث تا پایان سال۱۴۰۰ به حدود ۹۵ میلیون تن بالغ شود. ظرفیت تولید سیمان کشور در سال ۱۳۹۸ از مرز ۸۰ میلیون تن گذشت (با توجه به چشم‌انداز برنامه پنجم توسعه ظرفیت تولید این صنعت باید به ۱۱۰ میلیون تن برسد). از اوایل سال ۱۳۸۷ که طرح‌های توسعه سیمان شروع و به بهره‌برداری رسید و برخی کارخانجات جدید راه‌اندازی شدند، ظرفیت تولید به‌طور چشمگیر افزایش یافت. البته این افزایش تولید با افزایش مصرف ناشی از طرح‌هایی همچون مسکن مهر همراه شد و سرمایهگذاری در صنعت سیمان به‌طور چشمگیر رشد کرد. هماکنون در بازارسرمایه ایران تعداد ۳۳ شرکت در گروه صنعت سیمان پذیرفته شده است (۳۱ شرکت در بورس تهران و دو شرکت در بازار فرابورس)

چالش‌های صنعت سیمان:

براساس مکاتبات دریافتی از شماری از شرکت‌های تولیدکننده سیمان، صنعت سیمان کشور با چالش‌های مهمی ‌به شرح زیر مواجه است:

– مشکلات مربوط به حمل‌ونقل جاده‌ای و هزینه بالای حمل‌ونقل ریلی (افزایش تا ۶۰درصد در سال۹۹ نسبت به سال۹۸)

– افزایش قیمت ماشین‌آلات و تجهیزات بیش از ۱۰۰درصد به دلیل نوسانات نرخ ارز

– افزایش قیمت آجر نسوز بیش از ۲۰۰ درصد به دلیل نوسانات نرخ ارز

– افزایش قیمت پاکت سیمان بیش از ۲۵۰ درصد

– عدم تأمین پایدار انرژی مورد نیاز شرکت‌های سیمان، قطعی مکرر برق و گاز باعث خسارت‌های هنگفتی شده است.

– مشکلات متعدد در استفاده از سوخت مازوت از نظر زیستمحیطی و حمل

– افزایش نرخ انرژی در سال۹۹ و همچنین افزایش آن در بودجه سال ۱۴۰۰

– عدم استفاده کامل از ظرفیت تولید و هزینه‌های جذب نشده در تولید

– مشکلات نقدینگی و عدم تناسب بین افزایش در نرخ فروش سیمان با میزان افزایش در هزینه‌ها که عمدتاً ناشی از قیمت‌گذاری می‌باشد.

– وابستگی صادراتی به کشور عراق و به‌دنبال آن کاهش میزان صادرات به این کشور طی سنوات اخیر

– شرایط دشوار فروش و مازاد عرضه بر تقاضا به دلیل رکود اقتصادی و کاهش بودجه عمرانی

-افزایش بی‌رویه واحدهای تولید سیمان بدون عدم برآورد صحیح و منطقی از میزان ظرفیت و کشش مصرف سیمان

– رقابت ناسالم و منفی مانند اعمال تخفیفات نامتعارف ضمن ورود به بازارهای غیرمشترک و تأثیر منفی بر فروش سایر کارخانجات سیمانی

– ارزآوری نسبتاً کم در برخی از شرکت‌های صادراتی به دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌های بینالمللی جهت انتقال ارز

نتیجهگیری و پیشنهاد:

علی‌رغم روند رشد قابل‌توجه صنعت سیمان در داخل کشور، متأسفانه در سال‌های اخیر این صنعت مهم و استراتژیک به دلیل نداشتن تقاضا، کمتر از ظرفیت اسمی‌تولید می‌کند و با موانع و چالش‌هایی در حوزه داخلی و خارجی روبه‌رو شده است که در حوزه داخلی رکود در ساخت‌وساز، نوسان نرخ ارز و… و از سوی دیگر در حوزه خارجی، از دست دادن بزرگ‌ترین بازار صادراتی سیمان به کشور عراق است که متأسفانه این صنعت را با مشکل روبه‌رو کرده است. لذا راهکارهای پیشنهادی جهت رونق صنعت سیمان و برون‌رفت از مشکلات فعلی به شرح زیر تقدیم می‌گردد:

الف) خروج سیمان از لیست کالاهای تعزیراتی (شمول قیمت‌گذاری واقعی)

ب) آزادسازی قیمت فروش سیمان در داخل کشور به موازات سایر نهاده‌های ساختمانی (ازجمله فولاد و آهن، مصنوعات چوبی، تأسیساتی و…)

ج) پذیرش و عرضه انواع سیمان در بورس کالای ایران و تعیین قیمت براساس عرضه و تقاضای بازار

ج) هموار نمودن فرآیند صادرات سیمان و تسهیل مقررات مربوط به برگشت ارز حاصل از فروش

د) ضرورت انجام افزایش سرمایه شرکت‌های سیمانی از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها

گفتنی است؛ در پاراف این نامه آمده است:

سیمان مشمول قیمت‌گذاری دولتی نیست و فروش آن نیز در داخل کشور کاملاً آزاد و خارج از نظام سهمیه‌بندی می‌باشد و در مورد بندهای «ج» و «د» نیز به‌طور اصول موافقت وجود دارد، سازوکار آن می‌بایست طراحی شود. در پایان اینکه بندهای «ج» و «د» در پیشنهادهای رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار مرتبط با پذیرش و عرضه انواع سیمان در بورس کالا، هموار نمودن فرآیند صادرات همچنین افزایش سرمایه شرکت‌های سیمانی از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌هاست که طبق اعلام وزارت صمت، این وزارتخانه با اجرای این موارد موافق است.