کار شکنی برخی در برابر بازار شفاف کالا

مدیرعامل بورس کالا

کار شکنی برخی در برابر بازار شفاف کالا

مدیرعامل بورس کالا با بیان این‌که حضور در بورس به شفافیت و رفع ابهام منتهی می‌شود، گفت: بورس کالا برای حل مشکل نقدینگی واحدهای تولیدی دنبال راه‌اندازی صندوق‌های کالایی و خرید دین است.

حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در گفت‌وگو با فارس با بیان این‌که ترس از شفافیت مانع از حضور بسیاری از تولیدکنندگان و تقاضاکنندگان کالا و محصولات در بورس کالا شده است، گفت: شرایط بیرون از بورس کالا باید آن قدر سخت باشد که همه ترجیح داشته باشند، از بورس و معافیت‌های آن استفاده کنند.

وی افزود: بر این اساس اهتمام ویژه‌ای در سازمان امور مالیاتی به این حوزه شده و قرار است در زمینه فعالیت‌های زیرساختی اقدام‌هایی صورت گیرد که فضای بیرون از بورس برای سرمایه‌گذاری و تأمین کالا جذاب نباشد.

سازمان مالیاتی به دنبال افزایش جذابیت بورس

وی با بیان این‌که باید قیمت عادلانه برای عرضه و تقاضا وجود باشد، عنوان کرد: برای معافیت ۱۰ درصدی مالیاتی در دنیا سر و دست می‌شکنند، ولی در ایران اتفاقی نمی‌افتد، چون در بازار آزاد فضای کاری وجود دارد که باعث تشویق افراد برای ورود به بورس نمی‌شود.

به گفته این مقام مسؤول در حال حاضر جذابیت‌هایی در بورس کالا به وجود آمده و مدل‌های مختلف برای فروش محصول تعبیه شده است، ولی جذابیت واقعی زمانی برای بورس ایجاد می‌شود که معاملات مشتقه وجود داشته باشد و در واقع بورس کالا در جایگاه قیمت ساز برای همه بازار‌‌‌ها قرار گیرد. ضمن این‌که خاصیت اهرمی معاملات مشتقه به نقش پررنگ‌تر بورس کالا در این زمینه کمک می‌کند.

سلطانی‌نژاد با اشاره به ارزش ۲٫۷ تریلیون دلاری معاملات مشتقه پی وی سی در بورس کالای دالیان چین، گفت: گرچه مصرف‌کنندگان مواد پلیمری چین با تعداد زیادی روبه‌رو است، ولی ایران نیز به عنوان تولیدکننده بزرگ محصولات پتروشیمیایی سالانه بیش از ۴۰ میلیون تن محصول تولید می‌کند که می‌تواند عاملی مهم برای به دست گرفتن جایگاه مرجع قیمتی باشد.

برخی هنوز از بورس و شفافیت می‌ترسند

وی افزود: در برخی حوزه‌ها جدا شدن از فضایی غیرشفاف و از طرفی حرکت بازار سنتی به سمت بازار پیشرفته بورس برای برخی فعالان بازارهای کالایی سخت است و احساس می‌کنند که با ورود به بورس نقش خود را از دست می‌دهند، در حالی که جایگاه آن‌‌‌ها حرفه‌ای‌تر می‌شود. در برخی حوزه‌ها حتی کارشکنی می‌شود، از جمله زمان تحویل کالا که در بازار آزاد گاهی راحت‌تر نسبت به بورس کالا انجام شده و باید تلاش کرد، تا بورس کالا جذاب تر از بازار آزاد باشد.

یخ قیمت مرغ منجمد در بورس کالا می‌شکند

مدیرعامل بورس کالا با بیان این‌که برنج در بورس کالا هنوز عرضه آن‌چنانی تجربه نکرده، افزود: در حال حاضر تمرکز اصلی بورس کالا بر عرضه مرغ منجمد است که نیازمند همکاری رسانه‌ها برای نشان دادن این ظرفیت در بورس کالا است.

وی ادامه داد: در ابتدای راه‌اندازی بازار مشتقه سکه طلا روزانه دو یا ۳ مورد معامله داشت، اما در حال حاضر روزانه به‌طور متوسط ۱۰ هزار معامله سکه آتی در آن انجام می‌شود. در زمینه جو دامی نیز در روزهای اول شاید آمار‌‌‌ها قابل توجه نبود، اما با حمایت وزیر جهاد کشاورزی در حال حاضر روزانه ۱۰ هزار تا ۲۰ هزار تن جو معامله می‌شود. هم‌اکنون یک میلیون تن جو در انبارهای کالایی دپو شده که مربوط به دسترنج ۱۴۸ هزار کشاورز است که با ورود به بورس علاوه بر آشنایی با این بازار متشکل می‌توانند از ظرفیت‌ها استفاده کنند.

دو راهکار برای حل نقدینگی واحد‌های تولیدی کوچک و متوسط

وی در برابر این پرسش که مصرف‌کنندگان خرد که با مشکل نقدینگی در فضای رکود مواجه هستند و مجبورند به دلال‌های پولدار در بازار آزاد مراجعه کنند، بورس کالا چه کمکی در زمینه معاملات اعتباری می‌تواند ارایه بدهد؟ گفت: صندوق‌های کالایی به‌طور حرفه‌ای‌تر می‌توانند جای دلال‌‌‌ها را بگیرند، با این تفاوت که این صندوق‌‌‌ها تحت نظارت سازمان بورس کار می‌کنند و رفتارهای اقتصادی نشان می‌دهند.

این مقام مسؤول ادامه داد: صندوق‌های کالایی مجاز شده‌اند که مطابق با مصوبه سازمان بورس، گواهی سپرده را خریداری کنند. این صندوق‌‌‌ها صرفاً دنبال تحویل کالا نیستند و گواهی‌ها را با تنزیل نرخی به متقاضیان واحد‌های تولیدی از جمله مصرف‌کنندگان شکر یا جو دامی بفروشند. به این ترتیب کالای مورد نیاز این واحد‌‌‌ها به راحتی تأمین می‌شود.

راهکار دیگر خرید دین است، به‌طوری که فروشنده می‌تواند در بورس کالا به صورت اعتباری محصول خود را به اعتبار پشتوانه خریدار خود در بازار می‌فروشد.

سلطانی‌نژاد خاطرنشان کرد: در بورس کالا سابقه خریدار کاملاً مشخص است و نیازی به‌کارکردن با خریدار برای یک دوره زمانی به منظور کسب اعتبار نیست، خریدار به واسطه حجم خرید از اعتبار برخوردار می‌شود و دین خریدار به شرکتی همچون ذوب‌آهن به پشتوانه اعتبار آن در بورس است. به این ترتیب صندوق‌های تنزیل دین می‌توانند بدهی آن خریدار به ذوب آهن را خریداری کنند. این پیشنهاد در حال حاضر در بورس کالا بررسی و در چند همایش مالی هم ارایه شده و می‌توان این صندوق‌‌‌ها را راه‌اندازی کرد.

داستان شکر و بدعهدی عرضه‌کنندگان قدیمی

سلطانی‌نژاد در مورد عرضه محصولات اساسی کشاورزی در بورس کالا گفت: هم اکنون عرضه شکر حجم قابل قبولی در بورس کالا دارد و حجم معاملات آن از ابتدای امسال تاکنون به بیش از ۲۰۰ هزار تن رسیده که اگر با همین رویه ادامه یابد، به بالای یک میلیون تن تا پایان سال خواهیم رسید. تقاضای مصرف داخلی شکر سفید هم اکنون دو میلیون و ۱۰۰هزار تن است که ۵۰ درصد این تقاضا در بورس کالا به راحتی قابل دادوستد است.

وی درمورد بدعهدی برخی فروشندگان شکر در بورس کالا گفت: برخی از عرضه‌کنندگان به لحاظ تحویل کالا در موعد تحویل به موقع انجام نمی‌دادند که از طریق نظارت وزارت جهاد کشاورزی و همچنین اجرای برخی تضامین در بورس کالا این مشکل حل شده است.

خیال پایین‌دستی‌های پتروشیمی راحت شد

 

وی از آمادگی بورس کالا برای پذیرش مواد پتروشیمیایی شرکت‌های خارجی در بورس کالا خبر داد و گفت: بورس کالا آماده است، همچون در گذشته که سابقه عرضه محصولات سامسونگ و ال‌جی را در بورس کالا تجربه کرده، هم‌اکنون نیز این قابلیت را دارد که این محصولات را پذیرش کند. در این زمینه حتی بورس کالا می‌تواند با تسریع در پذیرش انبارهایی که در مناطق آزاد احداث می‌شود، کالای این شرکت‌ها را دپو و مورد معامله قرار دهد.