لاستیک هم چند نرخی شد

در بازار لاستیک چه خبر است؟ مدت‌هاست که بازار لاستیک اوضاع خوبی ندارد، خریداران چه برای لاستیک سواری چه سنگین با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در گذشته برای تأمین نیاز داخل در کنار تولید، واردات لاستیک هم صورت می‌گرفت که دولت برای واردات ارز ۴۲۰۰ تومانی در نظر گرفته بود. بدین معنا که زمانی تولیدکنندگان داخلی ادعا می‌کردند علاوه بر اینکه نیاز داخل را تأمین می‌کنند، بلکه راه صادرات لاستیک را هم در پیش گرفتند. به گزارش باشگاه خبرنگاران‌جوان، این اتفاق در حالی رخ داد که زمانی واردات لاستیک آن هم با ارز ۴۲۰۰ تومانی داشتیم! بعد از اینکه کشور با مشکلات ارزی دست‌وپنجه نرم می‌کرد، دولت اقدام به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کرد و ارزنیمایی را جایگزین آن کرد. این اقدام که می‌توانست قیمت لاستیک را شفاف و بساط رانت را جمع کند، ادامه یافت. به این ترتیب که لاستیک یارانه‌ای تعریف شد و به هر شخص یک سهمیه اختصاص یافت اما آیا دولت موفق بود؟ برای نزدیک شدن قیمت لاستیک دولتی و آزاد به یکدیگر، سامانه جامع تجارت را راه‌اندازی کردند اما اکنون با وجود خریدوفروش‌ها در این سامانه، براساس مشاهدات میدانی اکنون در بازار لاستیک قیمت‌ها چند نرخی است و مشکلات زیادی را برای خریداران ایجاد کرده است.

علت گرانی لاستیک و کمبود لاستیک‌های سنگین در بازار

سیدمحمد میرعابدینی؛ دبیر انجمن واردکنندگان تایر، با اشاره به علت گرانی لاستیک و کمبود لاستیک‌های سنگین در بازار، گفت: در گذشته واردات لاستیک با ارز ۴۲۰۰ تومانی انجام می‌شد اما از ابتدای سال ۹۸ به بعد این ارز برداشته شد و واردکنندگان ملزم شدند با ارزنیمایی واردات لاستیک را انجام دهند اما برخی از واردکنندگان از آن زمان که ارز ۴۲۰۰ تومانی دارند مابه‌التفاوت آن را پرداخت نکرده‌اند. دبیر انجمن واردکنندگان تایر، با بیان اینکه از خردادماه سال گذشته، با تصویب ستاد اقتصادی دولت، لاستیک سنگین از زمره کالا‌های اساسی خارج و واردات آن از شمول دریافت ارز دولتی حذف و نهایتاً قرار شد لاستیک‌های سنگین با ارز نیمایی وارد شوند، گفت: با این حال مقرر شد آن دسته از واردکنندگانی که واردات لاستیک سنگین تا پس از تاریخ تصویب دستورالعمل جدید را ثبت سفارش می‌کردند، همچنان با ارز ۴۲۰۰ تومانی لاستیک وارد کنند اما برخی از واردکنندگان از آن زمان که ارز ۴۲۰۰ تومانی دارند مابه تفاوت آن را پرداخت نکرده‌اند.

لاستیک چگونه عرضه می‌شود؟

میرعابدینی؛ با اشاره به عرضه لاستیک در سامانه، گفت: لاستیک در کل یا از طریق سامانه جامع تجارت یا سامانه راهداری عرضه می‌شود. لاستیک‌هایی که با ارز نیمایی وارد می‌شوند باید در سامانه جامع تجارت و لاستیک‌هایی که با ارز ۴۲۰۰ وارد می‌شوند، در سامانه راهداری عرضه شوند که در این سامانه حواله می‌شوند. او گفت: آن زمان که تایر با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌شد برخی واردکنندگان لاستیک وارد نکردند و چون هنوز ارز داشتند تا زمانی که با این روند لاستیک توزیع شود، شاهد دونرخی بودن لاستیک در بازار هستیم، زیرا لاستیک‌هایی که با ارز نیمایی وارد می‌شود خریدار ندارد و در مقابل لاستیک‌های با ارز ۴۲۰۰ تومانی خریدار دارند. دبیر انجمن واردکنندگان تایر، گفت: ادامه این روند باعث شده بازار به هم بخورد. به همین دلیل واردات در سال ۹۹ نسبت به سال۹۸، ۸۰ درصد کاهش پیدا کرد و اکنون واردات به مشکل برخورده است. حالا انگار سامانه جامع تجارت هم نتوانسته مشکلات را حل کند، بلکه به مشکلات هم اضافه کرده است. ۲۲خردادماه بود که دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران کشور درخصوص خرید و فروش لاستیک در سامانه جامع تجارت بیان کرد: در حال‌حاضر اصلاً لاستیک کامیون در سامانه تخصیص و توزیع کالا و تایر مربوط به وزارت صمت موجود نیست و کامیون‌داران لاستیک را با نرخ آزاد و گران خریداری می‌کنند.

مشکلات سامانه جامع تجارت چیست؟

 احمد کریمی؛ ‌دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران کشور، گفت: از حدود سه سال پیش بود که بخش حمل‌ونقل جاده‌ای با کاهش جدی لاستیک مواجه شد و زمانی‌که کالایی در بازار کاهش پیدا می‌کند، افزایش قیمت خواهد داشت که نه واردکنندگان و نه تولیدکنندگان همکاری مناسب را نداشتند و دولت تصمیم گرفت با ارز ترجیحی واردات را دنبال کند که این اتفاق هم رخ داد. او بیان کرد: سایتی طراحی شد که لاستیک را براساس عملکرد ناوگان و کارکرد ناوگان تخصیص دهند که کار دستی بود و باعث شد در کوتاه‌مدت بازار به تعادل برسد و در اختیار مصرف‌کننده واقعی قرار گیرد. اما متأسفانه در ابتدای سال ۹۹ دولت تصمیم گرفت ارز ترجیحی را بردارد و مشکلاتی را ایجاد کرد به این دلیل که قیمت لاستیک در قیمت تمام شده هزینه حمل، تأثیر گذاشت چرا که هزینه ۲۰ درصد هزینه حمل را قیمت لاستیک شامل می‌شود. دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران کشور، تشریح کرد: دارندگان ناوگان با باقیمانده ارز ترجیحی که توزیع می‌شد بخشی از نیاز را تأمین کردند تا اواسط سال گذشته لاستیک هم توزیع پایان یافت و از طریق سامانه جامع تجارت لاستیک با ارز نیمایی در اختیار مشتریان قرار گرفت که مشکلات بسیار جدی دارد. کریمی؛ ‌تشریح کرد: ورود به این سامانه کار بسیار دشواری بود و اکنون شرایط به نحوی است که با هماهنگی صورت گرفته لاستیک توسط عامل توزیع، از سامانه دریافت می‌شود و در اختیار عامل توزیع قرار می‌گیرد، مشکلاتی رخ داد که یکی این بود عاملین توزیع سه حلقه لاستیک را ثبت نام می‌کنند اما دو حلقه لاستیک را تحویل می‌دهند. دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران کشور، بیان کرد: در حال‌حاضر بخش فرآورده‌های نفتی، بخش مسافری، بخش حمل‌ونقل کالای تجاری با افزایش قیمت لاستیک و کاهش لاستیک مواجه هستند و باید مطالعه‌ای صورت گیرد تا شرایط بهتر شود. به گفته دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون‌داران کشور با وجود ابلاغ عرضه لاستیک با ارز دولتی ناهماهنگی‌هایی بین بانک‌مرکزی، گمرک و بانک‌عامل وجود دارد و آن ۱۲۰ هزار حلقه لاستیک که قرار بود تا ۳۰ خرداد از گمرک بیرون بیاید، به جایی نرسید. البته بانک مرکزی نامه را به بانک عامل داده است، اما بانک‌های عامل خصوصاً بانک صادرات همکاری مناسبی ندارند. مصطفی تنها؛ سخنگوی انجمن صنعت تایر، گفت: از اواخر سال ۹۸ برای واردات تایر توسط تولیدکنندگان به صنعت تایر کشور ارزی تخصیص داده نشد و از اول سال ۹۹ به صنعت تایر اعلام شد که به علت مشکلات ارزی، ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده نمی‌شود و ارزنیمایی جای آن را می‌گیرد و تا ۱/۳/۱۳۹۹ به صنعت تایر فرصت داده شد اگر محموله‌ای با همان ارز ۴۲۰۰تومانی دارد، از گمرک ترخیص کند و از۱/۳/۱۳۹۹ چنانچه کالایی وارد می‌شد، باید مابه‌التفاوت ارزی برای ترخیص به گمرک پرداخت می‌شد. سخنگوی انجمن صنعت تایر کشور، با بیان اینکه برخی از شرکت‌ها اقدام به خرید تایر نکرده بودند که همین عامل مشکلاتی را ایجاد کرد، گفت: به دو تا سه شرکت که هنوز ارز ۴۲۰۰ تومانی داشتند مهلت بیشتری داده شد تا بتوانند کالایی را که هنوز خریداری نکردند بخرند و وارد کنند، یعنی ارز به آنها تخصیص داده شد اما تایری وارد نکرده بودند و به آنها تا اواخر سال۹۹ اجازه دادند تا بتوانند تایر را خریداری و با همان نرخ ۴۲۰۰ تومانی وارد کنند و با ثبت در سامانه جامع تجارت و نظارت ستاد تنظیم بازار توزیع شود.