تردد خودروهای فرسوده به‌ویژه ناوگان حمل‌ونقل عمومی‌فرسوده در سطح شهرها و جاده‌ها نقش مؤثری در آلودگی هوا و رخ دادن تصادفات جاده‌ای دارد. گرچه در قانون راهکارها و ملاک‌هایی برای تعیین سن فرسودگی و اسقاط خودروها وجود دارد اما یک کارشناس می‌گوید: لازم است تلفیقی از شاخص‌ها مبنای تعیین فرسودگی خودروها قرار گیرند. به گزارش […]
تردد خودروهای فرسوده به‌ویژه ناوگان حمل‌ونقل عمومی‌فرسوده در سطح شهرها و جاده‌ها نقش مؤثری در آلودگی هوا و رخ دادن تصادفات جاده‌ای دارد. گرچه در قانون راهکارها و ملاک‌هایی برای تعیین سن فرسودگی و اسقاط خودروها وجود دارد اما یک کارشناس می‌گوید: لازم است تلفیقی از شاخص‌ها مبنای تعیین فرسودگی خودروها قرار گیرند. به گزارش ایسنا، بخشی از تصادفات جاده‌ای از جمله حوادث اخیر اتوبوس خبرنگاران و سربازمعلم‌ها ناشی از فرسودگی سیستم حمل‌ونقل است. براساس آخرین اظهارات مهدی جمالی‌نژاد؛ معاون عمرانی و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور، در بهمن ماه سال گذشته، ۷۰ درصد از ناوگان حمل‌ونقل عمومی‌کشور، پیر و فرسوده است. قانون هوای پاک با هدف اصلی کاهش آلودگی هوا و عوارض ناشی از آن در ۲۵تیرماه ۱۳۹۶ به تصویب مجلس رسید و از سوی رئیس‌جمهوری برای اجراء ابلاغ شد. این قانون در قالب ۳۴ ماده برای ۲۱ دستگاه اجرایی مختلف تکالیفی را تعیین کرد. یکی از راهکارهایی که این قانون برای کنترل آلودگی هوای ناشی از وسایل‌نقلیه فرسوده مشخص کرده بود اسقاط و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده پس از رسیدن به «سن فرسودگی» بود اما آییننامه اجرایی این ماده مهم درباره سن فرسودگی انواع وسایل‌نقلیه در تیرماه سال ۹۹ براساس استعلام دیوان‌عدالت اداری از شورای‌نگهبان ابطال شد. آییننامه سابق ماده۸ قانون هوای پاک که مصوب سال ۹۷ بود، مالکان وسایل‌نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمه‌سنگین، سنگین و موتورسیکلت را مکلف کرده بود که وسایل‌نقلیه خود را پس از رسیدن به «سن فرسودگی» از رده خارج کنند اما حدود دو سال پیش، درپی شکایت فردی که باید براساس این آییننامه خودروی تویوتا لندکروز ۲۰ ساله خود را اسقاط می‌کرد، آییننامه ماده۸ قانون هوای پاک براساس استعلام دیوان‌عدالت اداری از شورای‌نگهبان ابطال شد. در آییننامه قدیم ماده۸ قانون هوای پاک ملاک اسقاط خودروها، «سن فرسودگی خودرو» بود درحالی‌که در آییننامه جدید این ماده از قانون هوای پاک – ملاک اسقاط انواع خودروها «معاینه‌فنی» است. در این آییننامه جدید دو نوع سن مرز فرسودگی و سن فرسودگی برای انواع وسایل‌نقلیه تعریف شده است و به این‌ترتیب زمانی‌که وسیله‌نقلیه به سن مرز فرسودگی می‌رسد، نیازمند مراقبت و تعمیرات بیشتر است و باید تعداد دفعات معاینه‌فنی سالانه آن و عوارض سالیانه مربوطه افزایش یابد. در آییننامه جدید سن مرز فرسودگی نسبت به سن فرسودگی خودرو در آییننامه قبلی کمتر اما تعداد دفعات معاینه‌فنی افزایش پیدا کرده و برای اتوبوس‌های برون شهری، سه مرتبه در سال یعنی هر چهار ماه یک بار تعیین شده است. براساس آییننامه جدید ماده۸ قانون هوای پاک -که ماه گذشته تصویب شده است- وزارت کشور موظف به تشدید نظارت بر عملکرد مراکز معاینه‌فنی کلانشهرهاست که دستورالعمل نحوه تشدید نظارت، ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آییننامه توسط وزارت کشور و با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست تهیه و ابلاغ میشود همچنین وزارت کشور و نیروی انتظامی‌جمهوری اسلامی‌ایران موظفند سازوکار لازم را از طریق سامانه یکپارچه معاینه‌فنی کشور به‌نحوی فراهم کنند که پس از انجام آزمون‌های برخط معاینه‌فنی، نتیجه فرآیند آزمون وسیله‌نقلیه شامل غیرفرسوده، سن مرز فرسودگی، وسیله‌نقلیه فرسوده و تعداد دفعات متوالی مردودی وسیله‌نقلیه در سامانه و برگ معاینه‌فنی مربوط به مالک وسیله‌نقلیه درج شود. بهزاد اشجعی؛ دبیر اسبق کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی سازمان حفاظت محیط‌زیست، دراین‌باره می‌گوید: فرسودگی بیش از حد ناوگان حمل بار و مسافر در کشور مسبب مشکلات زیادی هم از منظر ایمنی که منجر به وقوع سوانحی مانند اتوبوس خبرنگاران یا اتوبوس سربازان‌معلم و اتفاقات مشابه گذشته میشود و هم از منظر آلایندگی و مصرف سوخت تأثیر بسیار مخربی دارند و این آثار در آمارها نمایان است. او ضمن تأکید بر اینکه نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی‌امروز یکی از ضروری‌ترین برنامه‌هایی است که هر دولتی باید در پیش گیرد، تصریح می‌کند: سهل‌گیرانه‌تر کردن معیار فرسودگی خودروها منجربه نوسازی ناوگان نمی‌شود چرا که حذف صورت مسأله کمکی به حل مشکل نمی‌کند. در این زمینه لازم است با استفاده از معیارهای دقیق و فنی ناوگان فرسوده را تعیین و برای نوسازی آن‌ها برنامه‌ریزی شود. این عضو سابق کارگروه ملی کاهش آلودگی هوای کلانشهرها، ادامه می‌دهد: در گذشته سن خودروها، معیار فرسودگی بود، گرچه معیار سن نیز به‌نوبه خود مشکلاتی دارد و نمی‌توان برای تمام خودروها و با هر کیفیت تولید و استاندارد آلایندگی یک سن واحد را به‌عنوان معیار فرسودگی تعیین کرد اما از طرفی دیگر نیز تکیه کامل بر شاخص معاینه‌فنی نمی‌تواند معیار محکم و قابل اطمینانی برای تعیین خودروهای فرسوده باشد چراکه در مراکز معاینه‌فنی مشکلات زیادی از صدور معاینه‌فنی‌های تقلبی گرفته تا تخلف در انجام آزمون‌ها و… وجود دارد. او خاطرنشان می‌کند: اتوبوسی که منجر به فوت دو خبرنگار شد نیز یک ماه قبل از حادثه گواهی معاینه‌فنی اخذ کرده بود این در حالیست که حتی همین گواهی‌های معاینه‌فنی سهل‌گیرانه نیز در خیابان‌ها و جاده‌ها کنترل نمی‌شود و در حال‌حاضر کنترل و جریمه خودروهای فاقد معاینه‌فنی تنها در تهران -که ۴۵ درصد آلایندگی خودروها ناشی از ناوگان فرسوده است- و به‌صورت بسیار محدود در چند کلانشهر دیگر صورت می‌گیرد و اگر به فرض یک خودرو فاقد معاینه‌فنی در یک شهر کوچک تردد کند کسی نیست که جلوی تردد آن را بگیرد. اشجعی؛ در پایان با بیان اینکه تکیه کامل بر معاینه‌فنی شاخص مناسبی برای تعیین ناوگان فرسوده نیست، تأکید می‌کند: لازم است تلفیقی از سن و معاینه‌فنی و در صورت امکان کیفیت و استانداردهای تولید خودرو به‌عنوان شاخص فرسودگی قرار گیرند تا بازدهی این شاخص به حد مطلوب برسد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.