روز خبرنگار، روزی همه مردم

امروز روز خبرنگار است؛ یعنی روز من و روز شما. دهکده جهانی دهه ها است که خبرنگاری را عمومی کرده و این روزها هر کسی می تواند با داشتن یک موبایل خبررسانی کند. در واقع با ظهور تکنولوژی و البته فضای مجازی، قلم جای خود را ابزار عصر جدید داده است. این روزها کمتر خبرنگاری پیدا می شود که قلم در دست بگیرد و انگشت ها نقش قلم و موبایل، تبلت، لب تاب و غیره نقش کاغذ را ایفا می کنند.

اما پیشینه خبرنگاری مربوط می شود به عصرتمدن. یعنی به زمانی برمی گردد که خط اختراع شد و کتابت به میان آمد. البته در آن عصر هم خبرنگاری آنقدر فراگیر نبود یعنی خبرها را روی پوست نوشته می کردند و آنرا در چهار راهی های عامه قرار می دادند تا مردم از رویداد های که اتفاق افتاده است با خبر شوند. از سویی این کار مشکل هایی را هم در خود داشت و آن اینکه اخبار دیرتر به اطلاع مردم می رسید و دیگر اینکه نوشتن خبر زمان زیادی را در بر می گرفت. خبر اول به صورت مهر کنده می شد و بعد از آن بر روی پوست و یا چیزهای مروج دیگر می زدند و آنرا در اختیار مردم قرار می دادند.

در ایران اما سابقه خبرنگاری به زمانی مربوط می شود که نخستین چاپخانه ایران حدود سال ۱۲۴۰ هجری قمری از شهر تبریز به کار افتاد و سال ها بعد به تهران، اصفهان، شیراز و بوشهر انتقال یافت. کلمه روزنامه در شعر عنصری، فردوسی، ناصر خسرو، خاقانی، نظامی و نثرعربی_فارسی ابن بلخی و ابوالمعالی شیرازی مفهوم نوشته دیگری را داشته که معمول و مصطلح دیوانیان و بازرگانان و دریانوردان قدیم برای ثبت احوال و اعمال روزمره شان بوده است. روزنامه ای که به تدریج صورت معرب آن یعنی (روزنامج) و روزنامجه به صورت نوساخته روزنامچه در آمده و تا روزگار اخیر بر زبان و قلم نویسندگان دیوانی می گذشت.

اکنون قریب یکصد و چهل و اندی سال از آغاز ظهور مطبوعات زبان پارسی در کشور ایران می گذرد و در این مدت مراحل متعددی را پیموده تا به وضع فعلی در آمده است و پایه دانشوری روزنامه نگاری ایران همچون علی اکبر دهخدا، محمد تقی بهار، حسن تقی زاده، عبدالرحیم خلخالی، محمد علی تربیت، حسن رشدیه، محمد ناظم الاسلام کرمانی، محمد علی داعی الاسلام، علی محمد اویسی، محمد مهدی تبریزی، محمود غنی زاده و مرتضی قلی خان فکری ارشاد، از خود آثار و نوشتارهای ارزنده ای به جای گذاشته اند که نباید آن ها را از یاد برد.

در حال حاضر اما همانطور که گفته شد شرایط خبرنگاری به کلی تفاوت کرده است و چه بسا هستند کسانی که نحوه گزارش کردنشان از یک حادثه دست کمی از خبرنگاران حرفه ای ندارد. پس روز همگان مبارک باشد اما سادمان نرود که قلم همانطور که می تواند روایت کننده خبری باشد، به همان اندازه نیز می تواند تاثیرگذار باشد و واقعیت را تحریف کند. بنابراین در زمانه ای اینچنین باید بیش از پیش مواظب نوشته هایمان باشیم. نوشته هایی که راوی موفقیت ها، ناکامی ها، زخم زدن ها، یادآوری خاطرات و غیره هستند.