اما و اگرهای استفاده از آب‌شیرین‌کن‌ها در جبران کم‌آبی

کارشناس اقتصاد مدیریت منابع آب، با اشاره به اینکه هزینه هر مترمکعب یک یورو برای شیرین کردن آب دریا است، گفت: اکنون در زمینه بهره گرفتن از این روش برای تأمین آب بحث دوگانه‌ای وجود دارد و آن اینکه این آب گران چه مصارفی خواهد داشت؟ محمدابراهیم رئیسی؛ در گفت‌وگو با ایلنا، درباره توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها […]

کارشناس اقتصاد مدیریت منابع آب، با اشاره به اینکه هزینه هر مترمکعب یک یورو برای شیرین کردن آب دریا است، گفت: اکنون در زمینه بهره گرفتن از این روش برای تأمین آب بحث دوگانه‌ای وجود دارد و آن اینکه این آب گران چه مصارفی خواهد داشت؟ محمدابراهیم رئیسی؛ در گفت‌وگو با ایلنا، درباره توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها و نقش آنها در جبران کمبود آب در کشور اظهار داشت: آب‌شیرین‌کن‌ها مثل بقیه طرح‌های کشور در دور باطل افراط و تفریط قرار گرفته‌اند، برخی طرفدار افراطی و برخی مخالف افراطی آن هستند، اما به هرحال در دسته استفاده از آب‌های نامتعارف قرار دارند، یعنی آب‌هایی که خود شیرین نیستند یعنی یا شور و یا آلوده هستند. وی افزود: با استفاده از آب‌شیرین‌کن‌ها می‌توانیم برخی از نیازهای خود را برطرف کنیم اما نکته مهم مکان و شکل استفاده است، آب‌شیرین‌کن‌‌‌ها اکثراً کنار منابع آب شور قرار دارند و متناسباً هم از آنها استفاده می‌شود، اکنون کشورهای حاشیه خلیج‌فارس که منابع آب شیرین زیرزمینی کمی ‌دارند، از آب‌شیرین‌کن‌ها استفاده می‌کنند، اگر ما هم منابع آب ارزان‌تری داشتیم نیازی به استفاده از آب‌شیرین‌کن نداشتیم، هرچند اکنون هم برخی منابع آب ارزان داریم که با هزینه کمتری مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. این کارشناس اقتصاد مدیریت منابع آب، در ادامه با اشاره به هزینه هر مترمکعب یک یورو برای شیرین کردن آب دریا گفت: اکنون در زمینه بهره گرفتن از این روش برای تأمین آب بحث دوگانه‌ای وجود دارد و آن اینکه این آب گران چه مصارفی خواهد داشت؟ مثلاً در عربستان برای کشاورزی هم استفاده می‌شود، کشاورزی چقدر باید درآمد داشته باشد که آب مترمکعبی یک یورو برای آن صرف شود؟ در کشور ما در مناطق جنوبی و سیستان‌وبلوچستان که امکان تأمین آب از منابع سطحی و زیرزمینی وجود ندارد از آب‌شیرین‌کن استفاده می‌شود اما در هر حال آب گرانی است. وی تصریح کرد: در سال‌های اخیر اقداماتی برای شرین کردن آب جهت مصارف صنعتی انجام می‌شود که ارزش‌افزوده آب بیشتر از هزینه تمام شده است، بنابراین توجیه دارد، زیرا وقتی آب با یک یورو هزینه‌کرد شیرین می‌شود باید به‌گونه‌ای مصرف شود که بیش از این رقم درآمد داشته باشد، یعنی در کشور ما تنها برای بخش صنعت به‌صرفه است، زیرا از لحاظ ارزش‌افزوده از یک مترمکعب آب مشکلی نیست اما برای بقیه بخش‌ها این میزان ارزش‌افزوده را نداریم. رئیسی؛ بیان داشت: نکته دیگر اینکه در ایران آب بی‌رویه مصرف می‌شود، برای هر یک مترمکعب آب در اسمز معکوس چهار کیلووات ساعت برق مصرف می‌شود، اگر این میزان برق اگر برق ارزان بدهیم عدد بزرگی در قیمت تمام‌شده نیست اما در صورتی که قیمت برق را واقعی در نظر بگیریم حتماً عدد قابل‌توجهی است، برق بخشی از آب‌شیرین‌کن‌هایی که در ایران وجود دارند به قیمت دولتی محاسبه می‌شود، بنابراین تأمین آب جهت شرب و کشاورزی از این مسیر بسیار برای دولت هزینه‌بر است. وی خاطرنشان کرد: آب‌شیرین‌کن یکی از روش‌های استفاده از آب غیرمتعارف در جای خود است اما هنوز ارزیابی درستی از آثار زیست‌محیطی به‌خصوص در حوزه دریا نداریم، معمولاً آب‌شیرین‌کن‌ها چهار برابر آبی که شیرین می‌کنند آب دریا را شور می‌کنند و پساب این آب منطقه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد که اگر ارزیابی درست نداشته باشیم در استفاده از آن دچار مشکلاتی می‌شویم، ضمن اینکه هزینه بالای تولید آب را هم باید در نظر گرفت. دبیر مالی و اقتصادی کمیته ملی سدهای بزرگ، گفت: مسأله مهم در مورد آب‌شیرین‌کن‌ها اینکه بتوانیم تأمین نیازهایمان را متناسب با جغرافیا انجام دهیم عنقریب در گیلان و مازندران با کمبود آب شرب مواجه می‌شویم سؤال این است که چرا استفاده از آب‌شیرین‌کن در این استان‌ها مطرح نیست؟ وی همچنین اظهار کرد: ما در جنوب به آب زیرزمینی دسترسی نداریم، احداث سد نیز کار تأمین آب را مشکل‌تر می‌کند، اکنون به مرحله‌ای رسیدیم که به منابع آب متعارف دسترسی کمتری داریم، در امارات، کویت و عربستان بیش از کشور ما از آب دریا بهره می‌برند شاید ما نیز باید به صورت جدی‌تری به این عرصه ورود کنیم. رئیسی؛ خاطرنشان کرد: باید از فرصت بهره‌برداری از آب شور دریا و آب‌شیرین‌کن‌ها استفاده کنیم و در کنار آن برنامه‌ریزی کرده و نگرانی محیط‌زیستی را برطرف کنیم. در کنار روش‌های بازچرخانی برای تأمین آب صنایع به آب‌شیرین‌کن‌ها هم در چارچوب‌های خودش توجه شود، هرچند اگر انجام نشود هم ضرر نکرده‌ایم، زیرا سواحل خودمان را کمتر آلوده کرده‌ایم و آبزیان سمت کشورهای حاشیه خلیج‌فارس که بیش از ما اقدام به ساخت کرده‌اند به سوی کشور ما روانه می‌شوند، به هرحال استفاده بخردانه از این منبع آب حتماً برای کشور مفید و حتی در برخی مناطق ضروری است.