شهر محل زندگی است ،نه جولانگاه خودرو

  گروه محیط‌زیست- بر طبق آمار ارایه شده به ازای هر ۴٫۵ ایرانی یک خودرو وجود دارد. نه تنها تعداد خودرو‌‌ها بلکه نوع استفاده از آن‌‌ها و ناهمسانی پخش شدن خودرو در نقاط مختلف نیز از مشکلات امروز شهرهای کشور است. در برخی از شهر‌‌ها تعداد زیاد خودرو به شهر چهره‌ای ماشینی داده است، خیابان‌‌‌ها […]

 

گروه محیط‌زیست- بر طبق آمار ارایه شده به ازای هر ۴٫۵ ایرانی یک خودرو وجود دارد. نه تنها تعداد خودرو‌‌ها بلکه نوع استفاده از آن‌‌ها و ناهمسانی پخش شدن خودرو در نقاط مختلف نیز از مشکلات امروز شهرهای کشور است. در برخی از شهر‌‌ها تعداد زیاد خودرو به شهر چهره‌ای ماشینی داده است، خیابان‌‌‌ها تبدیل به پارکینگ‌هایی شده‌اند که از دو طرف احاطه شده‌اند. زمان طرح شدن این مسأله، بیش از هر مکانی چهره پایتخت کشور، یعنی تهران در ذهنمان تداعی می‌شود. پایتختی که به انفجار جمعیتی رسیده است و تعداد بالای خودرو هم تبدیل به مشکلی اساسی آن شده است.

یک سال قبل، عباس‌آخوندی، وزیر راه و شهرسازی گفت: در زمان پیروزی انقلاب یک میلیون و ۲۰۰ هزار خودرو در کشوروجود داشته که الان به ۱۷ میلیون خودرو رسیده و پیش‌بینی شده است در دو دهه آینده تعداد خودرو‌‌ها به ۵۰ میلیون دستگاه برسد.

به گزارش مناقصه‌مزایده، تابستان سال گذشته، رییس پلیس ترافیک شهری پلیس راهور ناجا از وجود ۳میلیون و ۵۰۰هزار خودرو و تردد ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار موتورسیکلت خبر داد. با چنین حجم عظیمی از وسایل ببینید با چه وضعیتی مواجه هستیم

علیرضاجهانگیری با بیان این‌که معابر تهران به هیچ عنوان گنجایش این حجم تردد را ندارند، خاطرنشان‌کرد: معابر شهری تهران فقط گنجایش تردد یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو را دارد و این در حالی است که حدود ۷ میلیون خودرو و موتورسیکلت در آن در حال تردد هستند.

او تصریح کرد: اگر بخواهیم تعداد خودروهایی که در تهران در حال تردد هستند را پشت سر هم قرار دهیم حدود ۱۱هزار کیلومتر فضا نیاز داریم که این فضا برای موتور سیکلت‌‌ها نیز ۵هزار کیلومتر می‌شود. جالب است بدانید کل طول مرزهای آبی و خاکی ایران حدود ۸هزار کیلومتر است، در حالی که اگر خودروهای تهران را پشت هم بچینیم به ۱۱هزار کیلومتر فضا نیاز داریم. کمبود جای پارک در تهران یکی از مسایلی است که همواره به آن اشاره شده و در موردش هشدارهای مختلفی داده شده است.

حدود ۶ ماه قبل، یک کارشناس برنامه‌ریزی شهری با بیان این که هر چه از حاشیه شهر و مناطق میانی آن به محدوده مرکزی تهران نزدیک‌تر می‌شویم، شاهد پارک هزاران هزار خودرو در کوچه پس‌کوچه‌های شهر هستیم، اظهار‌کرد: امروز کوچه‌های تهران از معابری برای تردد عابران پیاده به محلی برای توقف خودرو‌‌ها تبدیل شده‌اند.

او در پایان با تأکید بر این‌که هر خودرو در شهری مثل تهران به‌طور متوسط روزانه یک ساعت و نیم تا دو ساعت یعنی ۶ تا ۸ درصد ساعات شبانه‌روز در حال حرکت است و بقیه ساعات نیز در حال توقف است.

این انفجار خودرو در شرایطی روی می‌دهد که براساس آمار اعلام‌شده از سوی معاونت آموزش سازمان حمل‌‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، درحال‌حاضر روزانه ۳هزار و ۱۰۰ دستگاه خودرو جدید در کشور تولید می‌شود که یک سوم این تعداد، یعنی حدود یک هزار و ۴۶ دستگاه خودرو وارد خیابان‌های تهران می‌شود که به این آمار باید رقم ۱۴۰ دستگاه خودروی وارداتی را نیز اضافه کرد. تابستان سال گذشته، سیدجعفر‌تشکری‌هاشمی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد که تهران بیش از یک میلیون پارکینگ کم دارد.

وقت تلف‌شده برای یافتن جای پارک

براساس آمارهای ارایه شده از سوى برخی کارشناسان امور شهری، در تهران روزانه بیش از یک میلیون خودرو برای پیدا کردن جای پارک مناسب بین ۱۵ تا ۳۵ دقیقه وقت صرف می‌کنند که این میزان بیش از دو برابر سهم جهانی است. همچنین سالانه بیش از ۳۶۰ هزار خودروی جدید به شهر تهران افزوده می‌شود که قطعاً بر متوسط میزان صرف وقت برای پیداکردن جای پارک در محدوده شهری در آینده می‌افزاید.

محمدحقانی، رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران درباره وضعیت کمبود پارکینگ در شهر تهران می‌گوید: دو سوم ظرفیت خیابان‌های تهران به پارکینگ اختصاص پیدا کرده است.

البته در شرایط فعلی، ‌توسعه حمل و نقل عمومی به‌ویژه مترو، ساماندهی پارکینگ‌‌‌‌ها و محدود کردن استفاده از وسایل نقلیه شخصی در بهبود وضعیت تهران مؤثر است.

از آن‌جایی هم که استفاده از وسیله نقلیه شخصی علاوه بر پارکینگ شدن خیابان‌‌ها به آلودگی هوا هم دامن می‌زند، لزوم توجه به حمل و نقل عمومی بیش‌تر هم می‌شود. هر چند شهرداری همواره بر توسعه حمل و نقل عمومی تأکید داشته است ولی به نظر می‌رسد ضعف‌های عمده در این زمینه همچنان پا بر جا هستند که مردم هنوز هم استفاده از وسیله نقلیه شخصی را به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی ترجیح می‌دهند.

هنگامی که تعداد خودروهای کشور و به ویژه تهران را با میزان استفاده آن‌‌ها از سوخت مقایسه کنیم، شرایط وخیم جلوه می‌کند. آمار‌‌ها نشان می‌دهد روزانه به‌طور متوسط بیش از ۷۰ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می‌شود. چنین مقدار مصرف هزاران مشکل به ویژه در زمینه محیط‌زیست ایجاد کرده است.

افزایش خودرو در کشور همگام با توسعه زیرساخت‌های مناسب برای آن نبوده است و همین باعث شده خیابان‌‌ها تبدیل به پارکینگ شوند و چهره شهر هم روز به روز ماشینی‌تر شود. در این بین شاید یکی از زود بازده‌‌‌ترین راه‌حل‌‌ها را بتوان توسعه حمل و نقل عمومی دانست که می‌تواند از مشکلات به میزان زیادی بکاهد.

علاوه بر ایجاد زیرساخت‌های مناسب در توسعه حمل و نقل عمومی، باید فرهنگ استفاده از آن را هم در جامعه نهادینه کرد تا بسیاری از مشکلات استفاده از خودروی شخصی مانند آلودگی هوا به نسبت گذشته کم‌تر شوند، در غیر این صورت باید در آینده‌ای نه چندان دور شهروندان شهر را به خودرو‌‌ها واگذار کنند.

در این میان نقش اصلی بر عهده تصمیم‌گیران جامعه است. مسؤولین ما باید دانند که شهر‌‌ها محل زندگی است. هجوم خودرو‌‌ها زندگی را برای مردم سخت کرده است. خودرو همچون بسیاری از ساخته‌های دیگر بشر برای راحتی و آسایش ما ساخته شده‌اند.

 

اما هم‌اکنون این مصنوع بشری به همراه فواید خود، مضرات بسیاری برای ما ایجاد کرده است. زندگی مطلوب ما در آینده، مربوط به تصمیم‌های صحیح امروز ماست.