در ماه‌های گذشته رکوردهای بی‌سابقه مصرف برق باعث اعمال تغییراتی در شیوه تعرفه‌گذاری قبوض برق شد. هرچند تا پیش از این طبق مصوبه هیأت دولت سالیانه هفت درصد به قبوض برق اضافه می‌شد ولی افزایش قبوض برق به این شکل، علاوه بر اینکه حرکتی در راستای عادلانه شدن مصرف نبود، بازدارندگی در جهت کاهش مصرف […]
در ماه‌های گذشته رکوردهای بی‌سابقه مصرف برق باعث اعمال تغییراتی در شیوه تعرفه‌گذاری قبوض برق شد. هرچند تا پیش از این طبق مصوبه هیأت دولت سالیانه هفت درصد به قبوض برق اضافه می‌شد ولی افزایش قبوض برق به این شکل، علاوه بر اینکه حرکتی در راستای عادلانه شدن مصرف نبود، بازدارندگی در جهت کاهش مصرف هم نداشت و مصرف روزافزون برق در کشور هم گواه همین مطلب است. به گزارش مناقصه‌مزایده، شیوه‌ای که از آن به تعرفه‌گذاری پلکانی یا IBT یاد می‌شد و یکی از شیوه‌های مرسوم تعرفه‌گذاری در دنیا است، برای اولین‌بار در کشور در بند«ی» تبصره۸ قانون بودجه ۱۴۰۰ آورده و تصویب شد. در این بند آمده شده است: وزارتخانه‌های نفت و نیرو موظفند در سال ۱۴۰۰ تعرفه‌های آب، برق و گاز مشترکین خانوارهای کشور را به‌گونه‌ای اصلاح نمایند که با رعایت مناطق جغرافیایی کشور، تعرفه مشترکین کم‌مصرف خانوارهای محروم تحت پوشش کمیته امداد امام‌خمینی(ره) و سازمان بهزیستی برابر صفر، مشترکین تا الگوی مصرف به صورت یارانه‌ای، مشترکین پُرمصرف بالاتر از الگوی مصرف به صورت غیریارانه‌ای و براساس الگوی افزایش پلکانی (آی.بی.تی) تعیین شود. تعرفه به نرخ صفر آب خانوارهای مذکور براساس بعد خانوار محاسبه می‌شود و میزان افزایش تعرفه مشترکین پرمصرف بالاتر از الگوی مصرف باید حداقل به‌اندازه‌ای تعیین شود که بارمالی رایگان کردن تعرفه مشترکین کم‌مصرف را جبران نماید و نیاز به تأمین منابع جدید نداشته باشد. در این شیوه، مشترکین پرمصرف بایستی مبلغ واقعی و بدون یارانه برق خود را که معادل برق تولیدی تجدیدپذیرها یا برق صادراتی است بپردازند و در عوض مشترکین کم‌مصرف تخفیف صد در صدی داشته باشند و برق رایگان دریافت کنند. آیین‌نامه اجرایی این ماده پس از چند ماه تأخیر در تابستان امسال ابلاغ شد و براساس آن مشترکینی که زیر ۱۰۰ کیلووات ساعت مصرف دارند مشمول تخفیف صددرصدی شدند، و برای مشترکینی که بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلووات ساعت، یعنی الگوی متعارف شهرهای تهران و مشابه مصرف داشتند، هفت درصد افزایش قیمت سالیانه مصوبه هیأت وزیران اعمال شد و همچنین مشترکینی که بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ کیلووات ساعت مصرف داشتند نیز ۱۶ درصد افزایش قیمت مازاد داشتند. بر همین اساس مشترکینی که بیش از دو برابر الگوی متعارف مصرف داشتند برق آن‌‌ها بدون یارانه دولتی و با نرخ تجدیدپذیرها، یعنی ۸۰۰ تومان برای هر کیلووات ساعت حساب شده است. در همین راستا به استناد آمار به دست آمده از پایش‌های صنعت برق، ۲۸ درصد از مشترکان خانگی انرژی الکتریسیته در کشور جزء کم‌مصرف‌‌ها رده‌بندی شده و در پله اول از نظر میزان مصرف یعنی مصرف کمتر از ۱۰۰ کیلووات ساعت در ماه قرار می‌گیرند. بیش‌ترین میزان تمرکز مصرف مشترکان خانگی در پله دوم مصرف قرار دارد، جایی که ۳۵ درصد از مشترکان برق خانگی در هر ماه مصرف بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلووات ساعت در ماه را تجربه می‌کنند. علاوه بر این مشترکانی برق خانگی که میزان مصرف آن‌‌ها در پله سوم قرار گرفته و مصرف بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلووات ساعت در ماه را دارند، ۲۳ درصد از کل مشترکان خانگی را در بر می‌گیرند. براساس آمار ارائه شده بیش از ۸۶ درصد از مشترکان خانگی صنعت برق در سه پله اول مصرف متمرکز شده و مطابق میانگین الگوی تعیین شده در کشور به مصرف برق می‌پردازند. میزان هزینه برق این گروه بزرگ در هر سال براساس مصوبه بودجه معادل هفت درصد افزایش می‌یابد و امسال نیز هیچ افزایش قیمتی به جز هفت درصد سالانه در میزان مصرف برق آن‌‌ها اتفاق نیفتاده است. اما پرمصرف‌های صنعت برق که در پله‌های چهارم یعنی مصرف بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلووات ساعت در ماه، پله پنجم یعنی مصرف بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلووات ساعت در ماه قرار دارند، به ترتیب ۹ درصد و سه درصد از مشترکان صنعت برق را شامل شده و در مجموع پرمصرف‌‌ها ۱۲ درصد از جامعه آماری مشترکان خانگی هستند. میزان مصرف برق این بخش علاوه بر هفت درصد اضافه شده در هر سال ۱۶ درصد دیگر نیز به سبب تشویق برای کم‌مصرفی اضافه شده و در مجموع سالانه ۲۳ درصد افزایش قیمت را تجربه خواهند کرد. اما بد مصرف‌های صنعت برق که در پله ششم و پله هفتم قرار دارند، به ترتیب یک درصد و دو درصد از جامعه مشترکان صنعت برق را به خود اختصاص داده و این جامعه مجموعاً سه‌درصدی مشترکان خانگی که عمدتاً جزء دهک‌های درآمدی ثروتمند میز هستند، علاوه بر ۲۳ درصد افزایش قیمت رخ داده به دلیل بد مصرف ۱۰ درصد بیشتر متحمل افزایش تعرفه مصرف برق شد و ۳۳ درصد افزایش قیمت را تجربه کردند. نکته قابل توجه در میزان مصرف، میانگین قیمت پرداختی مشترکان است. بر همین اساس میانگین پرداختی مشترکان پله اول مصرف معادل، صفر است زیرا براساس مصوبات برق امید، میزان پرداختی این مشترکان مشمول تخفیف صددرصدی قیمت برق می‌شود، در پله دوم میانگین پرداختی مشترکان ۳۵٫۱ هزار تومان است، در پله سوم این پرداختی به ۶۸٫۹ هزار تومان می‌رسد، در پله چهارم مشترکان برق خانگی نسبت به پرداخت ۱۶۴٫۲ هزار تومان به‌طور میانگین اقدام می‌کنند، مشترکان پر مصرف پله پنجم در هر ماه به‌طور متوسط ۲۷۷٫۲ هزار تومان هزینه برق می‌پردازند، در پله ششم و برای مشترکان بد مصرف این عدد به ۴۰۶٫۷ هزار تومان می‌رسد و در نهایت متوسط پرداختی مشترکان در پله هفتم در وضعیت بسیار بد مصرفی معادل ۹۹۳٫۲ هزار تومان در هر ماه است. زمانی که میزان پرداختی مشترکان خانگی را در کنار تعداد آن‌‌ها قرار می‌دهیم، متوجه این مسأله خواهیم شده که بیش‌ترین میزان پرداختی صنعت برق برای مشترکان دو پله ششم و هفتم بوده که مجموعاً سه درصد از مشترکان را در برمی‌گیرد. به عبارت دیگر تنها سه درصد از مشترکان به دلیل مصرف بیش از دو برابری الگوی مصرف متحمل هزینه قابل توجه در صنعت برق شده‌اند. بنابر آمار آژانس بین‌المللی انرژی ایران با رقمی نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار، بالا‌ترین یارانه انرژی در دنیا را عرضه می‌کند ولی آن طور که مشخص است سهم دهک‌های پایین جامعه از این رقم هنگفت یارانه ناچیز است. طبیعتاً عدالت حکم می‌کند این یارانه با نسبت‌های مشخصی میان مردم توزیع شود و اینگونه نباشد که هرچه توان مصرف بالاتر باشد، بهره‌مندی از یارانه هم بالاتر باشد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.