راه‌آهن نه خصوصی است نه دولتی

کارشناس حمل‌ونقل ریلی مطرح کرد راه‌آهن نه خصوصی است نه دولتی حمل‌ونقل ریلی به عنوان مسیر سبز توسعه اقتصادی در هر کشوری مورد توجه قرار دارد. اما در ایران متأسفانه علی‌رغم توجهات ویژه‌ای که در اسناد بالادستی به توسعه این صنعت شده، در عمل بهبودی در این حوزه اتفاق نیفتاده است و هنوز سهم راه‌آهن […]

کارشناس حمل‌ونقل ریلی مطرح کرد

راه‌آهن نه خصوصی است نه دولتی

حمل‌ونقل ریلی به عنوان مسیر سبز توسعه اقتصادی در هر کشوری مورد توجه قرار دارد. اما در ایران متأسفانه علی‌رغم توجهات ویژه‌ای که در اسناد بالادستی به توسعه این صنعت شده، در عمل بهبودی در این حوزه اتفاق نیفتاده است و هنوز سهم راه‌آهن از حجم حمل‌ونقل بار و مسافر داخلی کشور ناچیز و در حدود ۱۰ درصد است. به گزارش مناقصه‌مزایده، این در حالی است که مطابق چشم‌انداز ۲۰ساله و همچنین برنامه ششم توسعه می‌بایست این سهم به ۳۰ درصد در حوزه باری و ۲۰ درصد در حوزه مسافری می‌رسید. راه‌آهن کشور علی‌رغم وجود قانون خصوصی‌سازی و در اختیار داشتن ظرفیت قانونی برای انجام این اقدام پراهمیت، اما متأسفانه میلی به انجام درست این عمل وجود ندارد و همین موضوع باعث خارج شدن شبکه حمل‌ونقل ریلی از مسیر توسعه اقتصادی کشور شده است. وضعیت فعلی خصوصی‌سازی در راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران به این صورت است که صرفاً مالکیت واگن‌های باری و مسافری به بخش غیردولتی واگذار شده است و مهم‌‌ترین بخش از فرآیند حمل ریلی که بهره‌برداری از شبکه و بهره‌برداری از کشنده‌های ریلی است، همچنان در ید قدرت بخش دولتی باقی مانده است. در این باره محمدجواد خسروشاهی؛ کارشناس حمل‌ونقل ریلی، گفت: بررسی آمار و عملکرد صنعت ریلی نشان‌دهنده این است که در حال‌حاضر حدود ۱۰ درصد از بارهای موجود در کشور و هشت درصد مسافران، از طریق حمل‌ونقل ریلی جابه‌جا می‌شود، این آمار نشان‌دهنده توجه زیاد به مدل حمل‌ونقل جاده‌ای و مغفول ماندن صنعت پُرسود و فایده ریلی دارد. خسروشاهی؛ وجود ساختار غلط در صنعت ریلی را یکی از عوامل عقب ماندن راه‌آهن از جاده‌ در جذب کالا و مسافر دانست و افزود: این ساختاری که به غلط از گذشته شکل گرفته است، به تدریج صنعت ریلی کشور را به سمت افول سوق می‌دهد؛ ساختاری که نه دولتی است و نه خصوصی، به این معنا که نه بخش‌خصوصی آزادی عمل در حوزه حمل بار و مسافر را دارد و نه بخش دولتی تملک همه دارایی‌های راه‌آهنی کشور را برعهده دارد. خسروشاهی؛ با طرح این موضوع که در صنعت ریلی چه چشماندازی مطرح شده است، اضافه کرد: ‌طبق اهداف بالادستی و سند چشمانداز درباره صنعت ریلی‌، طول خطوط ریلی کشور باید به ۲۵ هزار کیلومتر افزایش یابد همچنین باید ‌سهم جابه‌جایی بار و مسافر از طریق حمل‌ونقل ریلی به ترتیب به ۳۰ و ۲۰ درصد در کشور افزایش یابد. کارشناس حمل‌ونقل ریلی، ادامه داد: با این که چشم‌انداز تبیین شده را نمی‌توان به عنوان وضع مطلوب نهایی برای صنعت ریلی برشمرد، اما تحقق‌ اهداف اشاره شده، می‌تواند گامی به سوی راه‌آهنی متعالی و قدرتمند باشد. وی اظهار کرد: دستیابی به وضعیت مطلوب، فقط با مقایسه‌ آمار و ارقام صورت نخواهد گرفت، بلکه باید با بررسی ریشه‌ای ساختار سازمانی این صنعت و جراحی ساختار ناکارآمد این مدل حمل‌ونقلی، توان بالابردن سهم خود در حمل‌بار و جابه‌جایی مسافر را پیدا کند. خسروشاهی؛ اظهار داشت: وضع مطلوب صنعت ریلی کشور، حالتی است که در آن کاملاً واضح و دقیق وظایف تعیین شده باشد و موازی‌کاری‌ها که مانع رشد این صنعت است به‌طور کامل در آن حذف شده باشند، وضع مطلوب راه‌آهن کشور می‌تواند این نهاد دولتی را به یک شرکت سود ده تبدیل کند تا به جای ‌چشم‌داشتن به ‌بودجه دولتی موجود، ‌بهره‌وری را به عنوان اولویت اصلی خود مشخص کند. کارشناس حمل‌ونقل ریلی، تأکید کرد: متولیان راه‌آهن کشور باید این واقعیت را ببینند که ادامه‌ وضعیت صنعت ریلی با ساختار موجود، فقط موجب کُندی رشد راه‌آهن است و ظرفیت‌های مختلف برای کشور از جمله ترانزیت، در این بخش از دست می‌رود و ضرورت دارد هر اقدامی در دستور کار قرار گیرد ‌تا وضعیت اصلاح شود. وی تصریح کرد: باید به فکر ساختاری سبک، جدید و از همه مهم‌تر صحیح در راه‌آهن بود تا با تلاش بیشتر بخش‌خصوصی و صرفاً نظارت و ابلاغ اهداف بالادستی از طرف دولت به عنوان بخش حاکمیتی، شاهد شکوفایی صنعت ریلی کشور باشیم.