متن اصلی
گروه : بازار سرمایه
شناسه : 100435
تاریخ : ۰۲ آذر ۱۴۰۰
ساعت : ۲۱:۱۱
پرینت از صفحه

جزییات راه‌اندازی بانک تسویه در کشور

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار اخیراً اعلام کرده است که راه‌حل عدم استقبال ناشران اوراق بهادار از پرداخت سود مجامع سالانه از طریق سامانه سجام تأسیس بانک تسویه است و در این راستا کارشناس مسؤول برنامه‌ریزی و توسعه سمات جزییاتی را در مورد راه‌اندازی این بانک ارائه کرد. مسعودرضا عباسی؛ در […]

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار اخیراً اعلام کرده است که راه‌حل عدم استقبال ناشران اوراق بهادار از پرداخت سود مجامع سالانه از طریق سامانه سجام تأسیس بانک تسویه است و در این راستا کارشناس مسؤول برنامه‌ریزی و توسعه سمات جزییاتی را در مورد راه‌اندازی این بانک ارائه کرد. مسعودرضا عباسی؛ در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به واگذاری سهام‌عدالت به بیش از ۵۰ میلیون نفر، اظهار کرد: با عنایت به ضرورت فراهم آوردن بستر مناسب جهت عملیاتی‌شدن واگذاری سهام‌عدالت به بیش از ۵۰ میلیون نفر از واجدین شرایط این دسته از سهام، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مسؤول تأمین زیرساخت این بازار نیازمند فراهم‌آوری برخی از مقدمات و تبیین همکاری دقیق با بانک‌مرکزی است. باید توجه داشت که استقرار طرف معامله مرکزی در بازارهای مالی برای پوشش ریسک‌‌ها یک اصل و ضرورت انکارناپذیر و با افزایش مخاطبان بازارسرمایه از قریب ۱۰ میلیون نفر به حدود ۶۰ میلیون نفر، ایجاد طرف معامله مرکزی امری حیاتی است. وی ادامه داد: از سوی دیگر هزینه مالی و زمانی تبادلات در یک سیستم که می‌تواند منجر به ریسک‌‌های اعتباری و زیر سؤال بردن حسن شهرت نهاد امین بازار شود ضرورت تأسیس نهادی همچون بانک تسویه که به عنوان عضو اتاق پایاپای بانک‌مرکزی توانایی تسویه وجوه را به صورت منفردا دارا است را مشخص می‌سازد.

بانک تسویه چیست؟

کارشناس مسؤول برنامه‌ریزی و توسعه سمات، در پاسخ به این سؤال که بانک تسویه چیست، توضیح داد: در بازارهای مالی جهان نهادی تحت عنوان بانک تسویه در بازارهای داخلی یا بین‌المللی ایفای نقش می‌کند که تسویه معاملات در کلیه اوراق اعم از سهام، اوراق قرضه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و عملیات پرداخت سود کلیه اوراق و صندوق‌های سرمایه‌گذاری را برعهده دارد. در ایران نیز قابلیت ایفای این نقش توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی وجود دارد… حضور این شرکت به عنوان عضوی از اتاق پایاپای بانک‌مرکزی می‌تواند زمینه اجرایی شدن این نهاد جدید (بانک تسویه) در بازار مالی کشور را فراهم آورد. از مزایای دیگر راه‌اندازی این نهاد حرکت در جهت ایفای نقش متولی‌گری دارایی (کاستودین) برای اولین‌بار در بازارهای مالی ایران است. عباسی؛ درمورد مزایای تأسیس بانک تسویه توضیح داد: کاهش ریسک عملیاتی و هزینه مبادلات با دسترسی به زیرساخت‌های دریافت و پرداخت شبکه بانکی از مزایای تأسیس این بانک محسوب می‌شود. سهام‌عدالت بعد از توزیع و امکان‌پذیر شدن معامله آن توسط جمعیت کثیری از مردم ایران تبعاتی برای ارائه خدمات سریع و کم‌هزینه خواهد داشت تا رضایت عامه تأمین شود. از جمله نکاتی که باید مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد توجه به هزینه مبادله چه زمانی و چه مالی است.

تأثیر تأسیس بانک تسویه بر واریز سود سهام‌عدالت

وی ادامه داد: به عنوان مثال در نظر بگیرید سود سهام‌عدالت بیش از ۵۰ میلیون نفر قرار است در قالب تعاملی بین ناشران و سمات توزیع و به حساب تک‌تک آنان واریز شود، در حال‌حاضر با سمات به عنوان یک مشتری عادی بانک رفتار شده و این شرکت هیچ‌گونه دسترسی مستقیمی به سامانه‌های دریافت و پرداخت ندارد. این امر مشکلاتی را برای انتقال وجوه به حساب سهامداران ایجاد خواهد کرد و نارضایتی‌‌هایی را برای طرفین پرداخت در برخواهد داشت، هم به‌واسطه زمان دسترسی به وجوه هم به‌واسطه هزینه مالی انتقال وجوه و در نهایت ریسک‌های عملیاتی وارد بر شرکت سپرده‌گذاری مرکزی. عباسی؛ تأکید کرد: مناسب آن است که سمات صرفاً برای دریافت و پرداخت وجوه و امر تسویه مشابه یک بانک دیده شود اما بانکی که هیچ‌گونه اختیاراتی مانند بانک‌های تجاری نداشته باشد (تأمین تسهیلات یا دریافت سپرده‌های پولی و…) و تنها در حوزه تسویه از اختیاراتی شبیه بانک‌های عضو اتاق پایاپای بانک‌مرکزی برخوردار باشد. لازم به ذکر است؛ در سایر کشورها، بانک‌های تسویه نیز با همین رویکرد تأسیس می‌شوند و شاید نظر به مشکلات عدیده سهام‌عدالت که پیش روی ما است این نقطه عطفی باشد تا برای اولین بار بانک تسویه در کشور با محوریت سمات تأسیس شود.