نگاهی به واردات دارو توسط بخش خصوصی ؛ از حضور در مناقصات عادی تا بین المللی

نگاهی به واردات دارو توسط بخش خصوصی ؛ از حضور در مناقصات عادی تا بین المللی گروه اجتماعی- واردات دارو در کنار دیگر اقلام وارداتی همواره مورد توجه دولت بوده است. اتفاقی که در دوران برجام به شکل راحت‌تری صورت می‌پذیرفت اما با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا ورق برگشت و اعمال شدیدترین تحریم‌های […]

نگاهی به واردات دارو توسط بخش خصوصی ؛ از حضور در مناقصات عادی تا بین المللی

گروه اجتماعی- واردات دارو در کنار دیگر اقلام وارداتی همواره مورد توجه دولت بوده است. اتفاقی که در دوران برجام به شکل راحت‌تری صورت می‌پذیرفت اما با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا ورق برگشت و اعمال شدیدترین تحریم‌های تاریخ بر علیه نظام جمهوری اسلامی ‌باعث شد تا واردات دارو نیز به‌رغم اینکه در دایره تحریم‌ها قرار نداشت اما به دلیل تحریم‌های مالی با مشکل مواجه شود. در این خصوص دولت همواره از بخش‌خصوصی به‌عنوان بازویی مطمئن استفاده کرده تا بتواند اقلام مورد نیاز خود را از این طریق تأمین کند. با شیوع ویروس کرونا اوضاع از قبل هم بدتر شد و تأمین داروهای مرتبط با آن سخت شد. حال با تأیید چند واکسن کرونا توسط سازمان بهداشت جهانی رقابت دولت‌ها برای خرید آن آغاز شده است اما کشورمان به دلیل تحریم‌های مالی نمی‌تواند پول خرید آن را تأمین کند و باز هم چشم‌انتظار بخش‌خصوصی است تا بتواند از این مرحله نیز عبور کند. حال یکی از سؤالاتی که همواره مطرح بوده است این بود که بخش‌خصوصی اصولاً چه نوع داروهایی را وارد می‌کند؟ در همین ارتباط، ناصر ریاحی؛ رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو و عضو هیأت‌رئیسه اتاق بازرگانی تهران، از واردات واکسن کرونا توسط بخش‌خصوصی خبر داد. ریاحی؛ درخصوص واردات واکسن کرونا توسط بخش‌خصوصی ۲۲ نکته را مورد توجه قرار داد که شامل موارد زیر می‌شود.

۱٫ بخش‌خصوصی قرار است دو نوع واکسن وارد کند. واکسن آسترازنکا و واکسن اسپاتنیک‌وی. ترجیح ما واکسن استراتزنکاست چراکه یخچالی نگهداری می‌شود نه فریزی. غیر از این، قیمت واکسن آسترازنکا مناسب‌تر از اسپاتنیک‌وی است اما برای خرید هر دو سفارش ثبت می‌کنیم.

۲٫ قیمت ارزی هر واکسن استرازنکا ۵ تا ۶ یورو و قیمت هر واکسن اسپاتنیک ۱۰ تا ۱۲ یوروست.

۳٫واکسن‌های وارداتی بخش‌خصوصی در گمرک به وزارت بهداشت، معاونت بهداشتی یا ستاد کرونا تحویل داده می‌شود.

۴٫ در نوبت اول، ۱۰۰ هزار دُز واکسن وارد می‌کنیم و محموله‌ها در نوبت‌های بعدی بزرگ‌تر می‌شود.

۵٫ هیچ واکسنی از بازارسیاه تهیه نمی‌شود. واکسن‌هایی که وارد می‌کنیم، سفارش کشورهای دیگر به کارخانه‌های تولیدکننده است. کشورهایی که از برنامه واکسیناسیون عقب افتاده‌اند و امکان دریافت واکسن‌هایی که سفارش دادند را ندارند. تاریخ مصرف واکسن‌های کرونا به‌طور معمول شش ماه است.

۶٫ تاکنون ۶۵۰۰ شرکت برای دریافت واکسن وارداتی بخش‌خصوصی ثبت‌نام کردند.

۷٫ الگوریتمی‌که اولویت واکسیناسیون در شرکت‌ها را تعیین می‌کند توسط ستاد ملی کرونا تهیه می‌شود.

۸٫ فرآیند ثبت سفارش و تخصیص ارز خارج از کنترل بخش‌خصوصی است که ممکن است زمان‌بندی اعلام شده را تغییر دهد.

۹٫ با در نظر گرفتن ظرفیت مناسب برای انبار و تزریق، بخش‌خصوصی می‌تواند در هر هفته ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار دُز واکسن وارد کند. در واقع می‌توانیم یک میلیون دُز در ماه و شش میلیون دُز واکسن کرونا در شش ماه وارد می‌کنیم.

۱۰٫ می‌توان شش میلیون دُز واکسن در یک ماه وارد کرد اما امکاناتی مثل انبار و نیروی انسانی کافی برای تزریق مسأله‌ساز است. ظرفیت جذب در کشور و ظرفیت انتقال پول در میزان واردات اثرگذار است.

۱۱٫ دولت پیش‌تر برای دریافت حدود ۱۷میلیون دُز واکسن در کُوَکس ثبت‌نام کرد اما به دلیل تحریم، نتوانست پول قابل قبول در سیستم بانکی را پرداخت کند.

۱۲٫ برای واکسیناسیون جمعیت هدف در کشور به ۱۲۰ میلیون دُز واکسن نیاز داریم که حداکثر دومیلیارددلار هزینه دارد.

۱۳٫ سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده سازندگان واکسن کرونا تنها با دولت‌ها وارد مذاکره شوند. براساس مقررات بین‌المللی واکسن را به هیچ شخصی نمی‌دهند. دولت و وزارت بهداشت می‌توانند به بخش‌خصوصی مأموریت خرید بدهند. ما مدارکی از مراجع قانونی در کشور می‌گیریم که به بخش‌خصوصی اجازه می‌دهد واکسن بخرد. همچنین دولت در فرایند خرید مباشرت و در مراحل بعدی از جمله تزریق نظارت می‌کند. در اینجا صرفاً از انعطاف بیشتر بخش‌خصوصی برای خرید و مذاکره استفاده می‌کنیم.

۱۴٫ واردات واکسن توسط بخش‌خصوصی با ارزنیمایی انجام می‌شود که هم قیمت ارز آزاد است. دولت واکسن را با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌کند که بسیار محدود است. این ارز به واردات دیگر داروها هم به سختی تخصیص داده شده و ممکن است در مورد داروهای دیگر هم دچار کمبود شویم.

۱۵٫ بخش‌خصوصی تجربه خرید واکسن‌های دیگر را در کارنامه دارد. واکسن‌های هپاتیت، مننژیت و… توسط بخش‌خصوصی وارد می‌شود و معاونت بهداشتی وزارت بهداشت با مناقصه از شرکت‌های واردکننده این واکسن‌ها را می‌خرد.

۱۶٫ بخش‌خصوصی واکسن کرونایی که از کارخانه خارج شده را نمی‌خرد. واکسن‌های خریداری شده از کارخانه به محل سفارت ایران می‌رود و همه نظارت‌های لازم انجام می‌شود.

۱۸٫ براساس مقررات بانک‌مرکزی امکان خرید ارزی برای واردکنندگان با ارز صادرکنندگان فراهم شده است. خرید با این ارز برای واردکنندگان آسان‌تر است و برای خرید واکسن هم از ارز صادرکنندگان استفاده می‌کنیم.

۱۹٫ تا امروز ۴۹ شرکت برای واردات واکسن درخواست داده و تأیید هم شدند. شرکت‌ها باید در ادامه پروفرما ارائه کرده و ثبت سفارش کنند.

۲۰٫ کارفرمایان هزینه تزریق واکسن را پیش از تزریق به حساب واردکننده یا اتاق بازرگانی واریز می‌کنند.

۲۱٫ هزینه خرید واکسن با کارفرمایان است نه کارگران.

۲۲٫ به طور قطع تزریق در محل شرکت‌ها انجام نمی‌شود. اسامی ‌افراد در اولویت به مراکز مشخص اعلام می‌شود، در سامانه ثبت می‌شود و احتمالاً از مسیر داروخانه واکسن‌ها توزیع می‌شود.