توسعه حمل نقل ریلی راهبردی ضروری و راهگشا

 توسعه حمل نقل ریلی راهبردی ضروری و راهگشا   رامین شاهی- ناوگان ریلی با صرفه‌‌ترین و ایمن‌‌ترین و حتی سریع‌‌ترین بستر لازم برای انتقال مسافر و بار به صورت زمینی است. در حمل بار توسط بخش راه‌آهن ۱۰ لیتر در هر هزار تن کیلومتر است که از انتقال بار توسط تریلر‌ها و کامیون‌ها ۲٫۵ تا […]

 توسعه حمل نقل ریلی راهبردی ضروری و راهگشا  

رامین شاهی- ناوگان ریلی با صرفه‌‌ترین و ایمن‌‌ترین و حتی سریع‌‌ترین بستر لازم برای انتقال مسافر و بار به صورت زمینی است. در حمل بار توسط بخش راه‌آهن ۱۰ لیتر در هر هزار تن کیلومتر است که از انتقال بار توسط تریلر‌ها و کامیون‌ها ۲٫۵ تا ۴ برابر کم‌تر سوخت مصرف می‌شود که به عنوان مزیتی اقتصادی قوی محسوب می‌شود که می‌تواند پشتوانه‌ای عظیم برای اقتصاد کشور در سال استفاده تولید ملی محسوب می‌شود. از سویی در ایران هر واگن باری به‌طور متوسط هزار و ۵۰ هزار تن-کیلومتر بار جابه‌جا کرده است که نسبت به کشور روسیه که هر واگن باری ۳ هزار و ۸۰ هزار تن-کیلومتر بار جابه‌جا می‌کند کم‌تر است و یا نسبت به کشور همسایه ترکیه که هر واگن باری ۵۸۰ هزار تن – کیلومتر بار جابه‌جا کرده و موفق‌تر عمل کرده است، عملکرد نه چندان قوی به حساب می‌آید. با وجودی که شرکت‌های ریلی همواره نسبت به بازدهی پایین صنعت ریلی در بخش باری و مسافری معترض‌ هستند اما در آمارهای مقایسه‌ای راه‌آهن، رشد هر ساله این صنعت نسبت به سال قبل خود مشهود است. لازم است علی‌رغم تلاش‌ها و رکوردزنی‌های انجام شده در چند سال اخیر و با توجه نیاز کشور و منطقه و موقعیت بی‌نظیر کشورمان رشد و توسعه حمل و نقل ریلی گسترش بیش‌تری بیابد.

رکوردزنی راه‌آهن در حمل بار در خطوط ریلی کشور

سعید رسولی، مسؤول برنامه و بودجه راه‌آهن کشور

رکوردزنی خطوط ریلی کشور با جابه‌جایی ۴۷ میلیون تن بار در سال ۹۶ صورت گرفته و این رکورد سال ۹۵ نخستین ‌بار با حمل ۴۰ میلیون تن در کشور زده شده است که با توجه به ظرفیت قابل توجه راه‌آهن در حمل‌ونقل، در سیاست‌های کلی نظام و برنامه ششم توسعه، دولت و مجلس به دنبال ایجاد ظرفیت‌های قانونی جدیدی برای این بخش هستند تا زمینه جذب سرمایه‌گذاران غیردولتی و پیشبرد فعالیت‌های دولتی در خطوط ریلی کشور امکان‌پذیر شود. همچنین برنامه ششم توسعه بر اهدافی مانند اقتصادی کردن فعالیت‌های ریلی برای بخش‌خصوصی، ایجاد منابع مالی پایدار برای توسعه حمل‌ونقل ریلی، رفع موانع مالی، ایمن‌سازی بیش‌تر راه‌آهن و توسعه خطوط جدیدتأکید دارد. شاید دلیل اصلی اعتراض‌های بخش خصوصی هم عمل نکردن به این اهداف به دلایل مختلف باشد. دلایلی که عدم تأمین مالی از مهم‌ترین آنها است.

بهره‌وری پایین واگن‌های باری و مسافری

در ایران هر واگن باری به‌طور متوسط ۱۰۵۰هزار تن-کیلومتر بار جابه‌جا کرده است که نسبت به کشور روسیه که هر واگن باری ۳۰۸۰هزار تن-کیلومتر بار جابه‌جا می‌کند کم‌تر است و یا نسبت به کشور همسایه ترکیه که هر واگن باری ۵۸۰ هزار تن – کیلومتر بار جابه‌جا کرده و موفق‌تر عمل کرده است، عملکردی نه چندان قوی به حساب می‌آید. در ایران به‌طور متوسط هر واگن مسافری نیز در سال توانسته ۷هزار و ۳۴۰ هزار نفر-کیلومتر مسافر جابه‌جا کند. در حالی که در کشور ترکیه به‌طور متوسط هر واگن مسافری ۳ میلیون و ۹۵۰ هزار نفر-کیلومتر و مصر ۵میلیون و ۲۲۰ هزار نفر-کیلومتر را جابه‌جا می‌کند. این آمار نشان می‌دهد مردم نسبت به استفاده از قطار تمایل زیادی از خود نشان می‌دهند و اگر در کشور ما این استقبال به گرمی کشورهای خارجی نیست، این مسأله هم به دلیل تفاوت تعرفه راه‌آهن در مقایسه با جاده ایجاد شده است. ناگفته نماند که راه‌آهن و شرکت‌های ریلی همواره درصدد افزایش بهره‌وری در حوزه ریلی به‌ویژه در طول سال‌های اخیر بوده‌اند و با وجود همه مشکلات توانسته‌‌اند امسال در زمینه رشد حمل‌ونقل ریلی در حوزه بار به رشد ۷۰ درصدی نسبت به سال گذشته دست یابند. به نحوی‌که یک عضو هیأت مدیره راه‌آهن از رکوردزنی خطوط ریلی کشور با جابه‌جایی ۴۷ میلیون تن بار در سال ۹۶، خبر داده و گفته است: با توجه به ظرفیت قابل‌توجه راه‌آهن در حمل‌ونقل، در سیاست‌های کلی نظام و برنامه ششم توسعه، ‌دولت و مجلس به‌دنبال ایجاد ظرفیت‌های قانونی جدیدی برای این بخش هستند تا زمینه جذب سرمایه‌گذاران غیردولتی و پیشبرد فعالیت‌های دولتی در خطوط ریلی کشور امکان‌پذیر شود.

لزوم توجیه همسایگان ایران برای حمل ارزان و ایمن کالاهایشان

یوناتن بت کلیا‌ – عضو کمیسیون عمران‌

در حوزه حمل و نقل ریلی ‌اصلی‌‌ترین وظیفه راه‌آهن، حمل و نقل بار و مسافر است و در این زمینه حمل و نقل ایمن و ارزان کالاهای ایرانی به اقصی نقاط کشور می‌تواند موجب کاهش قیمت تمام شده کالاهای ایرانی شود و ‌با توسعه خوبی که اخیراً در خطوط ریلی انجام شده است، می‌توان از بسیاری از نقاط کشور برای حمل کالا از حمل و نقل ریلی استفاده کرد. در این میان افزایش سرعت حمل بار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و اگر راه‌آهن بتواند سرعت حمل کالا را افزایش دهد، می‌تواند در حمایت از تولید کالای داخلی مؤثر‌تر عمل کند؛ استفاده از کالاهای ایرانی در حمل و نقل ریلی موجب صرفه‌جویی ارزی در کشور می‌شود‌. همچنین فعال کردن کریدورهای ریلی در صادرات کالاهای ایرانی و رونق صنعت ترانزیت بسیار مؤثر است و باید همسایگان خود را برای حمل آسان‌، ارزان و ایمن کالاهایشان در ایران توجیه کنیم، حتی در این زمینه می‌توانیم اقدامات مشارکتی انجام داده و نشان دهیم که به دنبال سود همه طرف‌های درگیر در این حمل و نقل هستیم.