مسیر دشوار استارتآپها در اقتصاد ایران اتاق ایران درخواستی برای تعطیلی اسنپ و تپ۳۰ نداشته است تکنولوژی مسیر جامعه را تعیین نمی‌کند. جامعه نیز مسیر تحولات تکنولوژیک را مشخص نمی‌سازد، به نحوی که نتیجه نهایی به الگوی پیچیده‌ای از تعاملات بستگی دارد. به گزارش پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطی با مجموعه […]
مسیر دشوار استارتآپها در اقتصاد ایران
اتاق ایران درخواستی برای تعطیلی اسنپ و تپ۳۰ نداشته است
تکنولوژی مسیر جامعه را تعیین نمی‌کند. جامعه نیز مسیر تحولات تکنولوژیک را مشخص نمی‌سازد، به نحوی که نتیجه نهایی به الگوی پیچیده‌ای از تعاملات بستگی دارد.
به گزارش پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطی با مجموعه وسیعی از فناوری‌ها و ترکیبی از سخت‌افزار، نرم‌افزار، رسانه، سیستم‌های پخش و توزیع اطلاعات جایگاه تأثیرگذاری در کسب و کارهای امروزی پیدا کرده است. این تکنولوژی‌‌ها اولین بار در کشورهای توسعه‌یافته ظهور یافته و سپس از طریق فرایند اشاعه به برخی کشورهای در حال توسعه وارد شده است که البته به دلیل فقدان برخی زیرساخت‌ها در این کشورها، همواره مشکلاتی بر سر راه آنها وجود داشته است.
تکنولوژی امروزی تغییرات بنیادی شدیدی در جوامع سنتی پدید آورده و تصمیم‌گیری در زمینه به‌کار بستن یک تکنولوژی خاص اطلاعاتی ممکن است پیامدهای فوری اقتصادی به دنبال داشته و یا بر ساختار اجتماعی کشورها اثرگذار باشد.
در تحلیل پیچیدگی اقتصاد، جامعه و فرهنگ نویی که به واسطه انقلاب تکنولوژی در حال پدید آمدن است، باید گفت که تکنولوژی مسیر جامعه را تعیین نمی‌کند. جامعه نیز مسیر تحولات تکنولوژیک را مشخص نمی‌سازد، به نحوی که نتیجه نهایی به الگوی پیچیده‌ای از تعاملات بستگی دارد.
وضعیت کسب و کارهای مبتنی بر تکنولوژی در ایران
کم‌تر از یک دهه از عمر استارتآپها در ایران می‌گذرد. اوایل توجه چندانی به کسبوکارهای نوین نمی‌شد که شاید علتش ابهام در موفقیت و استقبال مشتریان از آنها بوده است. حالا که موفقیت آنها امری غیرقابل انکار است، انتقادات متعددی از سوی کسبوکارهای سنتی مطرح شده و در مواردی حتی فعالیت این نرم‌افزار‌ها غیرقانونی خوانده شده است.
طبق تعاریف موجود، استارتآپها و کسبوکارهای نوین روشی از فعالیت اقتصادی است که قسمتی از آن مبتنی بر فناوری است. هر کسب‌و کار که بر پایه فناوری است، لزوماً استارت‌آپ نیست، ولی همه استارتآپها به طرزی از وب، موبایل، اینترنت و تکنولوژی‌های جدید استفاده می‌کنند تا رشد بالایی داشته باشند و به تعداد کاربران بالایی برسند. ایران نسبت به بسیاری از کشورهای توسعه یافته در راه‌اندازی استارت‌آپ‌های نوین نوپا حساب می‌شود؛ حتی عده‌ای معتقدند ایران استارت‌آپ به معنای واقعی ندارد و اکثر ایده‌هایی که پیاده شده، قبلاً در دیگر کشورها اجرا شده است. این همان اشاعه نوآوری از کشور توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه است و همچنین نظر آن دسته از افرادی که معتقدند این کسب‌و کارها، بومی نشده‌اند را تأیید می‌کند.
در ایران استارت‌آپ‌هایی همچون اسنپ و دیجی‌کالا مشغول به فعالیت هستند. گفته می‌شود اسنپ از نسخه اوبر الگوبرداری کرده است و دیجی‌کالا از نسخه آمازون. با تمام این اوصاف، این دو استارت‌آپ با اقبال خوبی مخصوصاً از سوی جوانان روبه‌رو شده‌اند. یکی از رانندگان اسنپ به خبرنگار پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران گفت: برای من جالب است که اکثر مسافران، جوان و دانشجو هستند و نسبت خانم‌‌ها نیز بیشتر از آقایان است.
رینگرام معتقد است مردم و به ویژه جوانان دارای مهارت‌های مربوطه برای رسیدن به آرامش به تکنولوژی فناوری اطلاعات و ارتباطات پناه می‌برند. ابزارهای فاوا مثل دارو شده و به جای ایجاد ارتباط عمیق و گسترده در بین خانواده و اجتماع، سرعت را پیشکش می‌کنند. جوانان به عنوان بزرگ‌‌ترین تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان دانایی در جامعه بوده و دسترسی به فناوری‌ها مهم‌ترین بستر برخورداری از دانایی است.
از سوی دیگر، این استارتآپها توانسته‌اند بازار اشتغال مناسبی برای جوانان فراهم کنند که یکی از شاخص‌های توسعه اقتصادی، است. مطالعات استنفورد نشان می‌دهد که استارتآپها بزرگ‌‌ترین ایجادکننده مشاغل هستند. تحقیق دیگری نشان می‌دهد که در میان ذی‌نفعان این برنامه‌ها، ۷۲ درصد از شغل‌‌ها توسط شرکت‌های موجود و ۱۰ درصد توسط استارتآپها ایجاد شده‌اند. البته این شغل‌‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که استارت‌آپ‌های به وجود آمده، به سرعت ناپدید نشوند. یعنی استارتآپها باید بادوام باشند تا بتوانند اشتغال‌زایی کنند. وقتی یک گروه استارت‌آپ به سن ۵ سالگی می‌رسد، سطح اشتغال این گروه ۸۰ درصد زمانی است که در آغاز کار بود. مثلاً در سال ۲۰۰۰، استارت‌آپ ۳ میلیون و ۹۹ هزار و ۶۳۹ شغل ایجاد کرد. در سال ۲۰۰۵، کل اشتغال‌شان دو میلیون و ۴۱۲ هزار بود؛ یعنی حدود ۷۸ درصد از رقمی که در آغاز کار بوده است. اما با تمام این اوصاف می‌توان استارتآپها را در اشتغال‌زایی مؤثر دانست.
دیده می‌شود که اکثر رانندگان اسنپ جوان و شاید دانشجو هستند؛ در حالی‌که این افراد شاید به دلیل وقت محدود خود نتوانند در سیستم‌های سنتی حمل‌و نقل مانند آژانس فعالیت داشته باشند.
امروزه دیدگاه‌های مختلفی از سوی فعالان اقتصادی نسبت به استارتآپها وجود دارد. برخی آن را باعث مدرن شدن کسبوکارهای سنتی دانسته و منفعت آن را متوجه مصرف‌کنندگان می‌دانند. از آن‌سو، عده‌ای دیگر وجود آنها را برابر با به خطر افتادن اشتغال جوانان و با تهدید روبه‌رو شدن کسبوکارهای سنتی می‌دانند.
به گفته محسن احتشام، عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران، کسبوکارهای سنتی به اشتباه فکر می‌کنند استارتآپها در کوتاه‌مدت خطر‌آفرین هستند، اما در واقع آنها فرصتی هستند تا کسبوکارهای سنتی خودشان را با تجارت اخلاق‌مند و سود منصفانه تطبیق دهند.
علی‌محمدزمانی، نایب رییس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسبوکارهای نوین و دانش‌بنیان از جمله کسانی است که معتقد است اگر استارتآپها، اشتغالی در سطح نیاز کشور ایجاد نکند و یا اشتغال موجود را با تهدید روبه‌رو کند، در حال حاضر نمی‌تواند الگوی خوبی برای ما باشد. این عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران پیش از این به پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران گفت: ما در شرایطی هستیم که تا سال ۱۴۰۰ حدود ۶ یا ۷ میلیون تحصیل‌کرده دانشگاهی وارد بازار کار می‌شوند. با این وضعیت، اگر قرار است تکنولوژیی وارد شود که اشتغالی در سطح نیاز کشور ایجاد نکند؛ یعنی یک میلیون نفر در سال، و یا اشتغال موجود را هم با تهدید روبه‌رو کند، در حال حاضر نمی‌تواند الگوی مناسبی برای ما باشد.
موانع پیش روی کسب و کارهای مدرن در ایران
تمام این شرایط باعث شده نگرانی‌هایی از سوی کسب‌و کارهای سنتی به وجود آید و ادامه حیات آنها را با مشکل مواجه سازد. البته تقابل دو سیستم سنتی و مدرن تنها مختص به کشورهای در حال توسعه مانند ایران نیست. بلکه در کشوری مانند آلمان نیز اعتراض‌هایی از سوی صنف رانندگان نسبت به اوبر صورت گرفت که به دلیل قوی بودن اصناف، اوبر در این کشور ممنوع اعلام شد.
در پی این اعتراض‌‌ها در ایران، رییس اتحادیه مشاوران املاک اعلام کرده است که اپلیکیشن «دیوار» را خراب خواهد کرد، چرا که باعث ضرر به صنف مشاوران املاک شده و از سوی دیگر ریسک معاملات را بالا برده است.
محمود واعظی، وزیر ارتباطات درباره انتقاداتی که از فعالیت نرم‌افزارهای حمل‌و نقل صورت می‌گیرد، گفته است: کسب‌و کارهای سنتی نمی‌توانند جلوی تکنولوژی را گرفته و برای کسب‌و کارهای جدید ایجاد مشکل کنند. اینها مشکلات و موانعی است که کسب‌و کارهای مدرن ایران به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها با آن مواجه هستند و باید منتظر ماند و دید که آنها روز به‌روز بر مشکلات آنها افزوده می‌شود یا گام‌های عملی برای حمایت از آنان برداشته خواهد شد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.