بخش خصوصی در حوزه نفت‌ در پی نبود زیرساخت‌ها امکان حضور در مناقصات را ندارد

رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران‌ بخش خصوصی در حوزه نفت‌ در پی نبود زیرساخت‌ها امکان حضور در مناقصاترا ندارد صنعت نفت‌ و گاز با ظرفیت‌های عظیم ارزآوری و اشتغال همچنان از توانمندی بخش خصوصی کم بهره است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ فعالان صنعت داخلی نفت با بهره‌مندی از توان فنی ‌و مهندسی […]

رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران‌

بخش خصوصی در حوزه نفت‌ در پی نبود زیرساخت‌ها امکان حضور در مناقصاترا ندارد

صنعت نفت‌ و گاز با ظرفیت‌های عظیم ارزآوری و اشتغال همچنان از توانمندی بخش خصوصی کم بهره است.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ فعالان صنعت داخلی نفت با بهره‌مندی از توان فنی ‌و مهندسی سال‌هاست که در این حوزه به ساخت محصولات، تجهیزات و اجرای طرح مشغول هستند اما این ظرفیت جایگاه چندانی در پروژه‌های کلیدی نفت ‌و گاز ندارد.

رضا‌پدیدار، رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران و فعال حوزه صنعت نفت ‌و گاز میزان استفاده از توان بخش خصوصی در این صنعت را ۳۰ درصد می‌داند و می‌گوید: ۷۰ درصد از ظرفیت بخش خصوصی در این حوزه بدون استفاده مانده است.

این فعال حوزه صنعت نفت با اشاره به طرح‌های در دست اجرای وزارت نفت و تأکید بر بهره‌گیری ۵۱ درصدی از توانمندی داخلی در اجرای طرح‌ها‌؛ شناسایی توانمندی‌‌ها و ظرفیت‌های داخلی و به‌روزرسانی این توانمندی را از الزاماتی می‌داند که باید در رقابت با شرکت‌های بین‌المللی مدنظر قرار گیرد.

صنعت نفت که سابقه‌ای بیش از ۱۰۰ سال در ایران دارد‌، همچنان دارای فاصله‌ای معنا‌دار از نظر فناوری و مدیریت طرح‌ها با رقبای جهانی است.

فعالان بخش خصوصی صنعت نفت اذعان دارند چیزی از رقبای کره‌ای، ترکیه‌ای و پیمانکاران نفت ‌و گاز در دیگر کشور‌ها کم ندارند اما مقررات دست‌و پاگیر دولت را هم عامل بسته شدن دست خود در اجرای طرح‌ها می‌دانند.

این عده معتقدند لازمه توانمندسازی بخش خصوصی این است که این بخش به رسمیت شناخته شود.

این در حالی است که بخش خصوصی ما در حوزه نفت ‌و گاز با نبود زیرساخت‌ها امکان حضور فعالانه در مناقصه‌ها را ندارد و به تعبیری در حال احتضار است.

به گفته این فعالان‌، رقبای خارجی پس از امضای قرارداد، بلادرنگ ۲۵ درصد ارزش طرح را به صورت وام ارزان‌قیمت دریافت می‌کنند اما شرکت‌های داخلی از این امتیاز بی‌بهره‌اند و تا زمانی که صندوق توسعه ملی تسهیلات لازم را در اختیار بخش خصوصی قرار ندهد‌، فرصتی برای شکل‌گیری رقابت عادلانه میان شرکت‌های ایرانی و شرکت‌های بین‌المللی به وجود نمی‌آید و این شرکت‌های ایرانی هستند که در عمل فرصت‌‌ها را از دست می‌دهند.

اکنون که شرایط حضور شرکت‌های بزرگ بین‌المللی نفت‌ و گاز در ایران فراهم شده و قراردادهای متعددی نیز در این باره امضا شده امیدواری به استفاده از توان داخلی نیز بیش‌تر شده است.

حمیدرضا صالحی فعال حوزه نفت‌ و گاز می‌گوید‌: با استفاده از ظرفیت‌های داخلی باید کاری کنیم که در قراردادهای نفت ‌و گاز همیشه یک پای کار‌، بخش خصوصی ایرانی باشد.

وی در این حال وجود شرکت‌های شبه‌دولتی و خصولتی را مایه نگرانی بخش خصوصی دانست و ‌افزود: ما نمی‌خواهیم در یک شب این شرکت‌ها از صحنه اقتصاد ما حذف شوند اما درخواست ما این است در طرح‌هایی که به این شرکت‌ها برای برخورداری از توان مالی بالا واگذار می‌شود، این شرکت‌ها به جای ایجاد شرکت‌های پایین‌دستی متناظر، از توان بخش خصوصی ایرانی استفاده کنند.

برخی از فعالان صنعت نفت‌ و گاز هم می‌گویند شرکت توتال چون هزینه پروژه را تأمین می‌کند در عمل یک شرکت مهندسی فرانسوی را که از نظر خود مورد قبول بوده به عنوان پیمانکار مهندسی قبول کرده است‌، بنابراین شرکت‌های ایران در بهترین حالت می‌توانند پیمانکار درجه دو و ۳ برای انجام یک قسمت از کار مهندسی طرح‌ها باشند.

رضاخیامیان، رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت اگرچه شراکت را با شرکت‌های خارجی را لازمه به روز شدن فناوری در صنعت نفت می‌داند اما معتقد است‌: باید با توانمندی شرکت‌های داخلی بتوانیم کالاهای فناورانه در حوزه نفت ‌و گاز را به پیمانکاران خارجی تحویل دهیم و همچنین بتوانیم این محصولات را به خارج از کشور صادر کنیم در غیر این ‌صورت دیگران از بازار خوب ایران استفاده می‌کنند و ما این بازار را از دست خواهیم داد که به معنی ایجاد اشتغال در کشورهای خارجی به جای ایجاد اشتغال در ایران است.

وی با اشاره به این‌که قراردادهای جدید نفتی در صورت استفاده از توان داخلی ظرفیت بزرگی برای اشتغال دارد‌، گفت‌: اگر کل قراردادهای جدید نفتی اجرایی شود آن هم با به‌کارگیری توان داخلی‌؛ برای بخش بزرگی از جوانان تحصیل‌کرده ایرانی اشتغال ایجاد می‌شود.

خیامیان در این حال معتقد است‌: از آنجا که خرید خارجی شیرین است و منفعت‌هایی را برای برخی‌‌ها می‌آورد، امکان دارد با شکل‌گیری زد و بندهایی با طرف‌های خارجی از توانمندی شرکت‌های داخلی به اندازه کافی استفاده نشود بنابراین باید تلاش کرد تا جلوی شکل‌گیری فساد هم گرفته شود.