همه چیز درباره طغیان یک ارز دیجیتال

همه چیز درباره طغیان یک ارز دیجیتال

بیت‌کوین‌‌ها نوعی از پول‌های الکترونیکی رمزنگاری شده هستند که حالا و با گسترش استفاده تجاری از فضای اینترنتی بسیار بیش‌تر از گذشته جلب توجه کرده‌اند. برای بازی با این پول اینترنتی جذاب اما چالش‌هایی وجود دارد که توجه به آنها ضروری است.

به گزارش ایسنا، همیشه زمانی که یک فناوری جدید وارد بازارهای مالی می‌شود قبل از هر چیز توجهات به مزایا و آسیب‌های آن جلب می‌شود؛ مخصوصاً اگر این فناوری جدید در حوزه فضای مجازی هم باشد. پول‌های الکترونیکی که از بیش از یک دهه گذشته وارد فضای مبادلات شده‌اند حالا دیگر به آن حد از تأثیرگذاری رسیده‌اند که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. بیت‌کوین‌‌ها که گونه‌ای از همین پول‌های الکترونیکی رمزنگاری شده هستند، با خاصیت‌های ویژه‌ای که دارند در صدر جذاب‌‌ترین پول‌های الکترونیکی قرار گرفته‌اند.

ضرورت تشکیل کارگروهی برای بررسی بیت‌کوین‌ها

کارکردهای متنوع و تسهیل‌کننده‌ای که ارزهای رمزنگاری شده و مخصوصاً بیت‌کوین‌ها داشته‌اند، باعث شده است تا بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه‌های بانکداری الکترونیک و فناوری اطلاعات نگاه مثبتی را در کنار هشدارهایشان به این حوزه داشته باشند. در همین زمینه برخی فعالان پیشنهاد کرده‌اند تا کارگروهی برای تدوین قوانین مرتبط با این پول‌های مجازی تشکیل شود تا مسیر قانونی شدن استفاده از این ارز‌ها هموار شود.

عبدالحمیدمنصوری، فعال حوزه فناوری اطلاعات با تأکید بر اهمیت تدوین و تصویب قوانین مرتبط با پول‌های رمزی، پیشنهاد کرد که هر چه زودتر کمیته ویژه‌ای برای ایجاد پول رمزی خاص کشورمان تشکیل شود. باید قوانین و مسایل در حوزه پول‌های رمزی را هرچه سریع‌تر تدوین کنیم تا رونق اقتصادی را براساس فناوری اطلاعات داشته باشیم. مسؤولان نیز باید تدبیری برای ایجاد پول رمزی داخلی اتخاذ کنند تا در معاملات و خدمات داخلی در کنار پول رایج مورد استفاده قرار گیرد.

وی، تفاوت پول‌های رمزی و رایج را در پشتوانه آنها دانست و توضیح داد: معمولاً دولت‌ها پشتوانه در پول‌های رایج هستند ولی در پول‌های رمزی دو نفر به یکدیگر اعتماد می‌کنند. بنابراین پشتوانه پول‌های رمزی اعتماد شخص به شخص دیگر است. بیت‌کوین یکی از پول‌های رمزی مطرح در دنیا است؛ با بیت‌کوین افراد می‌توانند خریدهایی مانند بلیت هواپیما و… را انجام دهند؛ امروزه بسیاری از مراکز خدماتی و فروشگاه‌های مجازی بیت‌کوین را به‌عنوان پول رایج می‌شناسند و آن را قبول می‌کنند.

بیت‌کوین؛ ارزی مناسب در شرایط تحریمی

از جذاب‌ترین ویژگی‌های این ارزهای رمزنگاری شده یکی غیرقابل کنترل شدن آنهاست که باعث می‌شود در شرایطی همچون تحریم‌ها بتوان از این پول حداکثر استفاده را داشت. در همین زمینه مصطفی‌امیری، کارشناس حوزه تجارت الکترونیکی با بیان این‌که اساساً در فضای اینترنتی هیچ‌گونه مرکزیتی وجود ندارد، اظهارکرد: در گذشته مؤسسات مالی بزرگ و یا بانک‌های مرکزی کنترل فضای پولی را به‌عهده داشتند. در حالی‌که حالا در فضای مالی و اینترنتی جدید هر کسی می‌تواند هر تراکنشی را انجام دهد که مورد تأیید نیز قرار بگیرد، ضمن این‌که در این فضا شفافیت تراکنش‌‌ها بیش‌تر از فضای سنتی است چراکه مبدأ و مقصد تراکنش‌‌ها به راحتی قابل ردیابی است.

این کارشناس با اشاره به مزایای بیت‌کوین‌‌ها برای شرایط حال حاضر کشور با توجه به وجود تحریم‌ها بر علیه کشور نیز اظهارکرد: به دلیل این‌که بیت‌کوین‌‌ها هیچ محدودیتی را از طرف هیچ سیستم مالی نمی‌پذیرد و حتی نظام مالی آمریکا هم نمی‌تواند کنترلی برروی آن داشته باشد، فضای ارزهای رمزنگاری شده و بیت‌کوین‌‌ها بسیار می‌تواند با توجه به تحریم‌ها علیه کشور راه‌گشا باشد. با توجه به محدودیت مبادلات پولی این فضا می‌تواند بسیار برای مبادلات مالی و ارسال پول به خارج کشور مناسب باشد.

همچنین یک کارشناس حوزه بانکداری الکترونیکی با اشاره به این که بیت‌کوین هیچ مرکزیتی ندارد و هیچ نهادی به این نام نیز وجود ندارد، گفت: می‌توان گفت هیچ نهادی نمی‌تواند بیت‌کوین را متوقف کند، چرا که حتی اگر این تکنولوژی در فضای رسمی نیز ممنوع شود در فضای غیررسمی و با استفاده از سایت‌های متعدد اینترنتی قابل دسترسی و معامله است.

برای انتقال بیت‌کوین تنها اینترنت کافی است!

عمادایرانی با اشاره به این‌که هنوز فضایی در کشور برای تبدیل بیت‌کوین به ریال نداریم، اضافه‌کرد: در کشورهایی مانند آمریکا تا بیش از ۱۰۰۰ خودپرداز مخصوص تبادل بیت‌کوین با دلار وجود دارد در حالی که در کشور ما این پول به صورت محدود و تنها در برخی صرافی‌‌ها خرید و فروش می‌شود.

بیت‌کوین یک ارز فراکشوری است و برای انتقال پول از طریق آن وجود یک شبکه اینترنت کافی است، و به اعتقاد تحلیلگران با توجه به این‌که هیچ بانک خارجی در ایران کارت اعتباری ارایه نمی‌دهد و کسانی که از ایران مسافرت می‌کنند باید پول نقد با خود همراه داشته باشند که پول زیادی هم قاعدتاً نمی‌توانند با خود حمل کنند، می‌توانند با این پول‌های رمزگذاری شده برروی فلش اقدام و حتی برروی کاغذ نسبت به انتقال اقدام پول کنند.

زمانی ارزش بیت‌کوین کم‌تر از یک دلار بود و حالا به بیش از ۸۰۰۰ دلار نیز رسیده است؛ فناوری این پول رمزنگاری شده، این امکان را به‌کاربران می‌دهد که بدون نیاز به هیچ بانکی مبادلات مالی خود را انجام می‌دهد، ضمن این‌که ناشناس هم باقی بماند.

مسأله مهم اما این است که اگر قرار باشد همه مردم به سمت استفاده از این پول الکترونیکی بروند، در نهایت ممکن است کاهش ارزش پول ملی را داشته باشیم، چرا که مردم از طریق دلار نسبت به تهیه بیت‌کوین اقدام می‌کنند و زمانی که تقاضا نسبت به دلار زیاد از حد شود، ارزش ریال در برابر آن کاهش پیدا می‌کند و می‌تواند تبعاتی داشته باشد؛ در حالی‌که در کشوری مثل آمریکا و ترکیه یا هند، یک دلار هم یک دلار است و نگرانی نیز از بابت کاهش یا افزایش ارزش آن نسبت به پولی دیگر هم وجود ندارد.

نحوه خرید و فروش با بیت‌کوین‌ها

سهیل‌شهیدی، کارشناس بانکداری الکترونیک با اشاره به دیگر خصوصیات بیت‌کوین‌‌ها اظهارکرد: بیت‌کوین بسیار تقسیم‌پذیر است و به همین خاطر می‌توان ریز‌ترین تراکنش‌‌ها را با آن انجام داد و حتی کم‌ترین مبالغ را هم از طریق این درگاه انتقال داد؛ ضمن این‌که نرخ کارمزد بسیار پایینی هم دارد.

بر این اساس سیستم بیت‌کوین را می‌توان در بسیاری از فعالیت‌های مجازی نیز مورد استفاده قرارداد به این صورت که با نصب درگاه بیت‌کوین در سایت‌ها و شبکه‌های مجازی می‌توان نرم‌افزار‌ها و یا حتی کالاهایی که برای فروش تولید شده‌اند را مبادله کرد.

بانک مرکزی بیت‌کوین را به رسمیت نمی‌شناسد

در این بین اما مسؤولان بانک مرکزی در مقابل بیت‌کوین‌ها گارد بسته‌ای گرفته‌اند؛ در آخرین این اظهارنظر‌ها معاون فناوری بانک مرکزی نسبت به ریسک بالای بیت‌کوین‌‌ها هشدار داد و اعلام کرد که بانک مرکزی این ارز‌ها را هنوز به عنوان ارز رسمی نپذیرفته است.

حکیمی با اشاره به این‌که بیت‌کوین‌ها از دو جهت قابل اهمیت هستند، گفت: اول این‌که این ارز‌ها دارای نوسان شدیدی هستند به‌طوری که طی یک‌سال اخیر تا ١٠ برابر افزایش قیمت داشته‌اند، اما این رشد پایدار نیست. بنابراین با توجه به این نوسان نمی‌تواند قابلیت اتکای چندانی داشته باشد.

موضوع دیگری که معاون فناوری بانک مرکزی آن را مورد تأکید قرارداده به خطرات سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال بر می‌گردد. بنابر توضیحات وی در حال حاضر ابزارهای واسط شکل گرفته‌اند و در حال رشد هستند که آپشن سرمایه‌گذاری خود را بیت‌کوین اعلام کرده و به عبارتی شرکت‌های هرمی در این رابطه فعالیت می‌کنند، در حالی‌که ممکن است اصلاً چنین پشتوانه‌ای وجود نداشته باشد، در عین حال که فعلاً بیت‌کوین(ارز دیجیتال) در ایران هیچ پشتوانه‌ای نداشته و بانک مرکزی آن را هنوز به رسمیت نشناخته است.

مواجهه اتحادیه اروپا با بیت‌کوین

اما یکی از دلایلی که بسیاری از دلالان و تاجران از ارز دیجیتالی و رمزنگاری شده بیت‌کوین، برای معاملات غیرمعمول و غیرقانونی استفاده می‌کنند، آن است که تبادل پول با این ارز، در هیچ جایی ثبت نمی‌شود و هیچ هویت و نام و نشانی از طرفین معامله نیز در آن به چشم نمی‌خورد و سازمان‌های امنیتی نیز قادر نخواهند بود مجرمان و دلالان را ردگیری و قراردادهای آنها را پیگیری کنند. بنابراین برای این افراد پولشویی و فرار مالیاتی بسیار آسوده و راحت صورت خواهد گرفت. اما از آنجایی که نمی‌توان به‌طورکلی جلوی وقوع یک پدیده جدید را گرفت، اما می‌توان با وضع مقرراتی جدید، نحوه استفاده از آن را محدود و کنترل کرد.

در این راستا انگلستان قصد دارد با همکاری اتحادیه اروپا، قوانینی را وضع کند تا بدین‌وسیله، تاجران، دلالان و طرفین معامله در مبادله با ارز بیت‌کوین مجبور باشند، اطلاعات خود را وارد و ثبت کنند. بدین‌ترتیب، می‌توان گفت تا حد زیادی از فعالیت‌ها و معاملات غیرقانونی و غیرمجاز سلاح، دارو، موادمخدر و تجهیزات تروریستی در جهان و به‌خصوص در اروپا جلوگیری به عمل خواهد آمد.

 

بیت‌کوین‌ در واقع پردازش مبادلات مالی بر بستر یک فناوری به نام «بلاک چین» است که زنجیره بلوک هم تعریف می‌شود و مبتنی بر رمزنگاری است. با استفاده از این فناوری یک پول مجازی به نام بیت‌کوین به وجود آمد که در فضای اینترنتی قابل انتقال است؛ فناوری بیت‌کوین‌ که یک پول رمزنگاری شده است، این امکان را به‌کاربران می‌دهد که بدون نیاز به هیچ بانکی مبادلات مالی خود را انجام می‌دهد، ضمن این‌که ناشناس هم باقی بماند.