وزیر خارجه تاجر

وزیر خارجه تاجر پریسا غفوری هنوز زمان زیادی از رسیدنش به سمت وزیر امور خارجه نگذشته که سفر دوره‌ای خود به حساس‌‌ترین منطقه جهان یعنی خاورمیانه را آغاز کرد. مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در اولین سفر غرب آسیایی خود که تنها دو روز پس از تصدی پست جدید صورت می‌گیرد، وارد عربستان شد. وی […]

وزیر خارجه تاجر

پریسا غفوری

هنوز زمان زیادی از رسیدنش به سمت وزیر امور خارجه نگذشته که سفر دوره‌ای خود به حساس‌‌ترین منطقه جهان یعنی خاورمیانه را آغاز کرد. مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در اولین سفر غرب آسیایی خود که تنها دو روز پس از تصدی پست جدید صورت می‌گیرد، وارد عربستان شد. وی در سفر به ریاض با سلمان بن‌عبدالعزیز، شاه سعودی و عادل الجبیر، وزیر خارجه دیدار و گفت‌وگو کرد و پس از آن به فلسطین اشغالی سفر کرد تا با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی رایزنی کند و پس از آن به «امان» پایتخت اردن رفت تا با عبدا… دوم دیدار داشته باشد. حال این سؤال مطرح می‌شود که هدف وی از این سفر چیست و چرا اولین سفر وی بعد از حضور در نشست ناتو به این مناطق است؟

بررسی مواضع گذشته پومپئو و نیز سیاست آمریکا در منطقه نشان می‌دهد که آمریکا مجموعه‌ای از اهداف را برای منطقه تعریف کرده است که در چند محور صورت می‌گیرد. بخشی از سیاست‌های کلان آمریکا سرکیسه کردن کشورهای با فروش تسلیحات و پرداختن هزینه‌های حضور آمریکا در منطقه است. با توجه به این اهداف و نیز هزینه‌های بسیاری که ولیعهد سعودی در سفر به آمریکا پرداخته می‌توان گفت پومپئو با سفر به ریاض سعی دارد تا خواست سعودی مبنی بر متحد اصلی آمریکا بودن را اجرایی سازد تا در ازای آن امتیازات اقتصادی بسیاری کسب نماید که فروش تسلیحات بیش‌تر و پرداخت هزینه‌های نظامی آمریکا در سوریه از آن جمله است. البته باید در نظر داشت که پرونده‌سازی و ایجاد فضای منفی علیه ایران بخشی از این سیاست است چنانکه ترامپ پس از دیدار با مرکل اعلام کرد که شرکای منطقه‌ای آمریکا باید هزینه‌های بیش‌تری برای مهار ایران در منطقه بپردازند، چنانکه از ابعاد سفر پومپئو نیز رایزنی درباره ایران عنوان شده است. در ادامه همین سیاست فروش تسلیحات وی در جریان سفر به ریاض از مقام‌های بلندپایه رژیم عربستان سعودی خواسته به مناقشات با قطر و محاصره این کشور پایان دهند. روزنامه نیویورک‌تایمز نوشته کاسه صبر واشنگتن از تنش‌های موجود میان اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس لبریز شده و آن‌طور که یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا می‌گوید، پامپئو به الجبیر گفته این مناقشه باید خاتمه پیدا کند. آمریکا قطر را از مؤلفه‌های مهم برای فروش تسلیحات می‌‌داند.

نکته دیگر در سفر وی را باید در اهداف او در قبال رژیم صهیونیستی عنوان کرد. پومپئو بار‌ها ارادت خود به رژیم صهیونیستی را اعلام داشته است لذا این سفر در حالی که بیانگر این ارادت است، اقدامی در چارچوب روند سازش نیز خواهد بود. وی ابتدا به عربستان می‌رود تا خواسته‌های آمریکا و نظر عربستان در باب روند سازش را دریابد و بعد به سرزمین‌های اشغالی می‌رود تا خواسته‌های صهیونیست‌‌ها و البته اقداماتش در عربستان را به تل آویو گزارش دهد و سپس راهی اردن می‌شود تا خواسته‌های صهیونیست‌‌ها را به اردن که از محورهای سازش منطقه‌ای است منتقل سازد. به عبارتی این سفر بعد دیگری از خیانت به فلسطین است که در لوای ایران‌هراسی و البته روند صلح در منطقه صورت می‌گیرد.

به هر تقدیر آنچه در سفر پومپئو دیده می‌شود، ورود وی به عرصه بیش‌تر در قامت یک تاجر به‌ویژه فروش تسلیحات است که سیاست ترامپ برای سرکیسه کردن کشورهای عربی را از همین روزهای اول کارش در پیش گرفته و از هر ابزاری از ایران هراسی گرفته تا سازش عربی-صهیونیستی و حتی میانجی‌گری برای حل اختلافات عربی برای رسیدن به این مقصود استفاده می‌کند تا یک دیپلماسی اقتصادی تمام عیار را به مرحله اجرا درآورد.