دود قهر علم و صنعت در چشم دانشگاهیان و صنعتگران

نمایندگان مجلس بررسی کردند

دود قهر علم و صنعت در چشم دانشگاهیان و صنعتگران

نمایندگان خانه ملت معتقدند که هر نوع مشکلی در صنعت را می‌تواند با کمک دانشگاه و علم با کم‌ترین زمان و هزینه حل کرد و به همین دلیل یکی از ابزارهای توسعه ‏پایدار را ارتباط بهینه میان صنعت و دانشگاه می‌دانند.

به گزارش خانه ملت، سال‌هاست که رابطه صنعت و دانشگاه با چالش‌های جدی روبه‌رو است و این دو نتوانسته‌اند در راستای تحقق اهداف یکدیگر و اهداف کلان کشور ارتباطی پویا ایجاد کنند. اگرچه برخی دانشگاه‌ها از لحاظ رشد علمی و کیفیت آموزشی جایگاه خوبی یافته‌اند که این می‌توانند مزیتی برای صنعت محسوب شده و موتور محرک صنعت باشد، اما مسایلی چون اعتماد نکردن صنعت به دانشگاه‌ها به منظور سرمایه‌گذاری، نبود نهادهایی که این دو ساختار را پیوند دهد و مسایلی از این دست، چالش‌هایی بر سر راه این دو نهاد قرارداده است.

بدین منظور در این مجال سعی شده با بهره‌گیری از نقطه نظرات نمایندگان خانه ملت به چالش‌ها، فرصت‌ها، الزامات و راهکارهای برون‌رفت از تنگناهای پیش روی صنعت و دانشگاه پرداخته شود تا از رهگذر آن بستر فکری لازم برای وحدت نظر و متعاقب آن وحدت در تعامل صنعت، دانشگاه و دولت پدیدار شود.

محمد بیرانوندی، سیدجواد ساداتی‌نژاد و حبیب‌ا…دهمرده، نمایندگان کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس این مهم را در این مجال بررسی کرده‌اند؛

ارتباط ناقص صنعت و دانشگاه، معلول آموزش‌محوری دانشگاه‌ها و تکنولوژی قدیمی صنایع

محمد بیرانوندی با اشاره به عوامل تأثیرگذار بر فاصله میان دانشگاه‌ها و صنعت، گفت: مأموریت نسل اول دانشگاه‌ها صرفاً آموزش و تعلیم بود، نسل دوم؛ آموزش و پژوهش و اکنون نسل سوم دانشگاه‌ها افزایش مهارت و کارایی به منظور کسب درآمد را مدنظر دارند، البته اگرچه درآمدزایی در نسل دوم دانشگاه‌ها نیز تا حدودی حایز اهمیت بود اما در فاز بعدی گفته شد دانشگاه‌ها علاوه بر درآمدزایی باید با شرکت‌ها و مؤسسات صنعتی و علمی ارتباط مؤثرتری برقرار کنند.

نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که ایران جهش قابل‌ملاحظه‌ای در حوزه پژوهش داشته و جایگاه ویژه‌ای در این خصوص در جهان دارد، افزود: انتظار است دانشگاه‌های نسل سوم با جدی گرفتن راه پژوهش بتوانند ارتباط مؤثری با صنعت پیدا کرده و به درآمدزایی برسند.

وی به موانع بر سر راه نزدیکی صنعت و دانشگاه اشاره کرد و افزود: اصلی‌‌‌ترین مانع از نوع نگاه به صنعت و دانشگاه نشأت می‌گیرد چراکه هنوز بسیاری از افراد ضرورت افزایش رابطه این دو را درک نکرده و همچنان «آموزش» را تنها مأموریت دانشگاه می‌دانند، همچنین اعتماد نکردن صنعت به دانشگاه برای سرمایه‌گذاری و نبود نهادهایی که این دو ساختار را پیوند دهد از دیگر چالش‌هایی بر سر راه این دو نهاد است.

بیرانوندی تأکید کرد: موانع اعتباری نیز باید از سر راه دانشگاه و صنعت برداشته شوند، هرچند بودجه در نظر گرفته برای ارتباط بیش‌تر دانشگاه و صنعت در برنامه ششم توسعه و بودجه سال ۹۶ افزایش داشته است.

وی همچنین ادامه داد: نبایستی موضوع رابطه صنعت و دانشگاه را تنها به ضعف سیستم آموزشی کشور منوط کرد، چراکه در صنعت کشور نیز با توجه به تنگناهای ناشی از تحریم‌ها، به‌روزرسانی فناوری چندان صورت نگرفته و چرخ صنعت با ماشین‌آلات فرسوده و فناوری‌های قدیمی در حال حرکت است لذا در برخی موارد سیستم آموزشی بسیار جلوتر و به‌روزتر از صنعت است.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در پایان توصیه کرد: لازم است تشکل‌های برخاسته از نخبگان، کارآفرینان و فرهیختگان در قالب برگزاری همایش‌ها در زمینه باز تعریف نظام ارتباط بین صنعت و دانشگاه نقش خود را ایفا کنند و نقشه راه ارایه هند.

صنعت و دانشگاه در ایران یکدیگر را دفع می‌کنند

سیدجوادساداتی‌نژاد با اشاره به عوامل تأثیرگذار بر فاصله میان دانشگاه‌ها و صنعت، گفت: علاوه بر وزارت علوم فعلی در سنوات مختلف نیز تلاش‌های بسیاری برای تقویت رابطه صنعت و دانشگاه صورت گرفته و راه‌اندازی و گسترش پارک‌های علم و فناوری، مؤسسات دانش‌بنیان، مراکز رشد و مؤسسات کارآفرینی از جمله این اقدامات محسوب می‌شوند اما صنعت و دانشگاه همچنان همدیگر را دفع می‌کنند.

نماینده مردم کاشان در مجلس شورای اسلامی «موانع قانونی» را به‌عنوان اصلی‌‌‌ترین موانع میان صنعت و دانشگاه دانست و با بیان این‌که رفع این موانع می‌تواند به شکوفایی علم و صنعت، ثروت‌آفرینی و اشتغال در کشور بینجامد، افزود: متأسفانه در لایحه برنامه ششم توسعه نیز آن طور که باید به رابطه صنعت و دانشگاه با وجود تلاش‌های کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس پرداخته نشده است.

وی ادامه داد: مفاد موجود در برنامه‌ ششم توسعه قدرت لازم برای تغییر شرایط را ندارند چراکه برخی از مواد در این خصوص با لفظ‌هایی همچون «مجاز بودن» آورده شده‌اند، درحالی که تجربه نشان داده قوانین تنها در صورت «مکلف کردن» دستگاه، در مسیر اجرایی شدن حرکت خواهند کرد.

ساداتی‌نژاد با بیان این‌که صنعتگران باید به درک ضرورت ارتباط با دانشگاه برسند، گفت: علاقه همکاری با دانشگاه تنها با رسیدن به سود و منفعت در صنعتگران ایجاد می‌شود و تا زمانی که منفعت دو جانبه‌ میان آنها قابل لمس و تعریف درست نباشد نمی‌توان انتظار ایجاد این رابطه بهینه‌ای را داشت.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس آموزش‌های غیرکاربردی را عامل دیگر فاصله میان صنعت و دانشگاه دانست و افزود: بسیاری از صنعتگران اصلا به دنبال استفاده از R&D (Research and development) نیستند و هزینه در R&D یا همان تحقیق و توسعه را نه تنها سرمایه‌گذاری نمی‌دانند بلکه به چشم هزینه اضافی به آن نگاه می‌کنند.

وی افزود: صنعتگران معتقدند دانشگاه‌ها دردی از آنها دوا نمی‌کنند و دستاوردهایشان در میدان عمل کاربرد ندارد و حتی فارغ‌التحصیلان دانشگاه تخصص لازم را نداشته و ما باید آنها را پس از استخدام آموزش دهیم.

عضو کمیته آموزش عالی و علوم پزشکی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس همچنین تأکید کرد: برای ایجاد ارتباط میان صنعت و دانشگاه باید الگوی آموزشی را تغییر داد.

دولت باید صنعتگران را مکلف به حل مشکلات خود از مسیر دانشگاه کند

حبیب‌ا…دهمرده با اشاره به عوامل تأثیرگذار بر فاصله میان دانشگاه‌ها و صنعت، گفت: با وجود آن‌که روند افزایش ارتباط صنعت و دانشگاه روبه‌رو رشد است اما تا نقطه مطلوب همچنان فاصله عمیقی وجود دارد، درواقع همان‌طور که باید دانشگاه‌های علوم پزشکی بیمارستان، و برای رشته‌های آزمایشگاهی، آزمایشگاه داشته باشند، دانشگاه‌های فنی نیز باید ارتباط فوق‌العاده نزدیک با مراکز صنعتی و تولیدی برقرار کنند تا محصول دانشگاه در صنعت کاربردی شود.

نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در دانشگاه آکسفورد سالی یک بار همایشی میان دانشگاه و صنایع مختلف با هزینه صنایع برگزار می‌شود و در لوای این همایش مشکلاتی که صنایع با آن رو به رو هستند با دانشگاه در میان گذاشته شده و درخواست راهکار می‌کنند که این شرایط به نفع دانشگاه نیز است.

وی با بیان این‌که اگر ارتباط دانشگاه با صنعت برقرار شود سود حاصل از صنعت به دانشگاه‌ها نیز خواهد رسید، افزود: باید صنعت را وادار به استخدام تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی کرد و از آنها بخواهند مسایل و مشکلات را از طریق دانشگاه حل و فصل کنند اما از آنجا که علم در صنعت ایران جایگاهی ندارد تولیدات آن نیز از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند به‌عنوان نمونه صنعت ماشین‌سازی با نقاط ضعف قابل‌ملاحظه‌ای رو به رو است.

دهمرده با بیان این‌که به دلیل عدم درک اهمیت ارتباط دانشگاه و صنعت هیچ یک از این دو احساس نیاز به یکدیگر ندارند، گفت: هدفگذاری‌ها سازوکار مشخصی می‌طلبند، به‌عنوان مثال ضایعات بسیاری در نان و مواد غذایی مصرفی دیده می‌شود اما صنعتگران هیچ‌گاه برای رفع این مهم از دانشگاه‌ها کمک نگرفته‌اند لذا دولت باید با استفاده از محققان و پژوهشگران در جهت اهداف ترسیم شده حرکت کرده و برای معضلات راه‌حل پیدا کند.

 

عضو کمیته آموزش عالی و علوم پزشکی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان این‌که دولت باید صنعتگران را مکلف به حل مشکلات خود از مسیر دانشگاه کند، افزود: دانشگاه باید به این باور که می‌تواند علاوه بر آموزش تئوری، تأثیرگذاری کاربردی داشته باشد رسیده و صنایع نیز ضرورت این مهم را درک کنند.