سرانجام قراردادهای هواپیمایی همای سعادت در کدام باند می‌نشیند؟ ۳ قرارداد فروش هواپیما به ایران علی‌رغم آن‌که با سختگیری‌های حقوقی کشورمان، قطعی به نظر می‌رسد، اما همچنان از سوی منابع خارجی به دیده تردید نگریسته شده و اما واگرهایی درباره آنها مطرح می‌شود. به گزارش مهر شرکت هواپیمایی هما در تاریخ دوم دی ماه ۹۵ […]
سرانجام قراردادهای هواپیمایی
همای سعادت در کدام باند می‌نشیند؟
۳ قرارداد فروش هواپیما به ایران علی‌رغم آن‌که با سختگیری‌های حقوقی کشورمان، قطعی به نظر می‌رسد، اما همچنان از سوی منابع خارجی به دیده تردید نگریسته شده و اما واگرهایی درباره آنها مطرح می‌شود.
به گزارش مهر شرکت هواپیمایی هما در تاریخ دوم دی ماه ۹۵ قرارداد خرید ۱۰۰ فروند هواپیما را با شرکت ایرباس به امضا رساند. بر اساس این قرارداد که میان فابریس برژیه، مدیر هواپیماسازی ایرباس و فرهادپرورش، مدیرعامل ایران‌ایر به امضا رسید، قرار شد از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی، در یک بازه ۱۰ ساله این هواپیماها وارد کشور شوند. همچنین ایران‌ایر در قراردادی دیگر در تاریخ ۲۱ آذر ۹۵، قرارداد خرید ۸۰ فروند هواپیمای مسافری با شرکت آمریکایی بوئینگ را به امضا رساند که براساس آن مقرر شد از ابتدای سال ۲۰۱۸ هواپیماهای بوئینگ مدل‌های ۷۳۷ و ۷۷۷ در یک بازه زمانی ۱۰ ساله وارد ناوگان هما شود. آخرین قرارداد نیز میان ایران‌ایر با شرکت چندملیتی – عمدتاً ایتالیایی و فرانسوی- ATR به عنوان یکی از شرکت‌های وابسته به ایرباس در تاریخ ۲۱ فروردین ۹۶ به امضا رسید که براساس آن مقرر شد ۲۰ فروند هواپیمای ملخی وارد ناوگان هوایی هما شود.
قرارداد ایرباس و بوئینگ بسیار زودتر از انتظار به مرحله اجرا رسید و امتناع برخی کشور‌ها در تحویل گرفتن هواپیماهای سفارش شده، موجب شد بوئینگ و ایرباس تحویل این هواپیماها به ایران را در دستور کار قرار دهند.
در همین راستا تا به حال ۳ فروند هواپیمای ایرباس در تاریخ‌های ۲۳ دی ۹۵، ۲۱ اسفند سال گذشته و ۵ فروردین ۹۶ تحویل ایران شده و قرار است یک فروند بوئینگ به عنوان اولین فروند از قرارداد ایران‌ایر و بوئینگ نیز طی دو هفته آینده تحویل ایران شود. همچین قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی چند روز قبل خبر داد که ۴ فروند ای‌تی‌آر نیز تا دو هفته آینده وارد کشور می‌شود.
با این وجود و علی‌رغم تأکید مسؤولان ایرانی بر قطعی بودن این قرارداد‌ها و لحاظ شدن تمام مسایل حقوقی جهت حفظ منافع کشورمان در صورت اعمال تحریم‌های جدید، اما هنوز منابع خارجی به این قرارداد‌ها به دیده تردید می‌نگرند.
به ویژه آن‌که درمورد اخیر هواپیماهای ای‌تی‌آر، علی‌رغم آن‌که قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی رسماً از قطعی شدن قرارداد طی روزهای گذشته و تحویل ۴ فروند در دو هفته آینده خبر داده، ولی هنوز شرکت فرانسوی – ایتالیایی ای‌تی‌آر هیچ‌گونه موضع رسمی در قبال اظهارات فخریه‌کاشان نداشته و استراتژِی سکوت را در پیش گرفته است.
این سکوت در کنار ابهامات و تأخیرهایی که در فرایند امضای این قرارداد وجود داشت، آینده این قرارداد را با اما و اگرهای بیش‌تری مواجه کرده است. چرا که شرکت کانادایی تأمین کننده قطعات ای‌تی‌آر در جریان مذاکرات این شرکت با ایران اعلام کرد مسؤولیت تأمین قطعات برای هواپیماهایی که به ایران تحویل داده خواهد شد را نخواهد پذیرفت و همین مسأله باعث شد فرایند مذاکره ایران با این شرکت طولانی تر از حد انتظار شود.
در نهایت نیز گویا شرکت ای‌تی‌آر به ایران تعهد داده است که بعد از تحویل هواپیماها، رأساً اقدام به تأمین قطعات مورد نیاز خواهد کرد و نیازی به حضور و همکاری شرکت کانادایی نیست.
با این وجود گویا هنوز کشمش‌هایی بین شرکت اصلی با شرکت کانادایی وجود دارد که موجب شده ای‌تی‌آر «قطعی شدن قرارداد فروش با ایران» را تأیید نکند و موضع «سکوت» را در پیش بگیرد.
این ابهامات و تردیدها، درمورد دو قرارداد بوئینگ و ایرباس نیز وجود داشت به گونه‌ای که برخی منابع خارجی عنوان کردند این قرارداد‌ها برخلاف اعلام مقامات ایرانی هنوز به قرارداد قطعی تبدیل نشده‌اند و صرفاً یک «MOU» یا تفاهم‌نامه هستند و به همین دلیل هم هست که در بخش قراردادهای وب‌سایت بوئینگ و ایرباس نامی از آنها ذکر نشده است.
البته در کنار این مسأله، موضع‌گیری مقامات آمریکایی نیز تند و خارج از انتظار بود به‌طوری که انتشار خبر تفاهم میان شرکت هواپیمایی «آسمان» ایران و شرکت هواپیماسازی «بوئینگ» آمریکا برای خرید هواپیما، با واکنش منفی کنگره آمریکا روبه‌رو شد.
جب‌هنسارلینگ عضو جمهوریخواه و رییس کمیته مالی مجلس نمایندگان آمریکا در واکنش به این خبر، ایران را به انتقال سلاح و نیرو به سوریه متهم کرد و به مؤسسات مالی دخیل در فروش هواپیما به ایران، هشدار داد.
وی در بیانیه‌ای مکتوب با بیان این‌که باید اطمینان یافت که ایران از هواپیماهای مسافربری برای انتقال نیرو به سوریه استفاده نمی‌کند، نوشت: «مؤسسات مالی آمریکایی و خارجی باید بدانند که هیچ‌کس نمی‌تواند وانمود کند که از ریسک تأمین مالی این توافق‌ها، اطلاع نداشته است.»
براساس تفاهم بوئینگ و شرکت هواپیمایی آسمان، قرار است هواپیمایی آسمان ۳۰ فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ مکس خریداری کند که این تعداد قابلیت افزایش به ۶۰ فروند را دارد؛ این قرارداد به گفته قائم‌مقام وزیر راه کشورمان، مجوز اوفک را نیز دریافت کرده است.
نیویورک تایمز هم در گزارشی به نقل از ریچاردابولافیا – نایب‌رییس تحلیل در شرکت مشاوره تحقیقات هواپیمایی تیل‌گروپ- نوشت: «همواره برسر این مسأله درگیری وجود خواهد داشت. ترامپ وعده داده است در برابر ایران موضع محکمی اتخاذ کند اما از سوی دیگر مسأله مشاغل تولیدی در میان هستند و گفتن این‌که ما این کار را به اروپایی‌‌ها می‌دهیم واقعاً دشوار است.»
درمورد قرارداد ایرباس نیز، بعد از امضا و تحویل اولین ایرباس، اظهار نظرهای تندی علیه این قرارداد در کنگره امریکا مطرح شد به‌طوری که پیتر روسکام، یکی از اعضای جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را ارایه کرد که براساس آن تحقیقاتی از سوی مدیر سازمان اطلاعات ملی دولت ترامپ درمورد ایران‌ایر و دیگر ایرلاین‌های ایرانی انجام خواهد شد.
قرار بود این طرح، کنترل چندانی را بر هواپیمای ایرباسی که قبلاً به ایران تحویل داده شده اعمال نکند، اما گفته شد براساس این طرح، ایران‌ایر نخواهد توانست برای این هواپیماها در خارج از ایران قطعات یدکی یا هرگونه خدمات تعمیر و نگهداری دریافت کند. همچنین اگر شرکتی به ایران قطعات یا خدمات تعمیر هواپیما ارایه دهد، از همکاری با بازار آمریکا محروم خواهد شد.
المانیتور نیز در گزارشی نوشت: «علاوه بر موانع پیش رو برای فروش هواپیماها به ایران، مسأله تأمین مالی این قرارداد‌ها نیز چالش‌هایی را برای این تراکنش‌‌ها ایجاد کرد.
به نظر می‌رسد علی‌رغم قطعی بودن این قرارداد‌ها و در صورت پایبندی شرکت‌های هواپیماسازی غربی مبنی بر تحویل کامل همه هواپیماهای مندرج در قرارداد، اما قطعیتی در اجرای قرارداد‌ها وجود ندارد و سنگ‌اندازی مقامات دولتی و نمایندگان کنگره و سنای آمریکا، آینده این قرارداد‌ها را با ابهام مواجه کرده است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.