مشکل اصلی حمل‌ونقل به طرح‌های نیمه‌تمام به جا مانده برمی‌گردد همواره عدم تخصیص بودجه تعیین شده به بخش حمل و نقل یکی از معضلات رشد اقتصادی و توسعه کشور بوده است در سال‌جاری مجموع اعتبارات نقدی و اسنادی که تا امروز به بخش حمل و نقل تخصیص داده شده، کم‌تر از ۱۷ درصد از بودجه […]
مشکل اصلی حمل‌ونقل به طرح‌های نیمه‌تمام به جا مانده برمی‌گردد
همواره عدم تخصیص بودجه تعیین شده به بخش حمل و نقل یکی از معضلات رشد اقتصادی و توسعه کشور بوده است در سال‌جاری مجموع اعتبارات نقدی و اسنادی که تا امروز به بخش حمل و نقل تخصیص داده شده، کم‌تر از ۱۷ درصد از بودجه مصوب است.
به گزارش صما، محاسبات نشان می‌دهد که هر ۱۰۰ میلیون تومان کاهش سرمایه‌گذاری در بخش حمل‌ونقل موجب کاهش ۱۶۰ میلیون تومانی در ظرفیت تولید کل اقتصاد می‌شود. وقتی اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در بخش حمل‌ونقل با کاهش ۳٫۱ هزار میلیارد تومانی مواجه شود، به این معنی است که تولید کل اقتصاد ایران نزدیک به ۵ هزار میلیارد تومان کاهش خواهد یافت.
بودجه ۱۶۰۰ میلیاردی حمل و نقل هوایی
دولت دوازدهم در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷حدود ۱۶۰۰ میلیارد تومان برای توسعه حمل و نقل هوایی در قالب برنامه ششم توسعه در نظر گرفته است.
براساس این لایحه در قالب بودجه‌های عمرانی توسعه و تجهیز امکانات فعلی و ساخت امکانات جدید در حوزه هوایی بخش اصلی این منابع اعتباری را شامل می‌شود.
براین اساس تاکنون در چند مرحله اعتبارات صنعت حمل و نقل هوایی تزریق شده است که تا پیش از آغاز برنامه پنجم توسعه ۳۹۱ میلیارد تومان، در طول این برنامه ۳۳۰ میلیارد تومان، در سال ۱۳۹۶ حدود ۲۰ میلیارد تومان و در قالب بودجه سال ۱۳۹۷ نیز حدود ۹ میلیارد تومان به این بخش تخصیص خواهد داده شد.
در طول برنامه ششم توسعه نیز حدود ۸۵۰ میلیارد تومان اعتبار به این بخش تزریق می‌شود.
احداث فرودگاه سقز و مشارکت در تکمیل فرودگاه‌هایی مانند رامسر، ولیعصر و امام‌خمینی(ره) و همچنین خرید هواپیمای آزمایش استاندارد پرواز بخش اصلی این برنامه‌ریزی را شامل می‌شود.
حوزه‌ای که بیش‌ترین سهم را در قالب برنامه ششم توسعه خواهد داشت فرودگاه امام‌خمینی(ره) است که در نهایت باید بیش از ۱۱۴ میلیارد تومان اعتبار دولتی در این حوزه دریافت کند و بناست در سال‌های آینده بیش از ۶۰ میلیارد تومان از این اعتبارات در نظر گرفته شده به این فرودگاه مهم بین‌المللی اختصاص یابد.
بودجه ۷۵ هزار میلیارد تومان حمل و نقل هوایی
همان‌طور که از قبل مشخص بود دولت بار دیگر در بودجه سال ۱۳۹۷ نیز سهمی قابل توجه به توسعه حمل‌ونقل ریلی اختصاص داده و در لایحه سال ۱۳۹۷ نزدیک به ۷۵ هزار میلیارد تومان منابع اعتباری برای این حوزه تا پایان برنامه ششم توسعه در نظر گرفته است.
طبق اطلاعات ارایه شده در جدول بودجه عمرانی لایحه سال ۱۳۹۷ بیش از ۴۰ پروژه توسعه حمل‌ونقل ریلی در نظر گرفته شده است که در این رابطه اتصال چند مرکز استان، توسعه و بهسازی خطوط فعلی و بهبود شرایط برخی از خطوط قدیمی در نظر گرفته شده است.
طبق برآوردهای صورت گرفته تا پیش از آغاز برنامه پنجم توسعه حدود ۴۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار به حمل و نقل ریلی اختصاص یافته است و در طول این برنامه نیز راه‌آهن بیش از ۹۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار دریافت کرده است. صنعت ریلی در سال ۹۶، ۳۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب دریافت کرده و در سال ۹۷، نیز حدوداً ۲۰۰۰ میلیارد تومان بودجه خواهد داشت. همچنین برنامه‌ریزی شده در طول زمان برنامه ششم توسعه تا پایان طرح‌های مدنظر حدود ۷۵ هزار میلیارد تومان تزریق جدید به این بخش صورت خواهد گرفت.
اتصال اردبیل به شبکه ریلی، اتصال ایلام و چابهار به این شبکه، اتصال مرز دوغارون به شبکه و بهبود و ساخت خطوط دوم، سوم و چهارم در بعضی از حوزه‌ها بخش اصلی محور بودجه عمرانی توسعه حمل‌ونقل ریلی را تشکیل می‌دهد.
در این حوزه راه‌آهن بوشهر، راه‌آهن آستارا، راه‌آهن ارومیه و قطار حومه‌ای فرودگاه امام‌خمینی(ره) قرار گرفتند. برای برقی کردن راه‌آهن تهران – مشهد بهسازی ناوگان ریلی، بهسازی ایستگاه‌ها، نوسازی علایم و ارتباطات و رفع گلوگاه‌های ظرفیتی خطوط راه‌آهن نیز منابع اعتباری خاص در نظر گرفته شده است.
دولت همچنین پیشنهاد داده که برای افزایش ظرفیت حمل مسافر نیز منابع اعتباری خاصی برای شبکه ریلی در بودجه سال ۱۳۹۷ در نظر گرفته شود.
بخش قابل توجهی از ردیف‌های بودجه وارد شده در این بخش به دو شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور و راه‌آهن تخصیص داده می‌شود.
بودجه ۱۴۸ هزار میلیارد تومان حمل و نقل دریایی
در لایحه پیشنهادی بودجه سال ۹۷ کل کشور، بودجه طرح‌های دریایی با حذف دو ردیف و پایین آوردن اعتبار دیگر ردیف‌ها، با کاهشی بالغ بر ۳٫۸۵۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
کل اعتبار برآورد شده برای طرح‌ها و پروژه‌های مختلف دریایی در ۵ فصل (بخش دفاعی، حمل و نقل، صنعت و معدن، آب و گردشگری) لایحه بودجه سال ۹۷ نسبت به بودجه‌ای که دولت سال گذشته به مجلس تقدیم کرد و برای امسال اجرایی شد ۳ هزار و ۸۵۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال کاهش یافت.
گفتنی است برای کل طرحهایی که در بخش بودجه طرح‌های دریایی آمده یک‌هزار ۴۸۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال اعتبار پیش‌بینی شده است که در مقایسه با ۵ هزار و ۶۹۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون ریال بودجه سال ۹۶ کاهشی بالغ بر ۳۰۰۰ میلیارد ریالی دارد؛ زیرا علاوه بر کاهش اعتبارات ردیف‌های مختلف، دو ردیف احداث زیرساختهای ناوگان دریایی عمان و خلیج‌فارس حذف شده است.
در فصل حمل و نقل بودجه طرح‌های دریایی ۵ ردیف آن به طرح‌ها، پروژهها و مباحث دریای اختصاص یافته است. بر این اساس، برای «مشارکت در احداث پل خلیج‌فارس (قشم)» ۹۵ میلیارد ریال اعتبار برآورد شده است که در صورت تصویب به سازمان منطقه آزاد تجاری – صنعتی قشم به عنوان دستگاه متولی اختصاص خواهد یافت. این در حالی است که اعتبار این ردیف در بودجه قبل ۲۲۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال بوده است.
در همین فصل، ۸۲۰ میلیارد ریال برآورد اختصاص اعتبار به شرکت مادر تخصصی ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور به منظور احداث «کریدور بزرگراهی نوار ساحلی جنوب کشور- کنارک تا شلمچه شامل مسیرهای کنارک- بندر عباس، کشتیسازی -سه راه خمیر، بندر خمیر- بندر لنگه- عسلویه، کنگان- خورموج- چغادک، بوشهر -گناوه – دیلم-هندیجان، هندیجان-ماهشهر- آبادان و پل شهدا- شلمچه» پیش‌بینی شده است.
در فصل حمل و نقل ذیل بخش برنامه توسعه حمل و نقل دریایی نیز ۳ ردیف قرار دارد که شامل احداث بنادر صیادی، بهسازی بنادر صیادی و ساماندهی بنادر صیادی است. به‌گونه‌ای که در ردیف احداث بنادر صیادی ۸۰ میلیارد ریال اعتبار برای سازمان شیلات ایران برآورد شده است که در بودجه قبل ۱۲۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال بوده است.
برای ردیف احداث بهسازی بنادر صیادی نیز در صورتی برآورد اعتبار ۱۲۰ میلیارد ریال شده است که در بودجه سال ۹۶ برای این ردیف ۱۳۷ میلیارد و ۱۰۰ میلیون ریال اعتبار به سازمان شیلات ایران اختصاص یافته بود.
علاوه بر این دو ردیف نیز، برای ساماندهی بنادر صیادی نیز در لایحه پیشنهادی بودجه ۹۷ دولت به مجلس با کاهش ۳۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون ریال نسبت به بودجه ۹۶ حدود ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار برآورد شده است.
بودجه هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان حمل و نقل جاده‌ای
مجموع اعتبارات عمرانی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در ردیف‌های پیوست و متفرقه در بودجه سال ۹۷ کاهش یافته که ۶٫۸ درصد کم‌تر از رقم اختصاص یافته بودجه سال ۱۳۹۶ است.
اگرچه اعتبارات سازمان در پیوست بودجه در آیتم‌هایی چون راه‌های فرعی مختصر و اندکی افزایش داشته است ولی در مجموع اعتبارات عمرانی این سازمان در ردیف‌های پیوست و متفرقه از رقم ۱۸۰۴ میلیارد تومان سال جاری به ۱۶۸۰ میلیارد تومان در سال ۹۷ کاهش یافته که ۶٫۸ درصد کم‌تر است.
گره کور بودجه با طرح‌های نیمه‌تمام
حال باید اذعان داشت بخش بزرگی از مشکلات بخش حمل‌ونقل به طرح‌های نیمه‌تمام در حوزه‌های مختلف زیرساخت برمی‌گردد که مشکل بودجه‌ای و تأمین اعتبارات دارد. با توجه به این‌که در حال‌حاضر، طرح‌های نیمه‌تمام دچار عارضه تصمیم‌گیری در نهاد متولی اجرایی (وزارتخانه‌ها) برای اختصاص بودجه است، در نتیجه وزارت راه‌وشهرسازی به‌عنوان متولی این بخش، با انبوهی از طرح‌های نیمه‌کاره مواجه است. هم‌اکنون، هیچ فهرست قابل استنادی از این طرح‌ها در وب‌سایت‌ها یا نهادهای مسؤول وجود ندارد. ارایه یک فهرست از طرح‌های نیمه‌تمامی که اتمام آنها طولانی شده است، برای تعیین تکلیف و به‌ثمررساندن آنها موضوعی بسیار ضروری است. مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در این‌باره بر نظارت و پیگیری برای به‌نتیجه‌رساندن طرح‌های نیمه‌تمام حوزه زیرساخت تأکید کرده است.
در لایحه بودجه سال آینده مهم این است که ارقام بودجه مصوب تخصیص داده شود و بتوان با اتکای به آن فعالیت‌ها و مأموریت‌های محوله به ویژه نگهداری از راه‌های کشور و سایر برناه‌های راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در پروژه‌های در دست انجام را ادامه داد و پاسخگوی هموطنان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود، متأسفانه در سال‌جاری مجموع اعتبارات نقدی و اسنادی که تا امروز به این سازمان تخصیص داده شده، کم‌تر از ۱۷ درصد از بودجه مصوب است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.