قدیمی‌‌ترین سد قوسی دنیا یادگاری از صفویه سد قوسی- وزنی‌کبار به عنوان قدیمی‌‌ترین سد قوسی جهان که همچنان پابرجاست شناخته می‌شود، این سد در ۲۶ کیلومتری قم در مسیر جاده قم – کاشان و در دشت کبار از توابع جنت‌آباد قم واقع شده است. این سد که مصالح و پی آن از ملات سنگ و […]
قدیمی‌‌ترین سد قوسی دنیا یادگاری از صفویه
سد قوسی- وزنی‌کبار به عنوان قدیمی‌‌ترین سد قوسی جهان که همچنان پابرجاست شناخته می‌شود، این سد در ۲۶ کیلومتری قم در مسیر جاده قم – کاشان و در دشت کبار از توابع جنت‌آباد قم واقع شده است.
این سد که مصالح و پی آن از ملات سنگ و ساروج است در کوه پی‌سازی شده و شالوده دیواره آن درون شکاف به وجود آمده قرارگرفته است. انتخاب محل مناسب برای برپایی سد و همچنین شکل قوسی آن، نشان‌دهنده مهارت و دانش بالای مهندسین سازنده سد برای بالا بردن تحمل فشار آب مخزن بوده است.
سد کبار در میراث فرهنگی کشور به قدمت پیش از دوران صفویه به ثبت رسیده است که در دسته‌بندی‌های امروزی قدمت آن به قرون میانه اسلامی در نظر گرفته می‌شود و بالغ بر ۷۰۰ سال از ساخت آن می‌گذرد.
متأسفانه در سال‌های دور دیواره بتنی ۳متر روی بدنه قدیمی آن توسط جهاد سازندگی برای ذخیره آب بیشتر ایجاد شده بود که سنگینی مضاعفی را روی سازه سنتی و باستانی به‌وجود آورده و استحکام سد را به خطر انداخته بود و همچنین از لحاظ میراث فرهنگی هویت آن را نیز تحت‌الشعاع قرارداده بود.
به همین دلیل شرکت آب منطقه‌ای قم در سال‌های اخیر به منظور استحکام‌سازی اقدام به تزریق بتن در بدنه و پی این سد را انجام داد و سرریزی برای زمان سیلاب از مصالح خود بدنه سد که چهره قدیمی سد را مخدوش نکند ایجاد کرد و با دو تا ۳ مرتبه عملیات رسوب‌برداری انجام شده ظرفیت این سد همینک به نیم‌میلیون مترمربع رسیده است.
این سد با ارتفاع ۲۶ متر وطول ۵۵ متر دارای یک برج آبگیر است که آب از طریق آن به قسمت زیر منتقل می‌شود. در کنار حفره خروجی آب سد کانالی در دامنه صخره‌ای از کوه، در سطحی بالاتر از بستر رودخانه، کنده‌اند که آب را به سطوح مرتفع‌تری منتقل می‌کرده است.
سد قوسی – وزنی کبار علاوه بر میراث فرهنگی کشور به شماره ۳۰۳۳ و با قدمت دوران صفوی، به ثبت جهانی نیز رسیده است.
جانمایی خوب و ساخت مهندسی ویژه در بین شکاف کوه، سد کبار را به یکی از سدهای زیبا و منحصر به فرد تبدیل کرده که به ثبت جهانی نیز رسیده است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.