تهدید امنیت اجتماعی با توسعه شبکه اجتماعی!

تهدید امنیت اجتماعی با توسعه شبکه اجتماعی!

محمدرضا عیوضی

شبکه‌های اجتماعی اکنون بزرگ‌ترین جوامع انسانی را تشکیل داده‌اند و به همین دلیل رسانه‌های نوین برای فعالان اقتصادی اهمیت ویژه پیدا کرده است زیرا با فراگیر شدن شبکه‌های اجتماعی، مدت زمانی که افراد در این محیط‌ها صرف می‌کنند به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.

تأثیر مهم شبکه‌های اجتماعی در این است که باعث شده‌اند الگوهای ارتباطات سنتی در حوزه‌های مختلف از جمله کسب و کار، با تغییرات بنیادین مواجه شود. این رسانه‌ها ویژگی‌هایی چون عدم وابستگی به مکان و زمان، دسترسی آسان و امکاناتی نظیر تماس سریع و پاسخ به سؤالات مشتریان در لحظه را با خود دارند. این ویژگی‌ها می‌توانند فرصت مناسبی برای آغاز یک معامله برد-برد باشند.

گذشته از اثرات شبکه‌های اجتماعی بر ویژگی‌های شخصی و کاری افراد، روحیه اجتماعی بشر به گسترش بیش از پیش این رسانه‌ها دامن می‌زند.

اما امنیت از جمله مهم‌ترین نیازهای بشر به حساب می‌آید که نبود یا اختلال در آن بازتاب‌های ناگواری را به دنبال دارد. هنگامی که اضطراب جای آرامش و امنیت افراد را می‌گیرد، بسیاری از نیاز‌ها و کارکردهای انسانی مختل و ناکارآمد می‌شوند یا این‌که برآورده شدنی نیستند.

امنیت اجتماعی در عصر انفجار ارتباطات و اطلاعات از ملزومات زندگی بشر در دنیای جهانی‌شده به شمار می‌آید؛ با این وجود پژوهش‌ها نشان می‌دهند که هرچه میزان استفاده از اینترنت، شبکه‌ها و فضای مجازی بیش‌تر شود، احساس امنیت اجتماعی در کاربران کم‌تر می‌شود.

امنیت اجتماعی نیز به اندازه امنیت فردی دارای اهمیت، ظرافت و پیچیدگی‌های خاص خود است. تأمین این نیاز هم از نظر فردی و هم از نظر اجتماعی دارای تبعات بسیاری است.

به باور برخی اندیشمندان احساس امنیت اجتماعی از خود امنیت اجتماعی نیز مهم‌تر و با ارزش‌تر است. در جامعه‌ای که امنیت اجتماعی وجود داشته باشد اما احساس نشود هزینه‌های بسیاری باید صرف شود تا آرامش روانی در افراد جامعه به وجود بیاید.

عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند احساس امنیت را بر هم زده و آن را مختل کنند. از جمله این عوامل مخل می‌توان به رسانه‌های نوین در عرصه ارتباطات و اطلاعات و از جمله اینترنت اشاره کرد.

اینترنت می‌تواند زمینه‌های ارتباطاتی مثبت یا منفی را برای افراد فراهم کند اما شواهد و پژوهش‌ها نشان می‌دهند که توسعه سریع فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی نه تنها به امنیت اجتماعی منجر نشده‌اند بلکه تهدیدی علیه امنیت افراد محسوب می‌شوند. پیشرفت‌های مهم در این عرصه نیز توانسته است موجب اختلال در فرهنگ‌ها و هویت ملی و قومی و مذهبی شود. از طرف دیگر فناوری‌های نوین موجب شده‌اند تا احساس امنیت در بسیاری از جهات تضعیف شوند.

 

گرچه اینترنت موجب وسعت افق دید افراد می‌شود و فرصت‌های نوین و بی‌بدیلی را در زمینه ارتباط با دیگران در اختیار می‌گذارد اما استفاده بیش از حد و توسعه بدون برنامه آن از یک طرف دست سودجویان را برای رخنه در شخصی‌‌ترین ابعاد زندگی انسان باز می‌کند و از طرف دیگر باعث تهدید تعامل انسانی می‌شود و به نبود امنیت اجتماعی دامن می‌زند.