مجتبی قدیری – این روز‌ها در شبکه‌های اجتماعی شاهد رد و بدل شدن اخبار مربوط به بازی نهنگ آبی هستیم، بازی روسی که چند سال پیش در سال ۲۰۱۳ توسط فیلیپ بودیکین ۲۲ ساله دانشجوی اخراجی روانشناسی در ۵۰ مرحله برای ۵۰ روز طراحی شد تا به قول خودش جامعه را از وجود کسانی که ارزشی […]
مجتبی قدیری – این روز‌ها در شبکه‌های اجتماعی شاهد رد و بدل شدن اخبار مربوط به بازی نهنگ آبی هستیم، بازی روسی که چند سال پیش در سال ۲۰۱۳ توسط فیلیپ بودیکین ۲۲ ساله دانشجوی اخراجی روانشناسی در ۵۰ مرحله برای ۵۰ روز طراحی شد تا به قول خودش جامعه را از وجود کسانی که ارزشی ندارند، پاک کند. اولین قربانی این بازی در سال ۲۰۱۵ خودکشی کرد و بنا بر اخبار نامعتبر منتشر شده که هیچ مرکز رسمی آن را تأیید نمی‌کند، تاکنون نزدیک به ۱۳۰ نفر در سراسر دنیا به خاطر این بازی دست به خودکشی زده و به زندگی خود پایان داده‌اند. این بازی خوشبختانه هنوز در کشور ما قربانی نداشته است.
اما متأسفانه گستردگی شبکه‌های اجتماعی این فرصت را به افراد رند و فرصت‌طلب داد، تا اخبار مربوط به بازی نهنگ‌آبی را که در اوایل فروردین در رسانه‌ها انتشار یافته بود با آب‌و تاب بیشتر و در قالب «هوکس‌های خبری»، در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنند. این افراد، با پخش کلیپ‌هایی مربوط به خودکشی دو نوجوان، این اتفاق را به ایران نسبت دادند و جامعه را به تب‌وتاب انداختند. در این میان انتشار کلیپی از زبان یک روانشناس، را بیش از پیش، توجه جامعه را به این بازی جلب کرد. روانشناسی که فقط یک کلی‌گویی در خصوص بازی نهنگ آبی ارایه می‌دهد، بدون این‌که برای جلوگیری از به دام افتادن نوجوانان و جوانان در این بازی یا بازیهای مشابه، راهکاری ارایه بدهد! چه باید کرد؟ چرا نوجوانان و جوانان علاقه‌مند به این‌گونه بازیهای خطرپذیر هستند؟ این کلی‌گویی فقط جامعه را بیشتر هیجان‌زده کرد و باعث ایجاد اضطراب و تشویش اذهان عمومی شد.
این جریان «هوکس خبری» که قطعاً اهدافی را دنبال می‌کند، باعث شد تا این روز‌ها بیش‌ترین جستجو در گوگل به زبان فارسی، حول وحوش بازی نهنگ‌آبی یا سفید بچرخد! بسیاری از مشتاقان این بازی، به دنبال دانلود کردن اپلیکیشن این بازی برای نصب در سیستم خود هستند. در حالی‌که این بازی یک اپلیکیشن نیست و قراردادی اجتماعی در قالب اینترفیسی مجازی است که میان دو یا چند نفر آغاز می‌شود و پیش می‌رود. کاربران نوجوان و جوانی که سر پر شور دارند و به دنبال اثبات کردن خود هستند در دام این‌گونه بازی‌‌ها می‌افتند و بدون آن‌که بدانند در چه مسیری گام نهاده‌اند، دوست دارند تا انتهای کار پیش بروند و خود را اثبات کنند. شاید همین سر پرشور نوجوانی و جوانی باعث شد در سال ۹۴، شاهد بازی رولت روسی بین چند جوان ایرانی باشیم که منجر به مرگ یکی و دردسر برای دیگران شد. در این بازی، شخصی کلتی را بر روی شقیقه‌اش قرار داد و با چکاندن ماشه به خواب ابدی فرو رفت. خوابی که قطعاً خانواده او را به‌هم ریخت و نزدیکانش را مصیبت‌زده کرد.
حالا این بار نوبت چالشی به نام نهنگ‌آبی رسیده است، چالشی که در دنیا در حال به فراموشی سپرده شدن بود، اما ناگهان در جامعه ما جریانی با هوکس‌های خبری، به دنبال زنده کردن آن برآمد! جریانی که اهداف نهان آن برای هیچ‌کس مشخص نیست؛ اما متأسفانه همه از تحصیلکرده و غیرتحصیلکرده، از مسؤول و غیرمسؤول بر آتش آن می‌دمیم و با فوت کردن زیر این خاکستر خاموش به دنبال روشن کردن آن هستیم.
چالشی که با توجه به جوان بودن جامعه ما و گستردگی فضای مجازی آن، می‌تواند خطرناک باشد و خانواده‌های زیادی را به دردسر بیندازد. این روز‌ها هستند افرادی که به دنبال ایجاد چالش در فضای مجازی هستند تا از این چالش‌‌ها کیسه خود را پر کنند. قطعاً بازی نهنگ آبی در برابر برخی بازی‌‌ها و ورزش‌های خطرناک فضای واقعی مثل اسکیت‌لیمبو، بیس‌جامپینگ، قطارسواری، باجی‌کروکودیل و… از خطر و تهدیدات کم‌تری برخودار است. اما تفاوت این بازی با بازی‌‌ها و ورزش‌های خطرناک مطرح شده در این است که این بازی در فضای مجازی صورت می‌گیرد و شاید بازی‌کننده آن کم‌تر اطلاعی از آسیب‌های آن داشته باشد و شاید هم اصلاً هنوز پا به دوران نوجوانی نگذاشته باشد و کودکی ساده و معصوم باشد که گرفتار شیادان سایبری شده که با این ترفند تلاش می‌کنند تا از او بهره‌برداری سوء کنند.
نکته اینجاست که هنوز زنگ خطر بازیهای آنلاین برای جامعه به درستی نواخته نشده است و شاید همین امر باعث شده تا بسیاری از خانواده‌های ایرانی دغدغه‌ای در خصوص آسیب‌‌ها و تهدیدهای بازیهای آنلاین نداشته باشند و این ناآگاهی باعث شده است تا فرزندان آنها معتاد بازیهای آنلاینی شوند که شاید تهدید و آسیب‌های آنها از بازی نهنگ آبی کم‌تر نباشد.
بازی نهنگ آبی که از ترفندهای روانشناسانه بهره برده، دامی است برای نوجوانان و جوانانی که با مشکلات روحی و روانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، البته این به آن مفهوم نیست که ما فکر کنیم علاقه‌مندان به این بازی افرادی دچار مشکلات حاد هستند که شاید سابقه بستری در مراکز روان‌درمانی را دارند، بلکه جامعه و هدف بزرگ‌تری در این بازی مدنظر طراح بوده است. نوجوانان و جوانانی که درست تربیت نشده‌اند و به قولی نه گفتن را بلد نیستند یا بسیار کنجکاو هستند و برای ارضای حس کنجکاوی خود بی‌محابا دست به هر کاری می‌زنند، سوژه و طعمه این بازی هستند.
قطعاً طراح این بازی دوران نوجوانی و جوانی را هدف قرارداده است که تکامل شخصیتی را در پی دارد و شاید همین امر باعث می‌شود تا این دو گروه سنی برای اثبات خود نزد خانواده و گروه دوستان دست به هر کاری بزنند. نوجوانان و جوانانی که به دنبال استقلال هستند و برای این‌که اعضای خانواده آنها را بزرگ و قدرتمند در نظر بگیرند، دست به هر کاری می‌زنند.
اغلب والدین نیز در این دو مقطع زمانی با فرزندان خود دچار چالش می‌شوند و این چالش‌‌ها می‌تواند شکاف میان آنها و فرزندانشان را بیشتر کند و شاید همین امر باعث شده تا شاهد آن باشیم که بسیاری از والدین در این دو مقطع زمانی کم‌ترین اطلاع را از کار و فعالیت فرزندان، خصوصاً فعالیت سایبری آنها دارند. حال ضرورت دارد تا از موج‌های ایجاد شده جریان هوکس خبری نهنگ سفید حداکثر استفاده و بهره را برد تا زنگ خطر بازیهای آنلاین برای خانواده‌ها به صدا در آید و آنان آگاه شوند که تهدید این فضا بسیار بیشتر و خطرناک‌تر از یک چالش نهنگ آبی است و آنها باید بیش از پیش بر فعالیت سایبری فرزندان خود نظارت داشته باشند و این نظارت باید بسیار‌آگاهانه باشد.
همچنین نهادهای مسؤول در این زمینه نیز باید با بازنگری در عملکرد سال‌های گذشته خود، آماده بحران‌هایی به مراتب بدتر و بزرگ‌تر از نهنگ آبی باشند. قطعاً چالش نهنگ آبی به ذائقه طراحان آن در شبکه‌های اجتماعی خوش آمده است. لذا دامن زدن به این دست جریانات و بازیهای آنلاین دور از انتظار نخواهد بود. این در حالی است که نظارت کارشناسی دستگاه‌های مسؤول با استقبال جامعه همراه نیست و جامعه مجازی کشور تشنه این‌گونه هوکس‌ها می‌باشد. هوکس‌هایی که جامعه نوجوان و جوان را هدف قرار خواهد داد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.