بلوف تبلیغاتی یا واقعیت‌های بودجه‌ریزی

بلوف تبلیغاتی یا واقعیت‌های بودجه‌ریزی مجتبی قدیری امسال محمدباقر نوبخت رییس سازمان برنامه‌وبودجه کشور گفته است: «تاکنون روش بودجه‌ریزی براساس روش سنتی و افزایشی بوده که این روش برای بودجه‌نویسی سال ۹۷ به روش مبتنی بر عملکرد تغییر کرده است. تصویب بودجه دستگاه‌ها براساس ارزش‌افزوده و عملکرد آنها صورت گرفته و توزیع این اعتبارات در […]

بلوف تبلیغاتی یا واقعیت‌های بودجه‌ریزی

مجتبی قدیری

امسال محمدباقر نوبخت رییس سازمان برنامه‌وبودجه کشور گفته است: «تاکنون روش بودجه‌ریزی براساس روش سنتی و افزایشی بوده که این روش برای بودجه‌نویسی سال ۹۷ به روش مبتنی بر عملکرد تغییر کرده است. تصویب بودجه دستگاه‌ها براساس ارزش‌افزوده و عملکرد آنها صورت گرفته و توزیع این اعتبارات در راستای تمرکززدایی انجام شده است.»

بحثی که اما و اگرهای بسیار در پی دارد. چرا که پارامتر این اندازه‌گیری عملکرد و ارزش‌افزوده تعریف و مشخص نشده است! تا بتوان تعیین کرد که مثلاً فلان وزارتخانه عملکرد لازم را نداشته و ارزش‌افزوده‌ای که ایجاد کرده‌، خوب نبوده است!

ای کاش این مدیر محترم اعلام کند که کدام دستگاه‌های اجرایی که از بودجه دولتی ارتزاق می‌کنند در یک ساله گذشته عملکرد موفقی نداشته‌اند و ارزش‌افزوده آنها پایین آمده و بر این اساس در بودجه‌نویسی سال ۹۷ سهم آنها از بودجه دولتی کاهش یافته است.

البته ضرورت دارد در کنار اعلام دستگاه‌های ناکارآمد، علت ناکارآمدی آنها نیز تشریح شود. این‌که چرا یک دستگاه دولتی که از بودجه دولتی استفاده می‌کند، عملکرد مناسبی نداشته است؟ قطعاً در کنار این کاهش سهم بودجه، مدیران این دستگاه‌ها باید توبیخ سوند؛ چرا که عملکرد ضعیف آنها بازخوردهای گسترده‌ای در جامعه دارد.

به عنوان مثال اگر وزارت جهاد کشاورزی مشمول این طرح شده باشد، دود این کاهش بودجه‌ای که به خاطر عملکرد ضعیف این دستگاه دولتی بوده در چشم تولیدکنندگان این بخش می‌رود و مصرف‌کنندگان متضرر اصلی هستند. چرا که قطعاً با کاهش بودجه سال ۹۷ این وزارتخانه، باید شاهد مسکوت ماندن طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای آن باشیم.

البته بهتر بود آقای نوبخت مشخص می‌کرد این کاهش توزیع اعتبارات شامل کدام اعتبارات است! کدام یک از اعتبارات جاری یا عمرانی و توسعه‌ای کسر شده است؟ چرا که اگر اعتبارات توسعه‌ای و عمرانی یک دستگاه کاهش یابد با توجه به این‌که قطعاً بخشی از این‌گونه بودجه‌ها محقق نمی‌شوند باید فتح توسعه و تکمیل پروژه‌های عمرانی نیمه‌کاره را در آن بخش را خواند و اگر بودجه جاری یک دستگاه کاهش یابد، اول از همه این کارکنان قراردادی و پیمانی هستند که متضرر می‌شوند و تمام کاسه کوزه‌ها بر سر این بیچارگان می‌شکند و اگر خدای ناکرده بخشی از این بدبختی، به پای کارکنان رسمی یک دستگاه نوشته شود، باید شاهد کم کاری و کارشکنی آنها در سال آینده باشیم که بیانگر نارضایتی آنان از اوضاع به وجود آمده است.

البته همه می‌دانند که مدیران دستگاه‌های به هیچ عنوان مقصر شناخته نمی‌شوند و این‌گونه وصله‌ها به آنها نمی‌چسبد.

این‌که ما از نظام سنتی بودجه‌ریزی در سال ۹۷ فاصله گرفته‌‌ایم، جای شکر و سپاس فراوان دارد. یعنی در سال ۹۷ نه تنها قرار است بودجه براساس عملکرد و ارزش‌افزوده دستگاه‌ها اختصاص یابد، بلکه اتکا به درآمدهای نفتی نیز کاهش یافته و بخش مهمی از بودجه از دریافت مالیات‌ آن هم از فراریان مالیاتی تأمین می‌شود.

 

امیدواریم در زمان ارایه لایحه تقدیمی بودجه از سوی دولت به مجلس این موارد برای اطلاع‌رسانی به افکار عمومی از سوی نوبخت رییس سازمان برنامه‌و بودجه کشور اعلام گردد که کدامین دستگاه‌ها بر مبنای ارزش‌افزوده و عملکرد خود از بودجه سال ۹۷ سهم بیش‌تری می‌برند و کدام دستگاه عملکرد ضعیف‌تر و ارزش‌افزوده کم‌تری داشته‌اند و سهم آنها از بودجه ۹۷ کاهش یافته است. ما نیز منتظر این اطلاع‌رسانی هستیم.