جای خالی شتاب‌دهنده‌های بازاریابی در اقتصاد ایران

جای خالی شتاب‌دهنده‌های بازاریابی در اقتصاد ایران تالیف : علیرضارضایی   مقدمه :     بازاریابی و در ادامه آن‌، فروش محصول یا خدمات‌، محور اصلی حفظ و ماندگاری کسب‌وکارها می‌باشد. ارزشمند و ناب بودن ایده و طرح و کیفیت بالای محصولات و یا خدمات و همچنین قیمت مناسب و رقابتی‌، همگی عوامل مهمی‌ برای شکل‌گیری […]

جای خالی شتاب‌دهنده‌های بازاریابی در اقتصاد ایران

تالیف : علیرضارضایی  

مقدمه :

    بازاریابی و در ادامه آن‌، فروش محصول یا خدمات‌، محور اصلی حفظ و ماندگاری کسب‌وکارها می‌باشد. ارزشمند و ناب بودن ایده و طرح و کیفیت بالای محصولات و یا خدمات و همچنین قیمت مناسب و رقابتی‌، همگی عوامل مهمی‌ برای شکل‌گیری و رشد یک کسب‌وکار می‌باشند. اما اگر گام نهایی که فروش محصول و خدمات به مشتری می‌باشد‌، درست برداشته نشده و کسب‌وکار در این بخش دچار ضعف باشد‌، مسلماً آن کسب‌وکار به سرعت و یا به مرور دچار مشکلات اساسی شده و تعطیل و از دور خارج می‌گردد.

 یکی از خلأ‌های مهم در کسب‌وکار و اقتصاد کشور‌، عدم وجود شتاب‌دهنده‌های واقعی بازاریابی و توسعه بازار می‌باشد و البته شرکت‌های شتاب‌دهنده کسب‌وکار زیادی وجود دارد اما عملاً به‌ندرت یک اقدام اجرایی و عملی درخصوص توسعه بازار یک شرکت (مشتری) انجام می‌دهند.  

خصوصیات یک شتاب‌دهنده واقعی بازاریابی:

 به‌نظر می‌رسد شتاب‌دهنده‌ای که می‌تواند ادعا کند به‌طور واقعی به توسعه بازار و مشتری یک کسب‌وکار کمک می‌کند، باید دارای خصوصیات ذیل باشد.

۱- اقدام عملی و اجرایی درخصوص ایجاد بازار برای محصول و یا خدمات

 شاید شما هم از مشاوران و شتاب‌دهنده‌های کسب‌وکار شنیده‌اید که با تکیه بر یک مثل قدیمی ‌که می‌گوید به جای اینکه به کسی ماهی بدهی به او ماهیگیری یاد بده‌، می‌گویند ما برای شما فروش و بازاریابی انجام نمی‌دهیم‌، ما راه و رسم و چگونگی این کار را آموزش می‌دهیم و توصیه‌ها و بهبودهای مورد انتظار را در کسب‌وکار را به شما ارائه می‌دهیم تا خود بتوانید بهترین بازاریابی را انجام دهید.

البته این حرف درستی است ولی همه جا کاربرد ندارد و شرکتی که به‌دلیل مشکلات و ضعف فروش در مسیر ورشکستگی است، نوش‌داروی بعد از مرگ سهراب است.

۲- ارائه خدمات به‌صورت پس‌پرداخت!

این شرکت‌ها می‌بایست حق‌الزحمه هرگونه خدماتی که ارائه می‌نمایند را موکول به بعد از فروش و کسب درآمد‌های آتی مجموعه نمایند.

۳- ارائه تضمین عملی نتیجه‌بخش بودن اقدامات انجام شده.

اینکه شتاب‌دهنده‌ای‌، یک‌سری اقدامات متنوع و هزینه‌ساز از تغییر در روش تولید و ارائه خدمات‌، تا تبلیغات گران‌قیمت و همچنین ایجاد ساختارهایی مثل شبکه فروش‌، کال سنتر‌، برندسازی و… را به مشتری تحمیل نماید آن هم با وعده اثربخشی و در صورت عدم موفقیت هیچگونه هزینه‌ای بابت آن پرداخت نکند‌، یک معامله وین‌، وین به شمار نمی‌آید.

۴- ارائه برنامه‌های پشتیبانی تمام وقت.

هر شرکت شتاب‌دهنده می‌بایست به‌صورت مستمر و تمام‌وقت به پشتیبانی از مشتری خود اهتمام داشته باشد و صرف تعریف ساختار و برنامه کاری بدون تحلیل فرصت‌ها‌، تهدیدها و نقاط قوت و ضعف‌، نتیجه مطلوب را فراهم نمی‌آورد.

 تعریف شتاب‌دهنده بازاریابی:

    براساس خصوصیاتی که برای یک شرکت و مجموعه شتاب‌دهنده بازاریابی برشمردیم‌، به این تعریف از این مجموعه‌ها می‌رسیم.

    شتاب‌دهنده بازاریابی: بازاریاب و توسعه‌دهنده بازاریابی محصول و خدمات یک کسب‌وکار که از درآمدهای ناشی از فروش‌های اتفاق افتاده ساختار سازمانی‌، روش‌های تولید و ارائه تبلیغات‌، مدل و برنامه کسب‌وکار و برندسازی و توسعه آن کسب‌وکار را طراحی و اجرایی نموده و کلیه حق‌الزحمه خود را از درآمدهای ایجاد شده از نتیجه اقدامات خود‌، دریافت می‌نماید.

    اساساً شتاب‌دهنده‌ای که به مباحث تئوری و آموزشی و توصیه اکتفاء نماید و یا اگر به مباحث اجرایی و عملیاتی وارد شد‌، تدوین و انجام روش‌های تبلیغاتی خصوصاً در بستر فضای مجازی خلاصه شود‌، عملاً بالاتر از یک مشاور سطح۲ به حساب نمی‌آید.

    واقعیت این است که قابلیت اجرایی کردن مباحث بازاریابی و به نتیجه رساندن آنها و در نهایت کسب درآمد توان و ظرفیت یک شتاب‌دهنده بازاریابی و توسعه بازار را مشخص می‌نماید.  

دلایل عدم وجود شتاب‌دهنده‌های بازاریابی واقعی در کشور:

    عملیات اجرایی نتیجه‌بخش در حوزه بازاریابی‌، موضوعی است که علاوه بر تخصص علمی‌، به سه شاخصه دیگر هم نیاز دارد.

۱- تجربه و تبحر اجرایی در بازاریابی .

۲- داشتن تیم حرفه‌ای در بازاریابی و یا توانمندی تیم‌سازی.

۳-  اشراف بر حوزه‌های مشخص و کاملاً تخصصی بازاریابی

 بدیهی است که یک مجموعه شتاب‌دهنده عملاً نمی‌تواند در تمامی ‌حوزه‌ها‌، بهترین عملکرد خود را داشته باشد و این یک ادعای بسیار بزرگ است که بتوان مجموعه‌ای را ایجاد نمود که هر کسب‌وکاری به آن رجوع نماید و به نتیجه دلخواه و قابل توجه دست یابد.

اگر مروری بر شرکت‌های شتاب‌دهنده کسب‌وکار و یا بازاریابی و فروش که در حال‌حاضر فعال می‌باشند‌، داشته باشیم‌، به ندرت به مجموعه‌ای برمی‌خوریم که عملیات اجرایی بازاریابی را نیز در لیست خدمات خود ارائه می‌نماید که البته همین عملیات هم غالباً شامل بازاریابی در بستر فضای مجازی و آنلاین می‌باشد.

    بنابراین بسیاری از کسب‌وکارها که اولاً غالب مشتریان آنها از مسیر فضای مجازی خرید نمی‌کنند و یا گفت‌وگوی چهره‌به‌چهره و مشاهد کالا و خدمات ضرورت جذب مشتری است‌، از شمول این شرکت‌های شتاب‌دهنده خارج می‌گردند و یا بخش کوچکی از بازار آنها را پوشش می‌دهد.

 جمع‌بندی:

    در حال‌حاضر جای خالی شتاب‌دهنده‌های واقعی بازاریابی و توسعه بازار در کشور ما بسیار احساس می‌گردد. در صورت وجود این مجموعه‌ها و همراهی و همکاری مؤثر با کسب‌وکارها‌، نزول و ورشکستگی بسیاری از کسب‌وکارهای نوپا و حتی قدیمی ‌اتفاق نمی‌افتد.

    تولیدکنندگان‌، صنعتگران‌، کشاورزان و مجموعه‌های خدماتی و بازرگانی نیازمند شتاب‌دهنده‌هایی هستند که پس از ارزیابی اولیه نوع کسب‌وکار و ظرفیت‌ها و ارزش‌های پیشنهادی آن کسب‌وکارها‌، عملاً وارد میدان بازاریابی گردند و با ایجاد مشتری و فروش و کسب درآمد قدم‌های واقعی و جدی را برای توسعه بازار و مشتریان این مجموعه‌ها بردارند و در سایه اعتماد پیش‌آمده‌، قدم‌های دیگر از جمله مباحث علمی‌ و تخصصی حوزه کسب‌وکار و توسعه بازار و برندینگ‌، آموزش و مشاوره‌، تیم‌سازی و… را برای این شرکت‌ها بردارند.

 بازتعریف شتاب‌دهنده‌ها و یا پیشران‌های بازاریابی و توسعه بازار‌، قدم اول در ایجاد و گسترش اینگونه مجموعه‌ها می‌باشد.

    می‌بایست نیازهایی که باید توسط ایشان پوشش داده شود و همچنین انتظارات کسب‌وکارها از این نوع شتاب‌دهنده‌ها احصاء شده و سپس براساس این مجموعه از توان و انتظار‌، شرکت‌های شتاب‌دهنده بازاریابی شکل بگیرند.

    مشاوران کسب‌وکار‌، مشاوران توسعه بازار و برندینگ‌، بازاریابان حرفه‌ای و با تجربه و متخصصان حوزه بازاریابی اینترنتی‌، از ارکان اولیه ایجاد و راه‌اندازی چنین شتاب‌دهنده‌هایی هستند که می‌توانند در کنار هم موفقیت‌های کسب‌وکارها را تضمین نمایند.