گردشگری در گرو امنیت سیاسی و اقتصادی کشورها

 

گروه محیط‌زیست- کشور‌ها و جوامع توسعه یافته، برای رونق متوازن هر ۳ شکل گردشگری برنامه دارند؛ گردشگران آنان هم کشور خود را می‌گردند، هم به کشورهای دیگر می‌روند و هم از گردشگران کشورهای دیگر پذیرایی می‌کنند.

به گزارش مناقصه‌مزایده، گردشگری (Tourism) فرایندی است که در جریان مسافرت اتفاق می‌افتد که شامل کسب اطلاعات، برنامه‌ریزی و تدارک در مبدأ سفر، انجام سفر به مقصد و اقامت در آن، خرید کردن، تعامل میزبان و مهمان، بازگشت به مبدأ سفر و مرور خاطرات سفر با خود و دیگران می‌شود. در این فرایند، مجموعه‌ای از کنش‌ها و فعالیت‌ها بین گردشگران، ارایه‌دهندگان خدمات و محصولات گردشگری، سیاست‌گذاران و میزبانان روی می‌دهد.

ماهیت بین رشته‌ای بودن گردشگری و پیشرفت‌های روز به روزی که در سبک و کیفیت زندگی مردم روی می‌دهد، مقید ماندن به یک تعریف ثابت و مشخص از گردشگری را سخت می‌کند و از همین روست که بار‌ها تعاریف مختلفی برای آن ارایه شده است. تعریف آکادمیک آن هر چه باشد، گردشگری، فرایند سفر است؛ سفری که می‌تواند برای تفریح، استراحت، کسب آرامش، بازیابی جسمی و روحی و پرداختن به امور معنوی، دید و بازدید خانوادگی و انجام کسب و کار و … باشد.

اهمیت گردشگری

گردشگری، امروزه صنعتی بسیار مهم در تمام جهان است و نقش پررنگی در شکوفایی اقتصادی کشور‌ها ایفا می‌کند. از زمان ورود یک گردشگر، او برای تأمین غذا و اقامت، رفت و آمد، تفریح و گشت و گذار، خرید سوغاتی و کالا، دیدن جاذبه‌ها باید هزینه کند. این هزینه‌ها با آوردن ارز به کشور میزبان، به رونق اقتصادی آن کمک می‌کند. هر چه تعداد گردشگران بیش‌تری به کشوری وارد شوند، مشاغل بیش‌تری ایجاد می‌شود و این موضوع برای کشورهایی که جمعیت جوانی دارند، بسیار مهم است.

گردشگری با امنیت سیاسی و اقتصادی رابطه تنگاتنگی دارد و بودن گردشگران بسیار در یک کشور، از بودن امنیت در آن حکایت دارد. رونق گردشگری بین کشورهای همسایه، ثبات منطقه‌ای به همراه دارد و در یک فرایند کلی‌تر به ثبات تمام جهان می‌انجامد. گردشگری از بعد فرهنگی و اجتماعی نیز مهم است زیرا جوامع و کشورهای میزبان می‌توانند از طریق گردشگران به ترویج زبان، فرهنگ و رسوم اجتماعی‌شان بپردازند.

سازمان ملل ۳ شکل از گردشگری را معرفی کرده است:

توریسم داخلی (Domestic Tourism)، سفر شهروندان یک کشور به نقاط مختلف همان کشور

توریسم ورودی (Inbound Tourism)، سفر شهروندان کشورهای دیگر به یک کشور

توریسم خروجی (Outbound Tourism)، سفر شهروندان یک کشور به کشورهای دیگر

 کشور‌ها و جوامع توسعه یافته، برای رونق متوازن هر۳ شکل گردشگری برنامه دارند. به عبارت دیگر گردشگران آنان هم کشور خود را می‌گردند، هم به کشورهای دیگر می‌روند و هم از گردشگران کشورهای دیگر پذیرایی می‌کنند. حفظ نوعی از توزان در بین این ۳ شکل از گردشگری، منافع کشور‌ها در بعد داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی را تضمین می‌کند.

گردشگری خود اما انواع مختلفی دارد که شکل و کیفیت آن با توجه به انگیزه، اهداف، نیاز و مکان گردشگر تغییر می‌کند. گاه گردشگر برای تجربه خطر، سفر می‌کند و گاه برای تن‌آسایی صرف. گاه برای درمان سفر می‌کند و گاه برای آموزش. گاه می‌خواهد دور برود و گاه نزدیک و ده‌ها دلیل دیگر. از همین روست انواعی از آن همانند گردشگری ماجراجویانه، ورزشی، تفریحی، خرید، کشاورزی، سلامت، زمستانه، بوم‌گردی و … شکل گرفته است.

گردشگری و توسعه

صنعت گردشگری به عنوان متنوع‌‌ترین و بزرگ‌ترین صنایع در جهان، مهم‌ترین منبع درآمد و ایجاد فرصت‌های شغلی برای بسیاری از کشورهای دنیا است این صنعت که به عنوان موتور توسعه از آن نام برده می‌شود، به علت اهمیتی که از نظر اقتصادی، اجتماعی دارد روز به روز بیش‌تر مورد توجه قرار گرفته و دولت‌ها به آن اهمیت می‌دهند و امروزه یکی از پایه‌های اصلی و استوار اقتصاد جهان و از جمله صنایع مهم با رشد سریع در توسعه اقتصادی جهان است که با ایجاد بالا‌ترین میزان ارزش افزوده به صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌تواند سایر فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی را تحت تأثیر قراردهد. در تقسیم‌بندی جهانی پس از نفت و خودروسازی، صنعت گردشگری در رده سوم قرار می‌گیرد.

لوئیس ترنر، توریسم را به عنوان امیدبخش ترین، پیچیده‌‌ترین و جایگزین‌‌ترین صنعتی می‌داند که کشورهای جهان سوم باید آن را دنبال کنند و می‌تواند عامل مهمی در کاهش فقر و بیکاری آن‌ها باشد.

صنعت توریسم از دو جهت عمده حایز اهمیت بسیار است: نخست، موجبات آشنایی ملل با دیگر فرهنگ‌ها، نژادها، اقوام، سرزمین‌ها، گویش‌‌ها و…را فراهم می‌کند، و دوم، از نظر اقتصادی به عنوان یک منبع تأمین درآمد و ارز محسوب می‌شود. کشورهای مختلف جهان در سایه برخورداری از امکانات گوناگون و جاذبه‌های متنوع، در پی جذب و جلب جهانگردان به‌سوی خویش هستند. گردشگری درحال حاضر در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است و بسیاری از برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران توسعه، از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می‌کنند.

صنعت گردشگری با ویژگی‌های خاص خود، صنعتی پویا با آینده‌ای روشن تلقی می‌شود.

گردشگری برای کشورهای دارای جاذبه‌های جهانگردی نظیر ایران می‌تواند به مهم‌ترین منبع کسب درآمد ارزی تبدیل شود. بدون شک امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعت جهانی، رشد سریعی در اقتصاد جهان داشته که در نتیجه افزایش نرخ رشد سالانه از تولید ناخالص ملی در سطح جهان، صادرات، تجارت جهانی و خدمات، سهم گردشگران بین‌المللی در فعالیت اقتصادی جهان نیز به‌طور مداوم بالا رفته است.

سرمایه‌گذاری جهانی در صنعت گردشگری حاکی از آن است که گردشگری صنعتی از زمره صنایع توزیع‌کننده درآمد است و هنگامی که جهانگرد وارد کشور می‌شود، در مقابل خدماتی که به وی ارایه می‌شود، باید هزینه پرداخت کند و این پرداخت ارزی خواهد بود. لذا این صنعت می‌تواند جایگزین اقتصاد تک‌‌محصولی یعنی درآمد نفتی گردد. این‌که امروزه مشاهده می‌شود که کشورهای صنعتی اروپا و آمریکا تمام نیرو و توان خود را در جهت جذب جهانگرد به‌کار می‌گیرند، مؤید جایگاه این صنعت در اقتصاد است، عایدی حاصل از گردشگری پایدار و در عین حال امکان بهره‌‌برداری از آن در کوتاه‌‌مدت فراهم است. همچنین اشتغال‌زایی در این صنعت بالا بوده و نیروی انسانی مورد نیاز آن محتاج به آموزش بلند‌مدت نیست.

کشور ایران یکی از ۵ کشور مهم جهان در عصر حاضر است که آثار و آداب و سنن باستانی در حدی قابل توجه وجود دارد و تنها کشوری است که با داشتن این همه جاذبه‌های جهانگردی، بخش صنعت جهانگردی را به راحتی می‌توان در آن مقبول ساخت. براساس تجربیات حاصله در این زمینه عده‌ای از دست‌‌اندرکاران بخش صنعت توریسم معتقدند که هر یک نفر جهانگرد که وارد کشور می‌شود برابر با صدور صد‌ها بشکه نفت برای کشور ایران سودآور می‌باشد و برای تحقق این امر مهم و حیاتی مشارکت تمامی افراد و مسؤولان دست‌‌اندرکار بخش توریست و صنعت جهانگردی را می‌‌طلبد.

یکی از حوزه‌هایی که «صندوق‌های سرمایه‌گذاری شهرداری‌ها» می‌توانند براساس آن به کسب درآمد بپردازند، «حوزه توریسم و گردشگری» است. رشد سفرهای کوتاه‌مدت، مقاصد گردشگری مرتبط با آن را به یکی از اصلی‌‌ترین مراکز توریستی تبدیل کرده است. شناخت مناطق و جاذبه‌های گردشگری برای شهرنشینان جذابیت دارد. در سال‌های اخیر عدم اطمینان شهروندان نسبت به خدمات ارایه شده توسط شرکت‌های خصوصی و آژانس‌های گردشگری فضای نه چندان مناسبی را ایجاد کرده و شهرداری می‌تواند از این فرصت استفاده کند تا با استفاده از تجارب سایر کشور‌ها در این زمینه، برنامه‌ریزی سفرهای کوتاه‌مدت درون شهری را تنظیم کند و به ارایه این نوع خدمات به شهروندان بپردازد.. با توجه به آن‌که دیگر پتانسیل‌های گردشگری در جهت توسعه بر هیچ کس پوشیده نیست، شایسته است شهرداری‌ها با نگاهی تخصصی‌تر و جدی‌تر به این قضیه توجه کنند.

منابع :

شهردار آنلاین

دنیای سفر- مهدی رودکی

 

nagsh.ir