روزانه ۳ میلیارد تومان؛ درآمد قاچاقچیان تلفن همراه !!

روزانه ۳ میلیارد تومان؛ درآمد قاچاقچیان تلفن همراه !!

رجیستری همچنان خاموش!

گروه ارتباطات- موضوع ساماندهی قاچاق گوشی‌های موبایل به ایران در حالی در سال پایانی کار دولت یازدهم در دستور پیگیری جدی قرار گرفته که دولت قبل نیز تلاش‌های مشابه و البته ناکامی در این زمینه داشته است.

 رجیستری(ثبت) گوشی‌های تلفن همراه موضوعی است که طی سال‌های اخیر بار‌‌ها طرح شده اما همچنان اتفاق خاصی نیفتاده و با وجود تاریخ‌های متعددی که برای اجرایی شدن این طرح در نظر گرفته شده، اجرای آن تا آینده نامعلوم به تعویق افتاده است.

رجیستری گوشی‌های همراه بحث دیروز و امروز نیست و هر بار از طرف یک سازمان مورد پیگیری قرار می‌گیرد. از وزارت صنعت، معدن و تجارت تا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و در شرایط کنونی با اعلام آمادگی وزارت صنعت به نظر می‌رسد این طرح تماماً بر دوش وزارت ارتباطات گذاشته شده که خود را موظف به اجرای بی‌نقص آن می‌داند تا دو مرتبه با مشکلات قبلی مواجه نشود.

به گزارش مناقصه‌مزایده، طبق آمار نزدیک به ۹۰ درصد گوشی‌های تلفن همراه در کشور ما قاچاق وارد شده است که با توجه به چالش‌های زیست‌محیطی و بهداشتی برای سلامت مصرف‌کننده مضر است.

در کم‌تر از ۲۵ سال گذشته تلفن همراه مهمان ناخوانده ایرانیان شده است، روزگاری که در کم‌تر خانه‌ای تلفن ثابت وجود داشت، اما اکنون حدود ۷۰ میلیون گوشی و خط تلفن همراه نزد ایرانیان است.

اکثر تجهیزات تلفن همراه و گوشی و تبلت و رایانه قابل حمل و سایر فلش کارت‌های حافظه، وارداتی و آن هم از نوع قاچاق است که علاوه بر ضایع کردن حق قانونی دولت در گرفتن مالیات و عوارض، به خاطر نداشتن امکان استاندارد و تأییدیه بهداشتی، ضررهای فراوانی از نظر عوارض جانبی و موج‌های مخرب ناشی از استفاده تلفن همراه برای مصرف کننده به همراه دارد.

چقدر احتمال می‌دهید گوشی همراهی که در دست دارید به صورت قاچاق وارد کشور شده باشد؟

در آمارهای رسمی مربوط به قاچاق کالا در کشور تلفن همراه بعد از پوشاک و سوخت سومین کالای قاچاق را تشکیل می‌دهد.

مسؤولان متعدد بهترین راه جلوگیری از قاچاق گوشی را اجرای رجیستری می‌دانند. بدین‌صورت که با اجرای ثبت سریال در رگولاتوری، در صورت واردات غیرقانونی موبایل، سیم‌کارت روی آن فعال نشده و توسط اپراتورهای تلفن همراه خدماتی به این دستگاه‌های تلفن ارایه نشود. با وجود این در گذشته به دلیل طرح‌های عجولانه‌ای که مشکلاتی از جمله دور زدن قانون رجیستری را به همراه داشت، باعث شد این طرح با ناکامی چندباره همراه شود.

اگرچه ابهاماتی درباره وضعیت گوشی‌های همراهی که پیش از تصویب طرح رجیسترینگ از راه‌هایی غیرقانونی و به صورت قاچاق وارد و خریداری شده‌اند وجود داشت، مسؤولان همواره وعده دادند صاحبان این گوشی‌‌ها دچار مشکل نشوند و برنامه‌ریزی به نحوی است که اگر مصرف‌کننده‌ای حتی یک دقیقه قبل از اجرای طرح از تلفن همراه خود استفاده کرده باشد به صورت خودکار شناسه مورد نظر خود را دریافت کند.

در ماه‌های گذشته بازار شایعات و اتفاقات گوشی‌های هوشمند داغ بود. حسین فلاح جوشقانی، سرپرست معاونت نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- تیر ماه سال جاری اعلام کرد طرح رجیستری موبایل در مرحله آزمایشی آغاز شده تا درباره آن تصمیم‌گیری شود و به اجرا درآید، که نهایتاً رجیستری به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌های لازم به تعویق افتاد.

تجربه رجیستری‌های ناموفق

اما محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز شهریورماه با اشاره به آخرین وضعیت طرح رجیستری گوشی‌های تلفن همراه گفته بود: رجیستری دو بار در دولت‌های قبلی مطرح شد و شکست خورد. هیچکس در دولت و یا بیرون از دولت موافق قاچاق گوشی نیست و دولت عزم خود را جزم کرده است تا این طرح را با رعایت شرایط به سرانجام برساند. اما باید مطمئن باشیم که این طرح مشکلی را برای مردم ایجاد نکند و به محض این که شرایط مهیا شود آن را اجرایی خواهیم کرد.

او همان زمان هم با بیان این‌که موضوعات فنی طرح رجیستری در وزارت صنعت، معدن و تجارت به انجام رسیده است و پایلوت طرح رجیستری به وزارت ارتباطات داده شده و تحویل اپراتورهای تلفن همراه شده است، از لزوم بی‌نقصی در طرح نهایی موجود سخن گفته و اظهار کرده بود: ما باید طرح رجیستری را طوری پی‌گیری کنیم که افرادی که قبلاً گوشی‌های خود را خریداری کرده‌اند، متضرر نشوند.

از سوی دیگر حمیدرضا دهقانی‌نیا، مدیر کل فناوری اطلاعات و ارتباطات ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز آن زمان ضمن تشریح آخرین وضعیت اجرای طرح رجیستری موبایل گفت: طرح رجیستری در بخش‌های فنی از آذر سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر مراحل مربوط به تست‌های این طرح در مرحله پایلوت در حال انجام و مثبت و موفقیت‌آمیز بوده است.

دهقانی‌نیا درباره جزییات اجرای طرح رجیستری به صورت آزمایشی و پایلوت عنوان‌کرد: اولین پایلوت این طرح به معنی برگزاری آزمون‌های تست سیگنالینگ، ارتباط بین اپراتور‌ها و ارتباط بین اپراتور‌ها و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است که باید تست‌های مربوط به آن‌ها برقرار شود، پس از انجام این تست‌‌ها قرار است نتایج آن در انتهای شهریور احصا شود.

به گفته قاسم خورشیدی، سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز تأخیر در اجرای طرح شناسه‌دار کردن تلفن همراه یا همان طرح رجیستری در هر روز، ۳ میلیارد تومان درآمد نصیب قاچاقچیان می‌کند که سالانه به بیش از هزار میلیارد تومان می‌رسد و به همین میزان زیان به دولت و کشور وارد می‌شود.

او که معتقد است اساسی‌‌ترین راه مقابله با قاچاق تجهیزات رایانه‌ای سیم‌کارت‌خور، شناسه‌دار کردن کالاهای قانونی و عدم سرویس‌دهی اپراتورهای سه‌گانه کشور به گوشی‌های تلفن همراه قاچاق است، می‌گوید: طرح شناسه‌دار کردن تلفن همراه یا همان رجیستری با توجه به مجموعه مطالعات صورت گرفته و امکان‌سنجی‌های فنی باید تاکنون آغاز شده و اجرای آن به اتمام می‌رسید و هر روز که این طرح اجرا نمی‌شود به قاچاقچیان خدمت کرده‌ایم و به منافع ملی ضربه زده‌ایم.

وزارت ارتباطات، متولی اصلی رجیستری

از سوی دیگر وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را متولی اصلی این رجیستری دانسته، در حالی که آمادگی خود را برای اجرای این طرح را اعلام کرده بود. رمضانعلی‌صادق‌زاده، سرپرست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: وزارت صنعت در حال ایجاد زیر ساخت برای معرفی شناسه کالا و کد رهگیری برای همه کالاهاست. در این میان بعضی کالا‌ها وارد حوزه‌های تخصصی مانند تلفن‌های همراه می‌شود که به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز مربوط است. ما در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و وزارت صنعت آمادگی شروع این کار را داریم اما در اصل کلید اصلی اجرا در دستان وزارت ارتباطات است.

سید محمود نوابی، رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان- نیز گفته بود که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید هرچه سریع‌تر طرح شناسه‌دار کردن گوشی‌های تلفن همراه یا همان رجیستری را اجرا کند، چرا که از نظر سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اجرای این طرح می‌تواند ضمن به حداقل رساندن قاچاق گوشی‌های تلفن همراه، قیمت آنها را نیز کنترل کند.

او نیز مسؤولیت این کار را با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌داند و می‌گوید: وزارت صنعت، معدن و تجارت در این زمینه وظیفه‌ای ندارد و بهتر است وزارت ارتباطات هرچه سریع‌تر آن را عملی کند زیرا در بیش‌تر کشورهای دنیا نیز اجرایی شده است.

در حالی که یدالله‌صادقی، سرپرست معاونت بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت از اجرای کد شناسایی کالا تا بهمن ماه خبر داد و اعلام کرد این وزارتخانه با طراحی سامانه و تدوین فرایندهای اجرایی مربوط به طرح رجیستری موبایل، آمادگی اجرای آن را دارد و منتظر اعلام آمادگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخش فنی است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اما در آخرین اظهاراتش درباره رجیستری گفت: در این خصوص دو بار در دولت قبل هجوم برده شد و با عجله اقداماتی صورت گرفت که موفق نبود، اما این‌که حال به‌طور مداوم رادیو و تلویزیون می‌گویند چرا اجرای این طرح دیر شده موضوعی است که در خصوص آن باید دقت داشت. اجرای این کار یک کار فنی به‌شمار می‌رود و برای آن نیاز به زمان است.

پاسخ او به منتقدان عدم اجرای این طرح این بود: سال‌هاست که بیش از ۹۷ درصد گوشی‌های کشور از طریق قاچاق وارد می‌شوند. اگر این رویه چند ماه دیگر هم رخ دهد اتفاقی نمی‌افتد، اما به هر صورت لازم است طرح رجیستری به شکل درست اجرا شود. اکنون به صورت پایلوت اجرای این طرح در حال آماده‌سازی است، اما ما اجرای نهایی آن را زمانی آغاز می‌کنیم که شکست سوم رخ ندهد و از سوی دیگر نارضایتی مردم هم پیش نیاید.

در نهایت واعظی با بیان این‌که مسؤولان دیگر اصرار داشتند اجرای رجیستری در وزارت ارتباطات دنبال شود و این وزارتخانه نیز تأکید دارد که با برعهده گرفتن مسؤولیت کار باید به شکل درست انجام شود، گفت: تا زمانی که مرحله آزمایشی این طرح طی شود فکر می‌کنیم زمان به خرداد ماه و تیرماه سال آینده برسد.

اگرچه همان‌طور که واعظی هم تأکید می‌کند اجرای طرح رجیستری برای چندمین بار نیازمند دقتی است که با شکست مواجه نشود اما از آنجا که صنعتی‌‌ها آمادگی خود را اعلام کرده‌اند، مسؤولان ارتباطی کشور باید دست بجنبانند تا بتوانند این طرح را حداکثر تا زمان معهود اجرایی کنند.

منابع:

خبرگزاری ایسنا

خبرگزاری فارس

 

خبرگزاری تسنیم